EkoIQ Editör
Geçtiğimiz yıl “Tamiri Tasarla”yan disiplinlerarası yarışma Döngüyü Tasarla’nın 2022 yılı teması ‘Yeniden Kullanımı Tasarla’.
2021-2024 yılları arasında gerçekleşmesi planlanan Döngüsel Ekonomi için Disiplinlerarası Tasarım Yarışmaları serisi “Döngüyü Tasarla“, Yeniköy Rotary Çevre Komitesi, İstanbul Rotary Çevre Komitesi, Koç Üniversitesi Pop Machina ekibi ve Rotary 2420 Bölge Çevresel Sürdürülebilirlik Komitesi işbirliği ile düzenleniyor.
Döngüyü Tasarla yarışma serisi, doğrusal ekonomiden döngüsel ekonomiye geçiş sürecinde farkındalıkları artırmanın ve tasarımın, disiplinlerarası çalışmanın ve kurumlarla inisiyatifler arası işbirliğinin önemini vurguluyor.
2021 teması ‘Tamiri Tasarla‘ olan yarışmanın bu yılki teması ‘Yeniden Kullanımı Tasarla‘, 2023 teması ‘İleri Dönüşümü Tasarla’, 2024 teması ise ‘İyileşmeyi Tasarla‘.
Bu yarışma kapsamında değerlendirilecek fikirlerin aşağıdaki senaryo kategorilerinden iki veya daha fazlasını içermesi gerekecek:
- Farklı amaçlarla yeniden kullanım
- İkinci el alışverişleri
- Paylaşım ekonomisi ve hizmetleri
- Ortak kullanılan ürünler ve topluluklar
- Yeniden kullanım için yenileme
- Topluluk temelli bakım ve onarım ile ürün ömrünün uzatılması
Bu yarışmada beklenen çözümlerin kapsamı sebebiyle disiplinlerarası ekipler kurulması gerekiyor. Değerlendirmeler de farklı disiplinlerden jüri üyeleri tarafından değerlendirilecek.
Neden Yeniden Kullanım?
20. Yüzyıla damga vuran Sanayi Devrimi ve beraberinde gelen seri üretim ve tüketim odaklı ekonomi, günümüzde tüketim odaklı yaşam pratikleri ve sonucunda ortaya çıkan israf ve atığa sebep oldu. Planlı eskitme, kara kutu tasarımlar, kullan-at ürünler gibi yöntemlerle üretimi ve tüketimi arttırmaya yönelik bir ekonomik düzenin sürdürülebilirlik açısından olumsuz etkileri giderek daha da görünür olmaya ve dünya çapında doğrudan ya da dolaylı olarak iklim değişikliği, çevre kirliliği ve fırsat eşitsizliği gibi sosyo-ekolojik sıkıntılara yol açtığı anlaşıldı.
Bu yöntemleri destekleyen tasarım, ürün geliştirme, ve üretim ve tüketim pratikleri, hammadde tüketimini artırmaya ve hammadde kaynaklarının tükenmesine yol açarken, bir yandan da üretim sonucunda katma değerli ürünlerin ve parçaların geri kazanılmasını engelliyor.
Geldiğimiz bu noktada, alternatif tasarım yaklaşımlarının ve ürünleri ekonomiye geri kazandırmaya yardımcı çözümlerin önemi bir kez daha anlaşıldı. Bu çözümlerden biri olan yeniden kullanım pratiği, bir kullanıcı tarafından çeşitli sebeplerle artık kullanılmayan bir ürünün aynı veya farklı bir amaçla başkaları tarafından kullanılması ve bu sayede ürünün katma değerinin geri kazanılması.
Ürün yaşamının doğrusal değil, farklı kullanıcıların katılımıyla bir seri döngü şeklinde gerçekleşmesini sağlayan yeniden kullanım, maksimum değer geri kazanımı sayesinde döngüsel ekonominin en etkin stratejilerinden biri. Bu strateji, sahibiyet algımızı, ürünlerin işlevini, ‘eski’ ve kullanılmış ürünlere dair önyargılarımızı ve daha birçok kabulümüzü sorgulamamızı gerektiriyor. Bu da yalnızca köklü bir davranış değişikliği ile gerçekleşebilir.
Yarışma ile ilgili ayrıntılı bilgiye ve katılım şartlarına buradan ulaşabilirsiniz.
EKOIQ
