Ataerkil dinamiklerin bir sonucu olarak kız çocukları birçok açıdan geride bırakılıyor. Bugün yaklaşık beş kızdan biri ortaokulu, 10 kızdan dördü ise liseyi bitirmiyor. Bazı bölgelerde bu tablo çok daha iç karartıcı. Düşük gelirli ülkelerde genç kızların %90’a yakını internet kullanmıyorken erkek çocuklarının çevrimiçi olma oranı iki kat daha fazla.
Çeviri: S. Sena AKKOÇ
Kız çocuklarının haklarını kısıtlamaya ve toplumsal cinsiyet eşitliği konusundaki ilerlemeyi durdurmaya yönelik girişimlere şahit olduğumuz bir dönemde, en ağır etkilere kız çocukları maruz kalıyor. Her yıl 11 Ekim’de altı çizilen Uluslararası Kız Çocukları Günü, toplumsal cinsiyet eşitsizliklerine dikkat çekmeyi amaçlamakla birlikte kız çocuklarının haklarını savunmada küresel bir alan oluşturuyor.
Neredeyse tüm ülkelerdeki ataerkil anlayış ve güç dinamikleri hayatın birçok alanında kız çocuklarını erkek çocuklarına oranla daha dezavantajlı bir konuma getiriyor. Dezavantajlı koşullar ergenlik döneminde daha da ağırlaşmakla birlikte sosyal ve toplumsal cinsiyet normları kız çocuklarının kamusal alanlara erişimini kısıtlıyor. Kız çocuklarını uysal ve itaatkar olmak için baskılayan normlar, görünümlerinden, ev içinde üstlendikleri bakım rollerine varıncaya kadar ağır etkilerini sürdürüyor. Bu bakış açısı yaşanan zorluklarla birlikte birçok hak ihlalini de beraberinde getiriyor.
Yaklaşık Beş Kızdan Biri Ortaokulu Bitirmiyor
Ataerkil dinamiklerin bir sonucu olarak kız çocukları birçok açıdan geride bırakılıyor. Bugün yaklaşık beş kızdan biri ortaokulu, 10 kızdan dördü ise liseyi bitirmiyor. Bazı bölgelerde bu tablo çok daha iç karartıcı. Düşük gelirli ülkelerde genç kızların %90’a yakını internet kullanmıyorken erkek çocuklarının çevrimiçi olma oranı iki kat daha fazla. Dünya genelinde 5-14 yaş arası kız çocukları, aynı yaştaki erkek çocuklarına oranla ücretsiz bakım ve ev işlerine her gün 160 milyon saat daha fazla vakit harcıyor. Ücretsiz işteki bu eşitsiz dağılım, ergenlik döneminde daha da artıyor.
Dezavantajlı koşullar nedeniyle genç anneler için anne sağlığı hizmetleri ve ebeveynlik desteğinden dijital yaşam becerileri eğitimlerine, kapsamlı cinsellik eğitimlerinden şiddeti önleme programlarına kadar kız çocuklarının haklarını kullanabilmeleri için çok daha fazla çalışma ve kaynağa gereksinim var. Çünkü kız çocuklarının tüm potansiyellerinin ortaya çıkarılması yalnızca bu şekilde mümkün olabilecek.
Genç kızların değişim çağrılarına karşılık veren küresel topluluğun, her yıl taahhütlerini teyit etmekten öteye geçmesi gerekiyor. Değişimi gerçekleştirecek cesur eylemlere yatırım yapılması toplumsal cinsiyet eşitliği yolunda önemli bir adım teşkil ediyor. Halihazırda birçok kız çocuğu kendi toplumları için çözümlerin ve değişimin savunuculuğunu yapıyor. UNICEF, hükümetler ve sivil toplum ortakları ile kız çocuklarının hem hükümet politikalarını ve harcamalarını hem de şirketlerin faaliyetleri için gerekli kuralları şekillendirebilecekleri ve yeni araştırmaları yönlendirebilecekleri bir dünya tahayyül ediyor.
Kız Çocukları için Eylem Çağrısı
Ekim 2023 – Ekim 2024 tarihleri arasında UNICEF ile hükümetler ve sivil toplum ortakları, küresel paydaşlara toplu çağrıda bulunuyor:
- Hakların korunması ve geliştirilmesi için kız çocuklarını merkeze alın: Kız çocuklarının güçlendirilmesini savunan tüm ortaklar, toplumsal cinsiyet eşitliğine yönelik tehditlerle mücadele etmek için çalışmalarında kız çocuklarının haklarını vurgulamalı. Uluslararası tartışmalarda, ulusal politikaların oluşturulmasında ve insani acil durumlara verilen yanıtların finansmanında kız çocukları merkeze konmalı.
- Kız çocuklarının liderliğini takdir edin ve destekleyin: Kız çocuklarının liderliğine yatırım yapmak için seslerini duyurabilecekleri alanlar ve platformlar sunulmalı. Kız çocuklarının toplumsal hareketlerine ve ağlarına doğrudan kaynak sağlanmalı.
- Genç kızların refahını destekleyen çok yönlü programları yaygınlaştırın: Ergen kızların ihtiyaçlarını karşılamak için sağlık klinikleri, finansal okuryazarlık eğitimlere, ebeveynlik programlarını içeren anne sağlığı klinikleri ve şiddeti önleme programları yaygınlaştırılmalı.
- Bilgi, hizmet ve sistemlerin genç kız dostu olacak şekilde değişmesini sağlayın: Bu, birçok ergen kızın cinsel sağlık ve üreme sağlığı hizmetleri gibi temel hizmetlere erişimde maruz kaldığı kötü muameleyle mücadeleyi içeriyor. Genç kızlar regl sağlığı ve hijyenini yönetmede desteklenmeli ve maruz kaldıkları tabular yıkılmalı.
- Kız çocuklarına yönelik finansmanı artırmak için yapısal değişiklikler yapın: Kız çocuklarını etkileyen konulara yönelik finansman eksikliği yaşanıyor. Uluslararası kalkınma kuruluşları, insani yardım aktörleri, hükümetler, özel sektör ve sivil toplum kız çocuklarının finansmanına yönelik yapısal değişiklikleri ve politikaları desteklemeli.
Yazının aslına buradan ulaşabilirsiniz.