EKOIQ
Küresel ısınmanın etkisiyle cevizde kalite kaybı ve dökülmeler yaşandığını söyleyen Prof. Dr. Mehmet Sütyemez, ceviz üreticisinin geleceği için tedbir alması gerektiğinin de altını çizerek, “Küresel ısınmayla beraber ceviz yetiştiriciliği yapılacak bölgelerden özellikle yaz sıcaklıklarındaki hareketlere dikkat etmeleri gerekir. Yaz sıcaklıkları ceviz yetiştiriciliğini bu gidişle çok sınırlayacak bir faktör olarak önümüzde duruyor” dedi.
Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi (KSÜ) Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü Öğretim Görevlisi Prof. Dr. Mehmet Sütyemez, yaklaşık 30 yıldır ceviz üzerine araştırmalar yaptığını ve 26 çeşit cevizin patentini aldıklarını söyleyerek yaşanan aşırı sıcaklara işaret etti ve 2024 yılı itibarıyla Türkiye’nin çok sıcak olduğuna dikkat çekti.
İHA’nın haberine göre, cevizde dökülme ve kalite kaybı gözlemlendiğini vurgulayan Prof. Dr. Sütyemez, “Mayıs ayından başlayan sıcaklıklar neredeyse hâlâ devam ediyor. Bu sıcaklık dönemi içerisinde bütün canlılarda olduğu gibi tüm bitkiler ve cevizler de etkilendi. Özellikle su sıkıntısının, kuraklık probleminin olduğu yerlerde cevizlerde dökümler gördük. Olmayan yerlerde ise bu aşırı sıcaklıklardan dolayı güneş yanıklarından kaynaklı kalite kayıpları meydana geldi. Tabii kalite kaybının meydana gelmesi ekonomik anlamda düşüşlere sebep olacaktır” dedi.
“Ceviz Kabuğunda İncelme ve Açılma Tespit Ettik”
Aşırı sıcaklar nedeniyle ceviz kabuğunda incelme ve açılmaların olduğunun altını çizen Prof. Dr. Sütyemez, “Yazın yaşanan bu aşırı sıcaklık, bitkilerin normal sağlıklı gelişmesine engel olduğu gibi meyvelerin hem kalite hem de meyve işlerinin kalite bakımlarının düşüşlerine de sebep olduğu yönünde çok önemli bir tespitim var. Meyve kabuklarının, özellikle o sert kabuğunun inceldiğini, cevizin birleşim noktalarının zayıfladığını gösteriyor” dedi.
Ceviz hasat edildikten sonra, en kısa sürede soyulmak zorunda olduğunu belirten Prof. Dr. Sütyemez, “Üzerindeki yeşil kabuğun alınarak kuruma yapılması gerekir. Ülkemizde son yıllarda ceviz bahçelerinin artmasıyla beraber üreticilerimiz cevizleri topladıktan sonra yeşil kabuğunu makineyle soyuyorlar. O güçlü devir ve bu kabuğun zayıflamasından dolayı kabuklarda açılma meydana geliyor. İçine su alıyor. İçine su almasıyla beraber ve güneşte de kurutulma esnasında iç kalitesinin kaybını görüyoruz” şeklinde konuştu.
Prof. Dr. Sütyemez şunları söyledi: “Üreticilerin iki noktaya dikkat etmesi lazım: Makineleri düşük devirde çalıştırmaları ve makinelerin hazinesini normalin üzerinde meyve koymadan soymaları gerekir. Eğer imkanları varsa dışarıda gölgede kurutmaları gerekir. Direkt güneşle temasla da o kabın birleşim yönünden açıldığını ve kalite kaybını görmek mümkün. Zaten güneşle gelen bir kararma var. Bir de bu hasat sonrası dikkat etmezlerse kalite kaybı daha da düşecektir.”
“Küresel Isınma Kapımızı Çalmadı, İçeriye Girdi”
Ceviz üretimi noktasında küresel ısınmanın dikkate alınması gerektiğine vurgu yapan Prof. Dr. Sütyemez, “Küresel ısınma kapımızı çalmadı içeriye girdi galiba. Küresel ısınmayla beraber kuraklık ve su noksanlıkları başlayacak. Belki mevcut bahçelerde güneş yanıklığına karşı bazı tedbirler alınabilir. Bunlardan biri mutlaka sulama düzenini kuracaklar ve dikkatli bir şekilde sulama programı, besleme yapacaklar. Belki bu sorunun esas geleceği ilgilendiren kısmı ceviz bahçesi kuracak insanlarımız, bir kere daha düşünmek zorundalar. Bu küresel ısınmayla beraber ceviz yetiştiriciliği yapılacak bölgelerden özellikle yaz sıcaklıklarındaki hareketlere dikkat etmeleri gerekir. Yaz sıcaklıkları ceviz yetiştiriciliğini bu gidişle çok sınırlayacak bir faktör olarak önümüzde duruyor” dedi.
