EkoIQ Editör 2011 itibariyle dünyada 159 milyon blog olduğu tahmin ediliyor. Yeşil blogların sayısını tam olarak bilemiyoruz ama web üzerindeki blogları tarayan bir dizin olan Tecnorati yeşil kategorisinde 9400 blogu listeliyor. Best Green Blogs adlı sitedeyse, doğa bloglarından fotoğrafçılığa, organik gıdadan yeşil ebeveynliğe, yeşil finanstan elektrikli arabalara toplam 295 kategoride 10.338 blog listelenmiş. Peki Türkiye’de durum nasıl?
Yazı: Barış Gencer BAYKAN
Blog, 1990’lı yıllarda ortaya çıkan, genellikle güncelden eskiye doğru sıralanmış yazıların, yorumların, fotoğraf ve videoların yayınlandığı, web tabanlı yayına verilen genel isim. İçeriğinin tamamen kullanıcı tarafından belirlenmesi, kurulum maliyetinin olmaması, hızlı güncelleme imkanı ve basit kullanım mekanizmaları blogların geniş kesimlerce benimsenmesine ve kullanılmasına yol açtı, açmaya devam ediyor. Politikadan sanata, eğitimden bilime birçok alanda blog açıldığını biliyoruz. Bugün milyonlarca kişi düşüncelerini, yorumlarını veya çalışmalarını bloglar aracılığıyla başkalarıyla paylaşıyor. Basındaki tekelleşme, mağdurların sesine kulak verilmemesi, anaakım medyada toplumun sorunlarına yeterince yer verilmemesi blogların gücünü artırıyor.
Çevreyi ilgilendiren konuların, bloglara ilham kaynağı olması için fazla beklememiz de gerekmedi. İklim değişikliği, yenilenebilir enerji, geri dönüşüm, çevre kampanyaları, bisiklet, karbon ayakizi, yeşil reklam, yeşil politika, sürdürülebilir gıda, yeşil ekonomi alanlarında çeşitli bloglar açıldı. Bireysel çabalarla başlayan blogların bazıları kolektif gruplara dönüştüler. Artık gazetelerin, düşünce kuruluşlarının, şirketlerin, çevre STK’larının ve üniversitelerin yeşil blogları var. 2011 itibariyle dünyada 159 milyon blog olduğu tahmin ediliyor. Yeşil blogların sayısını tam olarak bilemiyoruz ama web üzerindeki blogları tarayan bir dizin olan Tecnorati yeşil kategorisinde 9400 blogu listeliyor. Best Green Blogs adlı site, doğa bloglarından fotoğrafçılığa, organik gıdadan yeşil ebeveynliğe, yeşil finanstan elektrikli arabalara toplam 295 kategoride 10.338 blog listelenmiş. Söz konusu blogların bazılarıysa küresel düzeyde bilinirlik sağlamış durumda. İsterseniz bir kaçına yakından bakalım.
2 Milyon Ziyaretçisi Olan Var
Treehugger, 2004 yılında sosyal girişimci ve tasarımcı Graham Hill tarafından kuruldu ve kısa sürede yeşil haberlere, ürünlere ve etkinliklere yer veren etkin bir yayın haline geldi. Bugüne kadar girilen 30 bin yazı ile devasa bir kaynak oluşturulmuş durumda. Dünyanın birçok köşesindeki yazarlarından gelen günde 30’a yakın yazıyı yayınlayan, günlük ve haftalık bülten hazırlayan, forum ve radyo programlarıyla komple bir yayın kuruluşuna doğru giden Treehugger’ı, Discovery Communications firması, Ağustos 2007’de 10 milyon dolar karşılığında bünyesine kattı. Günümüzün en büyük online yeşil blogu olan Treehugger, aylık 2 milyon ziyaretçisiyle Tecnorati’nin dünyada en sık ziyaret edilen bloglar sınıflandırmasında 19. sırada yer alıyor.
ABD’de Demokratlara yakın bir düşünce kuruluşu olan Center for American Progress’in kıdemli araştırmacısı ve Clinton döneminde Enerji Bakanlığı’nda üst düzey bir yetkili olan Joseph J. Romm da, dünyanın önde gelen iklim blogçularından biri olarak değerlendiriliyor. Enerji verimliliği ve temiz enerji teknolojileri konusunda uzman olan Romm, abisinin Katrina Kasırgası sırasında Missisippi’de evini kaybetmesinden sonra küre sel ısınma üzerine “Hell and High Water” adlı kitabı yazıyor ve aynı yıl Climate Progress (şimdilerde Think Progress) adlı blogda yazılarını yayınlamaya başlıyor. İklim değişikliğinin insanların düşündüğünden ve medyanın bildirdiğinden çok daha hızlı meydana geldiğini anlatmaya çalışan Romm, ABD’nin seragazı emisyonlarını sınırlaması gerektiğini ve temiz enerjiye kamu desteğini artırması gerektiğini dile getiriyor. Romm, 2009’da Time dergisi tarafından internetin en etkili iklim değişikliği blogçularından biri olarak anıldı ve yılın çevre kahramanlarından biri olarak seçildi. 2010 yılında yayınladığı “Straight Up” adlı kitabı, 2007 yılından beri blogunda iklim değişikliği üzerine yazdığı yazılardan derlenmiş.
