Binalarda Enerji Performansı Direktifi (EPBD) anlaşmasına göre, Avrupa Birliği ülkeleri 2040’a kadar fosil yakıtla ısınmayı aşamalı olarak durdurmayı kabul etti. İspanya’nın Ekolojik Dönüşümden Sorumlu Bakanı Teresa Ribera, “Bugün vatandaşlarımız, ekonomimiz ve gezegenimiz için güzel bir gün” dedi.
Ayları bulan müzakerelerin ardından Avrupa Parlamentosu üyeleri nihayet anlaşmaya vardı: Ulusal hükümetler ve Avrupa Komisyonu, bloğun yeni Binalarda Enerji Performansı Direktifi (EPBD) için bir anlaşma imzaladı. Anlaşmaya göre, Avrupa Birliği (AB) ülkeleri 2040’a kadar fosil yakıtla ısınmayı aşamalı olarak durdurmayı kabul etti. Ayrıca 2025’ten itibaren kombiler için finansal destek de verilmeyecek.
Anlaşma metni, ev ısıtmasında fosil yakıtların kademeli olarak kullanımdan kaldırılmasına ilişkin geniş kapsamlı hükümler içeriyor. Buna göre, AB kurumları, “2040 yılına kadar doğalgaz kombilerinin kullanımdan kaldırılması amacıyla” Ulusal Bina Yenileme Planları’na bir yol haritası eklenmesi konusunda fikir birliğine vardı.
Sıfır Emisyon Binalara Geçiş
1 Ocak 2025 itibarıyla AB ülkeleri, fosil yakıtlarla çalışan kombilerin kurulumu için herhangi bir mali teşvik sağlamayacak. 2030 itibarıyla yeni inşa edilen evler de dahil olmak üzere tüm yeni binalar, fosil yakıtlardan kaynaklanan sıfır yerinde karbon emisyonu ile Sıfır Emisyon Binaları olmak zorunda. 2050 yılına kadar AB’deki tüm binalar sıfır emisyonlu binalara dönüştürülecek.
Yeni binaların fosil yakıt kaynaklı sıfır karbon emisyonuna sahip olması gerekiyor. