EKOIQ
Akdeniz Koruma Derneği’nin 23 Aralık’ta gerçekleştirilen Olağan Genel Kurulu’na, dernek üyelerinin yeşil aklama iddiaları ve denetim eksiklikleriyle ilgili verdiği soru önergeleri damgasını vurdu. Tüm bu soru önergelerinin gölgesinde 12 yıllık başkan yeniden göreve seçildi.
Güneş AKÇAY
İzmir merkezli doğa koruma alanında faaliyet gösteren Akdeniz Koruma Derneği’nin, 23 Aralık’ta İzQ Girişimcilik ve İnovasyon Merkezi’nde gerçekleştirilen Olağan Genel Kurulu’nun gündemine, soru önergeleri damgasını vurdu.
2012’de İzmir’de kurulan derneğin çalışmaları, Akdeniz havzasının biyoçeşitliliğini, ekosistemini ve kültürel mirasını korumak ve farkındalık yaratmak için geliştirilen ve yürütülen projelere odaklanıyor. Çalışma alanları içinde Akdeniz keşiş foku, Kum köpekbalığı gibi nesli tehlike altında olan türler ve bunların yaşadığı deniz ekosistemlerinin izlenmesi ve restorasyonunun yer aldığı derneğin kuruluna 103 kişiyle bugüne kadarki en yüksek katılım gerçekleşti.
Divan Seçiminde İtirazlar: Adaylar, Açık Oylama ve Vakıflaşma Sürecinde İçtaş Gölgesi
Saat 11.00’da başlayan kurulda, Dernek Başkanı Zafer Ali Kızılkaya’nın açılış konuşmanın ardından divan heyeti belirlendi.
Divanın oluşturulmasının ardından heyet olağan gündemi okuyarak bilgilendirmede bulundu. Ek gündem önerileri arasında ise şunlara yer verildi:
- Oylamaların kapalı olarak yapılması,
- Derneğin eski çalışanı ve deniz biyoloğu Vahit Alan’ın gerekçesiz üyelikten çıkarılma işleminin iptali ve genel kurul öncesinde üyelik haklarının iade edilmesi,
- Derneğin vakıf kurması ile ilgili sürecin, gerek mütevelli heyetinde İçtaş Holding gibi derneğin amaçları ile çelişen sermaye sahiplerinin mütevelli heyetinde yer alacak olması nedeni ile konunun şeffaflıkla tartışılması talep edildi.
Önergeler okunduktan sonra söz alan Dernek Genel Müdürü Kayhan Güçeli tarafından Vahit Alan’ın üyeliğinin kaldırılmasına dair usulsüz karardan dönüldüğü bilgisi verilirken toplantı tutanağı veya karar gerekçesi açıklanmadı.
“Sizi İzliyor Olacağız”
Kapalı oylama yapılmasına ilişkin önergenin gerekçeleri içerisinde, Genel Kurul öncesi dernek çalışanlarının telefonla aranarak, “Oylama sırasında sizi izliyor olacağız” şeklinde baskı kurulduğu iddiası dikkat çekti. Oylama tartışması ise 41’e karşı 56 kişinin oy çokluğu ile açık oylama yapılmasının kabul edilmesiyle sonlandı.
Toplantıda Genel Kurul’un olağan gündemine uygun olarak derneğin faaliyet raporu, finansal rapor ve denetim kurulu raporlarının sunumları yapıldı. Denetim Kurulu Raporu’nda, çalışanların iş güvenliği ve yönetim kurulu tutanaklarıyla ilgili eksikliklerine değinildiği görüldü. Denetim Kurulu Raporu’na ilişkin sunum ise mali ve idari denetimlerin usule ve şeffaflık ilkelerine uygun bir şekilde yapılıp yapılmadığı ve harcamaların amaca uygunluğu üzerinden tartışmalara sahne oldu. Bu eleştirileri dile getiren üyelerle toplantısı süresinin uzamasını sebep göstererek bazı diğer üyeler tarafından tartışmaların ardından Yönetim Kurulu 56 üyenin oyu ile ibra edildi.
Soru Önergelerinde Yeşil Aklama İddiaları ve Şeffaflık Başlıkları Dikkat Çekti
12 yıldır aynı başkan tarafından yönetilen Akdeniz Koruma Derneği’nin Genel Kurulu’nda, dernek üyeleri, derneğin geçirdiği süreçleri aktaran ve soru önergesi maddelerini içeren dokümanları genel kurul öncesi üyelerle paylaşarak bu konulara işaret etti.
