Çocukluk Kanserlerinde Çevresel Nedenler de Rol Oynuyor

Dünyada her yıl yaklaşık yeni 400 bin çocukluk çağı kanseri tanısı, devam eden tedaviler ve nükslerle birlikte yaklaşık 500 bin kanser öyküsü yer alıyor. Türkiye’de ise her yıl yaklaşık 4 bin çocukluk çağı kanseri tanısı konuluyor. Erişkin kanserlerinde olduğu gibi çocukluk kanserlerinde de yapısal ve çevresel nedenlerin rol oynadığı biliniyor. Çevresel nedenler arasında fizik (radyasyon), kimya (ilaç, endüstri tarım ürünleri), virüsler ve beslenme gibi faktörler bulunuyor.

Dünyada her yıl yaklaşık yeni 400 bin çocukluk çağı kanseri tanısı, devam eden tedaviler ve nükslerle beraber yaklaşık 500 bin kanser öyküsü yer alıyor. Türkiye’de ise her yıl yaklaşık 4 bin çocukluk çağı kanseri tanısı konulurken, devam eden tedaviler ve nükslerle beraber yaklaşık 5 bin kanser öyküsü bulunuyor.

Kanserli Çocuklara Umut Vakfı (KAÇUV), bu yıl 15 Şubat Çocukluk Çağı Kanser Günü kapsamında, şubat ayı boyunca #sarıyıfarket projesi ile kamuoyunda dikkat çekmek için farkındalık ve bilinçlendirme çalışmaları gerçekleştiriyor. Türkiye’nin birçok farklı noktasında etkinlikler düzenleyen vakıf, İstanbul’un farklı semtlerindeki billboardlar ve afiş alanlarında #sarıyıfarket diyerek çocukluk çağı kanserine dikkat çekiyor.

“Sence Sarı Ne Demek?”

15 Şubat haftasına özel olarak hazırlanan, “Sence sarı ne demek?” sorusunu soran kampanya filmi de hafta boyunca Türkiye’nin farklı dış mekanlarında görülebilecek. Film, kanser tanısı almış çocukların arkadaşlarıyla oynamak, okula gitmek gibi günlük rutinlerinin tedavi nedeniyle nasıl zorlaştığına ve çocuklarda sosyal izolasyona yol açabildiğine vurgu yapıyor. KAÇUV ayrıca, 15 Şubat haftasında Fatih Sultan Mehmet Köprüsü’nü sarı ile renklendirerek, çocukluk çağı kanserlerine ışık tutuyor.

Erken Tanı ve Doğru Tedaviyle İyileşme Oranları %90

Bu hastalıklarda erken tanı büyük önem taşıyor. Bu nedenle konu hakkında bilgi sahibi olmak erken tanı için önemli. Yenidoğan döneminden ergenlik dönemine kadar her yaşta görülebilen çocukluk çağı kanserlerinde, erken tanı ve doğru tedaviyle iyileşme oranları %90’a varıyor. Lösemi 0-18 yaş aralığında görülen kanser türlerinde ilk sırada yer alıyor. Kanser sıklığında ülkemizde önceki yıllarda ikinci sıklıkta lenf bezi kanserleri görülürken, artık gelişmiş ülkelerdeki gibi Türkiye’de de ikinci sırada beyin tümörleri geliyor. Onu sırası ile Lenfoma (Hodgkin ve Hodgkin Dışı Lenfoma), Nöroblastom, Wilms Tümörü, Yumuşak Doku Sarkomları (Rabdomiyosarkom) izliyor. Kemik, deri göz ve karaciğer tümörleri ile ise daha nadir karşılaşılıyor.

Belirtileri Türlerine Göre Farklılık Gösteriyor

Çocukluk çağı kanserlerinin belirtileri türlerine göre farklılık gösteriyor. Örneğin en yaygın tür olan lösemi genellikle ani başlayan belirtiler ile ortaya çıkabildiği gibi bir kısmında sinsi ve yavaş ilerleyen, aylar süren bir seyir de gösterebiliyor. Ateş, tekrarlayan enfeksiyonlar, lenf bezlerinde büyüme, kemik ağrıları, halsizlik, deri kanamaları, burun kanamaları, iştahsızlık, kilo kaybı, geceleri aşırı terleme, karın ağrısı diğer saptanan belirtiler. Kemik tümörleri daha büyük yaştaki çocuklarda kemikte bir şişlik ve ağrıyla ortaya çıkıyor. Böbrek ve böbrek üstü bezi tümörleri, karında şişlikler veya devamlı karın ağrısıyla kendini gösterebiliyor. Lenfomalar, beze şişlikleriyle geliyor. Bu nedenle ailelerin herhangi bir belirti gördüğünde ihmal etmeden mutlaka doktora başvurmaları gerekiyor.

Yapısal ve Çevresel Nedenler Etkili

Erişkin kanserlerinde olduğu gibi çocukluk kanserlerinde de yapısal ve çevresel nedenlerin rol oynadığı biliniyor. Ailevi yatkınlık, doğumsal hastalıklar ve anomaliler, gen bozuklukları, bağışıklık sistemi bozuklukları başlıca yapısal nedenler arasında yer alıyor. Çevresel nedenler arasında ise fizik (radyasyon), kimya (ilaç, endüstri tarım ürünleri), virüsler ve beslenme gibi faktörler bulunuyor. Ayrıca akraba evlilikleri çocukluk çağı kanserlerinde önemli bir faktör. Tüm bu faktörlerden etkilenmemeleri için önlem alınması ve çocukların bağışıklık sistemlerinin doğumlarından itibaren beslenme, temizlik ve çocukluk aşılarıyla birlikte güçlendirilmesi gerekiyor.