EkoIQ Editör Nardane Hanım ve ailesinin, önce hayalinde yeşerttiği, ardından da büyük emek vererek gerçek kıldığı bir yer burası. Kocaeli Kandıra’da kurulan, Türkiye’nin ilk “eko-eğitim oteli”: Narköy… Ekolojik yönetimden organik tarıma, aromatik bitkiler toplamadan peynir-yoğurt atölyesine kadar sürdürülebilirlik kapsamında eğitimlerin verildiği bu merkez, yüzlerce atalık tohumuyla da bir banka aynı zamanda… Budist rahibinden iş kadınına, aktivistinden öğrencisine kadar pek çok gönüllüyü de ağırlayan otel, alışılmışın dışında bir deneyim vaat ediyor. Örneğin burada “oda servisi” yok, “oda kullanma kılavuzu” var… Gelin, tüm detayları Narköy Kurucu Ortağı, Nar Eğitim ve Danışmanlık Genel Müdürü Ozan Kuşçu’dan dinleyelim…
Füsun AKAY
Narköy, anneniz Nardane Hanım ile sizin hayalinizin bir ürünü… Bize önce, kuruluş öyküsünü anlatır mısınız otelin?
Narköy, aslında ailemizin ortak hayalinin bir ürünü. Emekli sınıf öğretmeni annem Nardane Hanım’ın organik-ekolojik çiftlik hayali ile, benim teknolojik gelişim paralelinde sınıf içi eğitimin azalıp e-öğrenmelerin artmasıyla aklımda oluşan ve deneyimsel öğrenme odaklı bir “eko-eğitim tesisi” hayalimin buluşmasının ürünü…
İş hayatına 1996’da danışmanlık firması Monitor Company’de araştırma asistanı olarak başladım. 1997 yılında Garanti Bankası’na MT grubuyla ticari portföy yetkilisi olarak girdim ve 2005 yılına kadar Garanti Bankası’nda çalıştım. Narköy’ün oluşmasının ilk tohumu olan NAR Eğitim ve Danışmanlık ise 2002’de annem Nardane Kuşçu tarafından NAR NLP ismiyle Pedagojik Danışmanlık ve Aile Danışmanlığı vermek üzere kuruldu. 2005 yılında eşim Ebru Ersezen Kuşçu ve ardından benim işimizden ayrılıp sisteme katılmamızla NAR NLP’nin kurumsal ayağı kuruldu, NAR Eğitim ve Danışmanlık adını aldı. NAR, bugün Türkiye’nin önde gelen firmalarına uygulamaya dönük danışmanlık veriyor. Narköy de, Nar’ın yarattığı Türkiye’nin ilk “eko-turizm-eğitim” konsepti olan turizm merkezi ve yaşam alanı. Narköy’ün arazisini 2007 yılında aldık. İlk iki yıl daha çok fikir ve konsept geliştirdik. Daha sonraki iki yılda detay mimari çalışmaları yaptık.
Lokasyon olarak bu bölgeyi seçmenizin nedenleri nelerdi?
Yaptığımız işi, “ekolojik turizm” diye adlandırıyoruz ama organik olmak da bunun önemli bir parçası. Bizim anlayışımızın temelinde deneyim yatıyor. Narköy arazisi 100 dönümü aşan bir arazi ve doğa ile iç içe olarak; beslenme, üretim-yaratma (ekme-biçme) süreçlerini bizzat deneyimleme şansı yakalıyor konuklarımız. Tamamen ekolojik ve organik üretim yapabilmeniz için sanayinin olduğu alandan en az 40 km uzakta konumlanmanız gerekir. Narköy arazisi de merkeze 40 km mesafede, tamamen el değmemiş bir arazi. Ayrıca varolduğumuz bölgeye ve halkına katkıda bulunacağımız bir sistemde de olmamız gerekiyordu. Çünkü sürdürülebilirlik iddiasıyla yola çıkarsanız; bunu tamamlayan tüm unsurlara temas etmeniz gerekir. Bu kapsamda birçok noktada araziler ararken Kerpe, Kefken yolundaki bu vadi karşımıza çıktı, aradığımız tüm özellikleri içeriyordu. Ayrıca biz bu bölgenin doğasına, tarihine, kültürel derinliğine de aşık olduk. Burada Ege sahilleri gibi bir deniz ve ön Bizans diyebileceğimiz Bitinya Krallığı uygarlığına uzanan bir tarih var.
