“İlim ve fennin yaşadığımız her dakikadaki safhalarının gelişmesini kavramak ve izlemek şarttır” demişti, Mustafa Kemal Atatürk. Bugün, 10 Kasım Atatürk’ü Anma Günü; aynı zamanda da BM Barış ve Kalkınma için Dünya Bilim Günü. “Evimiz” dediğimiz, kırılgan gezegenimize dair ufkumuzu açmaya yardımcı olan bu gün, sürdürülebilir bir topluma ulaşmada bilim insanlarının üstlendikleri rolün altını çiziyor.
Barış ve Kalkınma için Dünya Bilim Günü, bilimin toplumlar için önemini pekiştirmekle birlikte kamuoyunun bilimsel tartışmalara daha geniş katılımının gerekliliğini vurguluyor. Bilim ile toplumu birbirine yakınlaştırarak yurttaşların bilimsel gelişmelerden haberdar olmalarını sağlayan Barış ve Kalkınma için Dünya Bilim Günü, “evimiz” dediğimiz, kırılgan gezegenimize dair ufkumuzu açmaya yardımcı oluyor. Ve sürdürülebilir bir topluma ulaşmada bilim insanlarının üstlendikleri rolün altını çiziyor.
Ortak Geleceğimizi Bilime Güvenerek Oluşturabiliriz
Ortak geleceğimizi şekillendirebilmemiz için öncelikle bilime güven duyulması gerekiyor. Bilime duyulan güven ile dünyanın çok yönlü zorluklarına yönelik kanıta dayalı çözümlerin geliştirilmesi ve uygulanması mümkün. Bilime duyulan güven arttıkça bilim insanlarının çalışma modeli ve toplumsal algı da değişiyor. Bilime dayalı politika kararları ve toplumun bu kararların uygulanmasına verdiği destek de güç kazanıyor.
Konu ile ilgili bir mesaj yayımlayan UNESCO Genel Direktörü Audrey Azoulay, “Temel bilimler, çağımızın zorluklarına yanıt vermede en iyi müttefiklerimiz olabilir ve de olmalıdır. İklim değişikliğinin belirleyici olduğu bu dönemde, bilimsel gelişimi ve anlayışı destekleyerek teşvik etmek artık bir seçenek değil, bir gerekliliktir” diye konuştu.
Bir İlham Kaynağı: Bilim
1952’de başlayan Kalinga Bilimin Popülerleştirilmesi Ödülü, UNESCO’nun en eski ödül töreni olma özelliğini taşıyor. Bilimin topluma aktarılması ve yaygınlaştırılmasındaki katkıları taçlandıran ödül ile iletişimin önemine dikkat çekiliyor.Bilimsel konferansların çıktılarının değerlendirilmesi, insandaki merak duygusunun geliştirmesi ve bir ilham kaynağı olarak bilimin sunulması ödülün amaçları arasında yer alıyor. Bu bağlamda 2023 UNESCO Kalinga Ödülü töreni, UNESCO’nun Bilim, Politika ve Toplum Birlikteliğiyle Bilime Güven Oluşturmak konulu Bakanlar Yuvarlak Masa Toplantısı’nın ardından düzenlenen Barış ve Kalkınma için Dünya Bilim Günü etkinliklerinin bir parçası olarak kabul ediliyor.
Barışçıl ve Sürdürülebilir Toplumlar Olma Yolunda…
UNESCO tarafından 2001 yılında ilan edilmesinden bu yana, Barış ve Kalkınma için Dünya Bilim Günü, dünyanın farklı yerlerinde hayata geçirilmiş çeşitli projeler, programlar ve fonlar oluşturulmasını sağladı. 10 Kasım 2002’de ilk kez düzenlenen günde, UNESCO’nun himayesinde düzenlenen etkinliklerde; hükümetler, sivil toplum kuruluşları, UNESCO Ulusal Komisyonları, bilim ve araştırma kurumları, meslek birlikleri, eğitimciler, öğrenciler ve okullar bir araya geldi.
Birlemiş Milletler;
- Barışçıl ve sürdürülebilir toplumlar için bilimin rolü konusunda kamu bilincini güçlendirme,
- Küresel olarak ortak bilim anlayışını kazanmada ulusal ve uluslararası dayanışmayı teşvik etme,
- Bilimin toplumların faydasına kullanılmasına yönelik kararlılığı yenileme,
- Bilimin karşılaştığı zorluklara dikkat çekme,
- Bilime yatırım yapma yolunda bilimsel çabalara destek verme hedefleriyle Barış ve Kalkınma için Dünya Bilim Günü’ne teşviklerini sürdürüyor.