Avlanma teknolojisindeki gelişmeler ve giderek artan tüketici talepleri nedeniyle ekosistemin dengesinde kritik bir öneme sahip orkinos türü yok olabilir. Örneğin, Mavi yüzgeçli orkinos, Uluslararası Doğa Koruma Birliği’nin (IUCN) Kırmızı Listesi’nde “Tehlike Altında” sınıfında yer alıyor. Gırgır, parekete ve dalyan gibi yöntemler ile uygulanan av baskısı ve yasa dışı avcılık, türün küresel ölçekte karşı karşıya olduğu en önemli tehditler…
Denizler, yeryüzünde kapladıkları alan ve içerdiği canlı türleri ile ekosistemin dengesi için kritik öneme sahip. Sağlıklı denizler sağlıklı bir dünyanın adeta anahtarı. Ancak insan kaynaklı kirlilik ve balıkçılıkta aşırı avlanma birçok türü tehdit etmeye devam ediyor. Bunlardan biri de aralarında ton balığının da yer aldığı 50’ye yakın akraba türü bulunan orkinoslar.
Sağlıklı bir okyanus ekosistemi için orkinoslar hayati önemde. Besin zincirinin tepesindeki deniz canlılarından biri olarak orkinoslar, oksijen üretip karbondioksit tutan planktonların çoğalmak için ihtiyaç duyduğu okyanus besinini, deniz yüzeyine gönderme konusunda kritik rol oynuyor. Yanı sıra orkinos gibi büyük balıklar öldüğünde tam olarak dibe battığı için cansız bedenlerindeki karbonu okyanusun derinliklerine taşıyarak mavi karbon görevi görüyor.
90’ı Aşkın Ülke Orkinos Avlıyor
2016 yılında, Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu’nda dünya genelinde birçok ülkenin gıda güvenliğinde ve beslenmesinde, ekonomik kalkınmasında ve istihdamında ağırlıklı olarak orkinos kaynaklarına bağımlı olduğuna dikkat çekildi. Ayrıca BM, 2030 Sürdürülebilir Kalkınma Gündemi çerçevesinde 2 Mayıs tarihini “Dünya Orkinos Günü” ilan etti.
Atlantik Okyanusu, Hint Okyanusu, Pasifik Okyanusu ve Akdeniz’de genellikle sürü halinde yaşayan, boyu 4,5 metreyi, ağırlığı 650 kiloyu aşabilen ve 500 metreye kadar dalabilen orkinos ve akraba türleri, içerdiği yüksek besin değerinin bir sonucu olarak aşırı talep tehdidiyle karşı karşıya. Ekonomik değeri en yüksek balık konumunda olan orkinos, tüm dünyada yılda ortalama 7 milyon ton civarında avlanıyor. 90’ı aşkın ülke, bu balığı avlamaya devam ederken, Başta Hint ve Pasifik Okyanusu olmak üzere binlerce tekne tuna avcılığı faaliyetini sürdürüyor. Orkinos türleri üzerine balıkçılık, tüm deniz balıkçılığı toplam değerinin %20’sini, küresel ticari deniz mahsullerinin de %8’den fazlasını oluşturuyor.
Mavi Yüzgeçli Orkinos Kırmızı Liste’de
Avlanma teknolojisindeki gelişmeler ve giderek artan tüketici talepleri nedeniyle orkinos türü yok olabilir. Mavi yüzgeçli orkinos, Uluslararası Doğa Koruma Birliği’nin (IUCN) Kırmızı Listesi’nde “Tehlike Altında” sınıfında bulunuyor ve yine IUCN’e göre popülasyonu azalma eğilimi gösteriyor. Gırgır, parekete ve dalyan gibi yöntemler ile uygulanan av baskısı ve yasa dışı avcılık, türün küresel ölçekte karşı karşıya olduğu en önemli tehditler olarak görülüyor.
Doğal Hayatı Koruma Derneği (WWF)’nin açıklamalarına göre Mavi yüzgeçli orkinosun dışında Atlantik Okyanusu’na ait Kocagöz orkinosu ile Hint Okyanusu’na ait Sarı yüzgeçli orkinos da son yıllarda artan aşırı balıkçılık faaliyetlerinin tehlikesi altında. Diğer önemli bir tür olan Kızıl orkinos nüfusu ise toparlanma aşamasında olmasına karşın aşırı avlanma nedeniyle her an tehdit altına girebilecek durumda…
About Post Author