“Türkiye’nin ilk ve tek ekolojik oteli” olarak konumlandırdığınız Narköy, kapılarını 1,5 yıl önce açtı misafirlere. Ancak sizin çalışmalarınız daha eskiye, 2007 yılına uzanıyor. Bu hazırlık süreci içinde neler yaptığınızı anlatır mısınız?
Klima kullanılmadan inşa edilecek odaların konforlu olabilmesi için bir yıl rüzgar ve güneş açısı ölçümlemeleri yapıldı. 2007’den itibaren beş yıl boyunca toprağın organik tarıma göre ıslahı, tarım ve hayvancılık hazırlığı yapıldı. Bu sayede Narköy hizmete girdiği anda kendi çiftliğinden gıdası hazırdı. Ağustos 2013’te de Narköy misafir kabul etmeye başladı.
Narköy’ün otel bölümünün en önemli mimari özelliklerinden biri, otel alanının özel kolonlar üzerine inşa edilmiş olması. Hafif çelik modüller olarak tasarlanan konaklama ünitelerinin kolonlar üzerinde toprağa minimum müdahale etmesi sayesinde, toprak içindeki tüm hareketlerin (su, mikro-organizma, solucan vb) sürekliliği sağlandı. Yerleşkenin yürüyüş alanları da ahşap kazıklar üzerinde zeminle en az temas edecek şekilde hazırlandığı için toprağın işleyişine müdahale etmeme özelliğine sahip.
Mimari tasarım Emir Drahşan’ın yönettiği Lea Invent’e ait, kardeşim Beste de mimar olarak süreçte ekiple beraber çalıştı ve tüm iç mimari tasarımlarımızı yaptı. Babam Ahmet Kuşçu da teknik altyapıyı ve inşaat sürecini sahiplendi. Müteahhidimiz Odak İnşaat oldu ve oldukça derin bir tasarımı olan projeyi Türkiye üretim şartlarında hayata geçirmek için büyük çaba gösterdiler. Alt taşeronlarımızdan kullandığımız malzemeye kadar her detay ekolojik prensipler çerçevesinde seçildi. Deterjanlarımız bile bu kapsamda doğaya zarar vermeyecek şekilde özel ürünlerden seçiliyor. Sonuç itibariyle coğrafyasına saygılı, içinde bulunduğu doğa ile yarışmaya kalkmayan bir tesis ortaya çıktı. Burada her şey gerektiği kadar var.
Misafirlere şimdiden hatırlatalım, bu otelde “oda servisi” yok, “oda Kullanma Kılavuzu” var…
Evet, Narköy’de oda servisi yok; misafirler bahçeden doğal çaylarını ya da meyvelerini toplayarak odalarına götürebiliyorlar. Ayrıca odalarda tesisin ve odaların mimari ve iç mimari özelliklerini anlatan “oda kullanma kılavuzları” var. “Akıllı odalar” yapmak yerine misafirlerimizi oda kullanımı konusunda etkin kılmayı tercih ettik. Bunun dışında odalarda ve ortak alanlarda, hatta ve hatta dış alanlarda kullanılan birçok eşya da, Narköy’ün inşaat döneminden kalan ahşap, metal, çelik gibi ürünlerin geridönüşümünden oluştu.
Narköy’de standart ve süit odalar dışında ailelere verebileceğimiz Ev, Yurt ve Konak diye ayrı binalarımız da var. Kapasitemiz bunlar da düşünüldüğünde 50 kişi civarında. Biz tesiste 75 kişi rakamını gördük bu arada misafir grubumuz triple konaklamayı tercih ettiği için…
Bu yıl yeni yatırımlarımız olacak. Finansal olarak gerekli birikimi sağlayabilirsek yağmur sularından bir ekolojik yüzme göleti, 5 element konsepti üzerine kurulan butik bir SPA ve bir çok amaçlı salon yapmak istiyoruz.
Narköy’ü aynı zamanda bir “eğitim oteli” olarak nitelendiriyorsunuz. Bu kapsamda ne gibi çalışmalar yürütüyorsunuz, ileriye dönük plan ve hedefleriniz nelerdir?
