GÖZÜMÜZDEN KAÇMAYANLAR

Arılar “nesli tükenmekte olan canlılar” arasında, orfoz balığı avı yasaklandı, Tohum Takas Ağı artık online…
Gözde İVGİN

Arılar, ilk kez “nesli tükenmekte olan canlılar” arasına girdi. ABD Balıkçılık ve Vahşi Yaşam Enstitü­sü, uzun yıllardır süren araştırma­ların sonucunda Hawaii kökenli yedi arı türünün listeye alınacağını duyurdu.
l
“Yerel Tohum Ulusal Güç” sloga­nıyla yola çıkan Muğla Belediyesi, bölgeye has tohum çeşitlerinin top­lanıp saklanacağı bir Yerel Tohum Merkezi kuruyor. Merkezden tüm vatandaşlar ücretsiz olarak yararla­nabilecek.
l
Afrika’da son 10 yılda yapılan en kapsamlı fil sayımının sonuçları açıklandı. Uluslararası Doğa Ko­ruma Birliği’nin (IUCN) Afrika Fili Durum Raporu’nda açıkladığı son rakamlara göre; kıtada yaşayan fil sayısı 415 bine geriledi. Rapor, son 10 yılda kıtadaki fil sayısının 111 bin azaldığına işaret ediyor. Azal­madaki en önemli etken ise fildişi için yapılan kaçak avcılık.
l

Balıkesir’in Manyas ile Bandırma İlçesi arasında Kuş Cenneti’ndeki kuşlar sayılıyor. Doğa Araştırma Derneği tarafından karadan ve göl­den yapılan sayımların ilk gününde, 4.700 dik kuyruk, 2.850 ak pelikan, 500 pelikan tespit edildi. Manyas Kuş Cenneti’nin kuş çeşitliliği bakı­mından bulunmaz bir hazine oldu­ğunu söyleyen Doğa Araştırmaları Derneği Kuş Gözlemcisi Cenk Polat, bu sayımların her ay yapılacağını, sonuçların da Doğal Hayatı Koru­ma ve Milli Parklar Müdürlüğü’ne bildirileceğini söyledi.
l
Uluslararası Doğa Koruma Birliği’nin (IUCN) Kırmızı Listesi’nde durumu tehlikede olarak belirtilen orfoz balığının artık iç sular dahil bütün sularımızda avlanması, top­lanması, gemilerde bulundurulması, karaya çıkarılması, nakledilmesi ve satılması yasaklandı. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın yayınla­dığı tebliğlerle hayata geçirilen ya­sak, 1 Eylül 2016’dan 31 Ağustos 2020’ye kadar uygulanacak. Sayı­ları azalan orfoz stoklarının iyileş­tirilmesini amaçlayan düzenlemeye uymayanlara 1113 lira para cezası kesilecek.
l
Tunceli’de, Munzur Vadisi Milli Parkı sınırları içerisinde sadece bölgeye has yeni bir bitki türü tespit edildi. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi’nde görevli Yrd. Doç. Dr. Metin Ar­mağan, bitkiye Munzur Vadisi Milli Parkı’ndan esinlenilerek “Munzur’un Nefesi” (Gypsophila Munzurensis Armağan) isminin verildiğini söyledi.
Fransa’da Yeşiller Partisi’nin mecli­se getirdiği “plastik kap kullanımı” yasağı kabul edildi. 2020 yılında yürürlüğe girecek olan yasayla; tek kullanımlık bardak, tabak, çatal, bı­çak, kaşık gibi plastiklerin kullanı­mı “biyolojik materyalden yapılma­dığı müddetçe” yasak olacak.
l
Alman kimya ve ilaç devi Bayer, to­hum ve tarım ilaçları üreticisi Ame­rikan Monsanto şirketini 66 milyar dolara satın aldığını duyurdu. Bayer böylece dünyanın en büyük tohum ve tarım ilacı üreticisi haline geldi.