Dokümanda, temsil yetkisini derneğin amacına uygun kullanması gereken yönetim kurulunun, doğa koruma faaliyetleri ile çelişebilecek iş ve sermaye ilişkisi içerisindeki iş insanlarının da yer aldıkları bir vakfın mütevelli heyetine üye olmak yoluyla, temsil yetkisi sınırını aştığı iddia edildi. Buna ek olarak, Genel Kurul üyesi dernek çalışanlarının, taleplerine rağmen sürecin şeffaflıktan uzak yürütüldüğü ifade edildi.
Kâr Amacı Gütmeyen Dernekten 1 milyon liralık Sermaye
Dokümanda dikkat çeken iddialardan biri, Akdeniz Koruma Vakfının toplam 5 milyon TL’lik sermaye ile kurulması kararlaştırılmış iken, bu tutarın 1 milyon 320 bin TL’sinin (toplam sermayenin %26’sı) Akdeniz Koruma Derneği tarafından vakfedilmesi oldu.
Vakfın mütevelli heyetinde İçtaş Holding (Fırat Çeçen), Koç Holding (Caroline Nicole Koç, Kenan Yılmaz), Vakko (Jeff Hakko), Organik Kimya (Stefano Koslevski ), Detek Deniz Teknoloji (Ali Enes Edis) gibi büyük sermayelere sahip iş insanlarının olmasına rağmen kâr amacı gütmeyen bir kuruluş olan Akdeniz Koruma Derneği’nin bu maliyeti nasıl ve neden karşılamaya gönüllü olduğu bir soru işareti olarak ortaya konuldu.
Ayrıca, üyelik karşılığında Zafer Ali Kızılkaya’nın da dahil olduğu diğer altı mütevelli heyeti üyesinin vakfa ne vakfettiklerinin açıklanmasını isteyen üyeler, sürecin şeffaf bir şekilde açıklanmasını talep etti. Ek olarak dernek üyeleri, sürecin ekonomik, kurumsal, çevresel ve stratejik risk analizinin gerçekleştirilip gerçekleştirilmediğinin, çalışanlar tarafından dile getirilen risklere verilen yanıtlarla birlikte cevaplanmasını istedi.
Gündemde vakıflaşma süreci sonunda ortaya çıkabilecek yeşil aklama risklerine yönelik eleştirilere rağmen, yapılan oylama sonucunda Yönetim Kurulu’na, vakıf kurulmasına yönelik alınacak tüm kararlarda tam yetki verildi.
Finansal Şeffaflık Talebi
Dernek fon ve kaynaklarının, değer, misyon ve vizyona uygun olarak, adil, şeffaf ve hesap verebilir bir şekilde yönetilmesi gerektiği vurgulanan belgede, Açık Açık Platformu aracılığıyla kamuya beyan edilen bilgilere göre, Akdeniz Koruma Derneği’nin 2023 gelirlerinin yalnızca %31,05’’i amaca yönelik kullanıldığı belirtildi.
Öte yandan Denetim Kurulu’nun devredilemez denetim raporu hazırlama yetkisini, kanuna ve denetimin amacına aykırı şekilde, mali açıdan bağımsız denetim firmalarına, idari olarak ise örtülü müdahale ile Yönetim Kurulu’na devretmiş olduğu endişeleri dile getirildi.
Ek olarak dernek üyeleri, karar defterlerinin incelenirken, Yönetim Kurulu toplantı tutanaklarının talep edilip edilmediği ve karşılaştırmalı olarak sağlamalarının yapılıp yapılmadığını sordu. Elektronik ortamda yapılan Yönetim Kurulu toplantı tutanaklarının tutulmamasının usule aykırı olduğuna dikkat çekildi.
Toplantıda bazı üyeler tarafından Genel Kurul’un dikkatine sunulan denetim eksikleri, liyakatsizlik, ilkelere dayalı insan kaynakları yönetiminin olmaması gibi konular ise çıkan gerginlik nedeniyle sağlıklı bir tartışma ortamı sağlanamadığı için görüşülemedi. Söz söyleme hakkını ihlal eden ve yer yer şiddet diline varan söylemlere, bazı üyeler tarafından tepki verildi.
Tüm bu tartışmaların sonunda, yapılan açık oylamayla Zafer Kızılkaya’nın sunduğu blok liste Yönetim Kurulu olarak seçildi. Böylece 12 yıldır Derneğin Yönetim Kurulu Başkanı olan Zafer Kızılkaya yeni dönemde de başkanlık görevini üstlenecek.