Gazetelerin Blogları Devrede
Tabii tüm bu gelişmeler dünyanın önde gelen bazı gazeteleri de kayıtsız kalamadı ve editör-yazar kadrolarını çevre blogları altında yazmaya yönlendirildiler. ABD’de New York Times, 2008’de kurduğu Green Inc. adlı blogda ağırlıklı olarak iş dünyasının ve çevrenin kesiştiği noktaları işleyen bir yayın yaptı. Yenilenebilir enerji endüstrisinin gelişimi, tasarruflu ampullerin kullanımı gibi konuları ele aldı. 2010’da ise bu çerçeveyi çevre siyasetini ve siyasasını, çevre bilimlerini ve tüketici tercihlerini içine alacak şekilde genişletti ve blog Green adını kullanmaya başladı. Enerji ve çevre uzmanlarının bölgesel, ulusal ve küresel ölçekte değerlendirmelerini yayınlamaya başladı.
İngiltere’de yayınlanan Guardian gazetesi de 2006 yılından bu yana “Çevre” başlığı altında “Environment Blog”u yayınlıyor. Bu isim altında çevre verilerinden oluşan bir Datablog, bisiklet blogu, gazetenin çevre biriminin yöneticisi Damian Carrington’un ve çevre aktivisti/ yazar George Monbiot’nun blogları yer alıyor. Deneyimli muhabir ve editörler, aktivizm, biyoyakıtlar, karbon emisyonları, iklim değişikliği, doğa koruma, enerji, gıda, yenilenebilir enerji, vahşi yaşam ve ulaşım başlıkları altında yazı, fotoğraf, röportaj ve videolarını yayınlıyorlar.
Dijital haberciliğin önde gelen bloglarından Huffington Post da 2008 yılında çevre bölümünü yayına aldı. Amerika’nın ve dünyanın önde gelen çevre aktivistlerinin ve uzmanlarının yorumlarına ve özel haberlerine yer veren Huffington Post Green, enerji, iklim değişikliği, hayvanlar, yeşil teknoloji, politika, gıda ve yeşil tatil başlıklarında yayın yapıyor.
Ya Türkiye?
Konda’nın “İnternet ve Sosyal Medya Kullanımı” (Ocak 2011) başlıklı araştırmasına göre, Türkiye’de 18 yaş üstü internet kullanıcılarının %7’si en az bir blogu takip ediyor. Türkiye’de tam sayısı bilinmemekle birlikte, 800 bin ila 1 milyon arasında blog olduğu tahmin ediliyor. Tabii yalnızca aktif blogları hesaba katarsak bu rakam bir hayli aşağıya düşebilir. En geniş anlamıyla yeşil blogların sayısını ise 200 olarak tahmin ediyoruz. Yukarıda bahsettiğimiz şekilde yeşil blogları listeleyen siteler olmadığı için net bir sayıya ulaşmak şimdilik zor. Ayrıca kurumlar veya yayın organları kolektif yazarlı çevre blogları oluşturmuş değil. Öte yandan özgün ve kaliteli içerik üreten ve sürekli güncellenen yeşil bloglar var. Bunlar arasında Doğa Güncem, Doğa için Pedalla, Yeşilist, Derin Takip, Yeşil Gündem, Fikir Sahibi Damaklar, Green IT, Sürdürülebilir Yaşam, Derin Takip, Meyvelitepe, Sinek Sekiz bloglarını ve Uygar Özesmi, Ümit Şahin, Ali Kerem Saysel ve Özgür Gürbüz’ün kişisel bloglarını sayabiliriz. Genellikle gıda, yenilenebilir enerji, çevre politikaları, denizler, doğa koruma ve iklim alanlarında içerik üreten bu blogların kendi okuyucu kitlelerini yaratmaya başlamalarında, en önemli mikro-blog sitesi Twitter ve Facebook’un rollerini de es geçmemek gerekir. Türkiye’nin yeşil bloglarının sayısının artmasını dilerken bu âlem üzerine bir değerlendirmeyi bir başka sayıya bırakalım.