l
Rize’de 266 hektarlık alanda yapıl­ması planlanan Rize Havalimanı Altyapı İnşaatı ihalesi; 4734 Sayı­lı Kamu İhale Kanununun 16 ve Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 28. Maddesi’ne isti­naden iptal edildi.
l
Çin’de sayıları yeniden artmaya başlayan dev pandalar, nesli tüken­mekte olan hayvanlar listesinden çıkarıldı. Yetişkin pandaların sayı­sı, yıllardır süren çabalarla 1864’e ulaştı. Yavru pandaların sayısı ise tam olarak bilinmiyor ancak yakla­şık 200 olduğu tahmin ediliyor.
l
Akdeniz Üniversitesi’nin “Antalya Endemik ve Nadir Çiçekler” projesi kapsamında dünya üzerinde sadece Antalya’da yayılış gösteren bir bitki türü bulundu. Karanfil cinsine ait örnekler üzerinde yürütülen çalış­malar sonucunda keşfedilen bu türe “bolçiçek karanfili” adı verildi. Tü­rün bir yıllık hayat döngüsüne sa­hip olduğu açıklandı.
l
Türkiye’ye özgü doğal zenginlik, bitki ve canlıları yurtdışına çıkar­maya çalışan 114 “biyo-kaçakçı”ya 2007’den bu yana 3 milyon 580 bin lira para cezası verildi. Orman ve Su İşleri Bakanı Eroğlu “Son beş yılda karşılaşılan biyo-kaçakçılık vakala­rında, başta orkide (salep) türleri olmak üzere yumrulu ve soğanlı bitki türlerinin, yabani buğday, ke­lebekler ve diğer böcek, engerek ve semender türlerinin tercih edildiği görülüyor” dedi.
l

Buğday Ekolojik Yaşamı Destek­leme Derneği, atalık tohumların takas edilebileceği Tohum Takas Ağı sitesini (www.tohumtakas.org) herkesin kullanımına açtı. Tohum Takas Ağı elektronik veritabanı sayesinde, isteyen herkes elindeki atalık tohumları takasa açabilecek ve küçük miktarlarda atalık tohum talep edebilecek.
l
Hollanda’nın Lahey kentinde bulu­nan Uluslararası Ceza Mahkemesi insanlığa karşı işlenen suçlar tanı­mını genişleterek “toprak gaspı” gibi ekolojiye dair suçları da kapsa­mına aldı.
l
Avustralya merkezli İklim Ensti­tüsü, iklim değişikliği nedeniyle 2080’de kahve üretiminin yok ola­cağını iddia etti. Enstitünün raporu­na göre, 2050’den itibaren de üre­tim yarı yarıya azalmış olacak.
l
Hollanda’nın üçüncü büyük ken­ti; Uluslararası Adalet Divanı, Ulus­lararası Ceza Mahkemesi, savaş suçları ve katliamları soruşturan mahkemelere ev sahipliği yapan Lahey’de şimdi de Hayvan Hakları Mahkemesi kuruluyor. Yaban Ha­yatı Adalet Komisyonu’nun türleri tehlikede olan hayvanları avlayan ve kaçakçılığını yapan grupların pe­şine düşme görevi başladı. Komis­yon, yılda 17 milyar dolar gelir elde eden bu suç şebekelerini ortaya çı­karacak bir uluslararası mekanizma oluşturma amacını taşıyor.
l
Bursa’da, Nilüfer Belediyesi tara­fından hayata geçirilen ve ekolojik tarım koşullarına uygun üretimin yapıldığı Küçük Ölçekli Kent Bos­tanları meyvelerini vermeye başla­dı. Bostanda 60 biber türü yetiştiri­lerek tohum elde edildi.