Narköy, kuruluş esasına baktığımızda zaten bir eğitim oteli ve organik tarım çiftliği hayallerinin bir ürünü olduğu için, buraya gelinen amaca ve ihtiyaca bağlı olarak hizmet veren bir yapıya sahip. Kurumsal birçok şirkete burada özel eğitim ve takım olma aktiviteleri tasarlıyoruz. Ayrıca bireysel ve aileler için burada günübirlik olabildiği gibi, iki günlük veya daha uzun süreli atölye ve eğitimlere katılmak mümkün. Doğanın içinde iki gün geçirilen “Doğada Olmak” atölyesinden şehirde uygulanabilecek basit permakültür tekniklerini gösteren “Kendi Bahçeni Yap” atölyesine, kompost atölyesinden bir haftalık permakültür eğitimine ve kerpiç ev yapımına kadar birçok atölye çalışmasına dahil olmak mümkün. Eğitimleri şöyle sıralayabiliriz:
- Kurumlara yönelik ve Narköy’e özel olarak tasarlanan özel eğitimlerin hepsi, sürdürülebilirlik felsefesiyle şekillenmiş mekanlarda gerçekleştiriliyor. Ekolojik Yönetim, Eko-no-vasyon, Doğa’l Liderlik, Food & Mood (Ne yersem ne yaşarım), Sürdürülebilir Sistemler Kurmak, eğitimlerden bazıları.
- Organik tarım ve sürdürülebilir yaşam ile ilgili bireysel atölyeler
- Kişisel gelişim eğitimleri
- Çocuklara özel kişisel gelişim eğitimi “Yıldızlar Kulübü”
- Çocuklara yönelik sürdürülebilir yaşam atölye ve kampları
- Sağlıklı yaşam danışmanlığı ve eğitimleri
- Yabani ve tıbbi aromatik bitki eğitimleri
- Narköy’ün standart atölyeleri arasında “Aromatik bitkiler toplama”, “Rehberli ve rehbersiz & haritalı orman yürüyüşü”, “Ürün toplama”, “Çiftlik hayvanlarını ziyaret”, “Süt sağma” etkinliklerini sayabiliriz. Rezervasyon ve talebe bağlı olarak gerçekleşen ekstra etkinlikler arasında ise “At binme”, “Kerpe’de dalga sörfü-midye dalışları”, “Peynir ve yoğurt atölyesi”, “Kompost atölyesi”ni sayabiliriz.
Gruplar için özel event’ler tasarlıyoruz. Örneğin geçen sene bir şirketin en iyi satıcıları için Narköy içinden Babatepe zirvesine tracking yarışları gerçekleştirdik. Narköy’ün orman içindeki 100 dönüm arazisi bize neredeyse sınırsız imkan sunuyor.
Düzenli olarak açtığımız bazı programlar da var. Sömestr tatillerinde aileler için sanat atölyeleri içeren kamplar gibi. Ben bu yaz Aikido felsefesi ile liderliği birleştirdiğim “5 Gün, 7 Adım, 9 CEO Aiki Liderlik Kampı” yapacağım. Ayrıca bu yıl yine geçen sene Grup Gündoğarken konserinde yaptığımız gibi akustik konser sürprizleri yapacağız.
Narköy, yüzlerce çeşit tohumuyla dünyanın en önemli tohum bankalarından biri. Bu alandaki çalışmalarınıza değinir misiniz?
Tohum birikimimiz Nar Hanım’ın mucizesi. Özel bir ünitede, özel bir soğutma sistemiyle saklanıyor tohumlar. Biz o alana “banka” diyoruz. Annem Anadolu’nun her köşesinden, sandıklardan bu tohumları topladı. 900 kadarı kayıtlı. 1000’in üzerinde atalık tohumumuz var şu an ve ürünlerimizi bu tohumlardan yetiştiriyoruz. Bize hep “Türkiye kendi kendine yeten nadir ülkelerdendir” dendi ama şu an yurtdışından tohum ithal ettiğimiz ülkeler bize tohum satmayı durdursalar neredeyse aç kalırız. Hibrid tohumlarla tamamen ithalata bağımlı hale geliyoruz. GDO’lu tohumların insan DNA’sına ne yaptığını henüz tam olarak bilmiyoruz. Bir baba olarak bu durum beni endişelendiriyor. Annem sayesinde torunlarımız için sürdürülebilir bir tarıma geri döndük Narköy’de.
Annem ülkemiz ve dünya için çok önemli bir iş yapıyor. Tüm tohumlarımız üretilebilir durumda saklanıyor ve yenileniyor. Annemin çabasının kıymetini bence önümüzdeki on yıllarda çok daha iyi anlayacağız.
Gönüllülerin de gelip çalışabileceği, üretebileceği, fikirler geliştirebileceği bir yer Narköy… Neler yapıyorsunuz birlikte?