l
İlçedeki yeşil alan miktarını ve ağaç sayısını artırmak için çalışan Bay­rampaşa Belediyesi Park ve Bah­çeler Müdürlüğü, “Şifalı ve tıbbi bitkiler bahçesi” oluşturdu. Mu­ratpaşa ile Altıntepsi mahallelerinin kesiştiği alanda yer alan bahçede altın çilek, kekik, kantaron, lavanta, biberiye, ada çayı gibi sağlığa yararlı ve şifalı bitkiler yetiştirilecek.
l
Malatya’da Arapgir’in Geyikpınar ve Uzunsay Tepesi arasındaki va­dideki 40 kilometrelik alanın Milli Park ilan edilmesi için başlatılan çalışmada son aşamaya gelindi. Ha­zırlanan rapor Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na sunuldu. Yöredeki sivil inisiyatifle birlikte HES’e karşı bü­yük mücadeleler yürüten Arapgir Belediye Başkanı Haluk Cömertoğ­lu, Bakanlar Kurulu kararıyla red­dedilen tek projenin Kozluk HES projesi olduğunu söyledi. HES’in vadide oluşturacağı tahribat dün­yaca ünlü Köhnü üzümünün yok olmasına, yöreye özgü sarıbalık tü­rünün tükenmesine, çeşitli hayvan türleri ile zengin bitki örtüsünün büyük zarar görmesine yol açacaktı.
l
350Ankara Platformu, “Aşırı İklim Olayları 2016 Raporu”nu paylaştı. “İklim değişikliğinin hızlanması ile beraber artan aşırı iklim olayları artık gözlemlenir hale geldi” de­nilen raporda, “Dünya genelinde olaylara dair veriler bulunabilirken, Türkiye’ye dair veriler oldukça kısıt­lı. Bu yüzden Meteoroloji Genel Mü­dürlüğü raporlarından derlediğimiz bilgileri sizlere analizimiz ile akta­rıyoruz” ifadeleri kullanıldı. Rapora göre, 2015’te rekor kıran aşırı iklim olayı sayısı 959’a ulaştı.
l
İtalya Tarım Bakanlığı tarafından kabul edilen yeni atık yasası ile gıda israfı konusunda büyük bir adım atı­lıyor. Artık satılmayan gıdalar, hayır kuruluşlarına verilebilecek.
l
İstanbul Büyükşehir Belediyesi ve Beykoz Belediyesi’nin ortaklaşa yü­rüttüğü sahil genişletme çalışmala­rının 2015 yılında inşaatına başla­nan ilk etabı tamamlanarak halkın kullanımına açıldı. Boğaza kazıklar üzerine yapılan 1300 metre uzunlu­ğundaki yol, 10 metre genişliğinde ve üzerinde balık tutma alanları bu­lunuyor. Böylece balık tutanlarla yü­rüyüş yapanların birbirlerini rahatsız etmeleri engellenecek. Ayrıca kazık­lar üzerine inşa edilen platformda bisiklet ve yürüyüş yolu bulunuyor.
l
Bartın’ın tarihi ve turistik ilçesi Amasra’nın Çapak koyunda kurul­ması planlanan termik santral ve liman için bakanlık tarafından “ÇED Olumlu” kararı verildi.
l
Orman Genel Müdürlüğü, %95’i Maliye Bakanlığı’na ait olan ODTÜ Ormanı’nı, Devlet Ormanı statüsü­ne geçirmek için harekete geçti. Or­man Genel Müdürlüğü’nün ODTÜ Ormanı’nı kendi kontrolüne alması durumunda orman içerisinde önce­likle acil müdahale yolları açacağı öğrenildi. Halkın piknik ve yürüyüş yapabileceği alanların da oluşturula­cağı iddia ediliyor.
Kaynaklar: İstanbul Ajansı, Cumhuriyet, Gaia Dergi, Yeşilist, WWF, Gazete Duvar, Milliyet, Yeşil Gazete, Bianet, CNN Turk, Arkeofili, BirGün, BBC Türkçe, Gıda Hattı, Hürriyet, T24, WWF, CNN, Arkitera.com, Sabah