Gönüllü programımız Narköy’ün en gurur duyduğumuz yönlerinden biri. Work and Travel, Work Away gibi bloglarda yer alıyoruz. Orada çiftliklerin ratingleri var, ona göre de talep alıyorlar. Onlar ailemiz gibi; aynı yemeği yiyoruz, beraber çalışıp eğleniyoruz. Bu da şu ana kadar dünyanın dört bir yanından yüzlerce gönüllüyü bize getirdi. Burada kalıyorlar, bize yardım ediyorlar, bizden öğreniyorlar, biz de onlardan öğreniyoruz. Bizim bir compost (susuz) tuvaletimiz var. Oradan talaşla-dışkıyı fermante edip gübreyi doğaya dönecek hale getiriyoruz. Böylelikle su olmadan, hiç kokusuz, atıksız bir permakültür sistemi oluşuyor. O tuvaleti bir Türk çizdi (kardeşim Beste), İsrailli, permakültür öğretmeni Shaul Shaham, bir İranlı, bir Rus ve bir Amerikalı beraber yaptı. Dinlerken fıkra gibi olmalı ama Narköy’de gerçek oluyor böyle şeyler…
Budist Rahiplerin Barışa Olan İnancını Tazelediler
Ozan Kuşçu, Narköy’de yaşadıkları ilginç bir anıyı annesi Nar Hanım’ın dilinden şöyle aktarıyor: “Bir gün barış için yürüyerek dünyayı dolaşan üç budist rahip ve bir İsveçli işadamı geldi. Amaçları dünyayı dolaşarak insanların barış konusundaki taleplerini toplayıp devlet adamlarına iletmekti. ‘Bizi nasıl buldunuz?’ dediğimizde, Workaway ve Helpx’deki fotoğraflarda tüm dünyadan insanların Narköy’de barış içinde yaşayıp ürettiklerini gördüklerini ve bunu yaşamak için geldiklerini; bu durumun barışa olan inançlarını tazelediğini söylediler. Onlar da bizimle üretmek istediklerini söylediler, birlikte patates ektik. Bu bizim için unutulmaz bir deneyimdi…”
Narköy İçin Ne Dediler?
“Narköy çiftliğinde unutulmaz bir deneyim yaşadım. Üç haftalık deneyimim süresince -ki bence hiç uzun bir zaman değildi- buradaki herkesle ve bu müthiş toprakla temas etme ve olağanüstü deneyimler elde etme şansı yakaladım. Narköy’de tarım yapmak, bana daha önce Türkiye’nin hiç bilmediğim bir yanını gösterdi. Politika ve toplum eğitimimin ardından, aklımdaki haritanın farkında vardım ve buradaki kalış süremi uzattım. Burada Nar Anne ve ailesinin, çiftlik çalışanlarından Huriye, Fatma ve Kadir’in aileleri ile geleneksel Ramazan sofralarına katıldım ve içimdeki farklı yanı ortaya çıkarmalarına şahit oldum. Bir ineğin doğumuna da şahit oldum, felsefe, tasarım ve müzik üzerine de sohbetler ettim, hep birlikte hasat yaptık ve muhtemelen hayatımın geri kalanında bir daha hiç göremeyeceğim kadar çok soğanı bir arada görüp diğer gönüllülerle birlikte kabuklarını soydum… Çok değerli zaman geçirdiğim Narköy, çok zengin bir yerleşke ve insanların ruhlarını aydınlatacağı bir yer…”
Kameel Mir / ABD
“Üretimin değerini yeniden hatırlamama vesile oldukları, emekleri ve hayatıma olan katkıları için çok teşekkür etmem gereken bir yer Narköy. Burada edindiğim kadim bilgiyi hiç unutmayacağım.”
Ayça / Türkiye
“Türkiye seyahatimde farklı alanlardan birçok insanla karşılaştım. Ülkenizdeki yolculuğumun son durağı Narköy oldu. Burası ‘kalbimin seviyesindeki yer’ oldu. Sevgi ve umut dolu, cömert, sıcak ve samimi bir yer… Kendimi evimde hissettiğim, kalbimden geçenlere ulaşmama yardımcı olan bir yer. Birçok şey ekip biçtik ve onların büyümesini, gelişmesini ve hasat sürecini yaşadım…” Andrew / Fransa
“Buradaki herkes rüyalarının peşinden giden gerçek insanlar… Bu çiftlikte bu kadar çok ‘gerçek’ insanla tanıştığım için çok mutluyum. Güzel kalpleri ve sevgi dolu yaklaşımları için teşekkür borçluyum. Manevi dünyamı zenginleştirip, olağanüstü bir tarım yaklaşımını hayatımda mümkün kıldıkları için de…” Agata Gnywindua / Polonya
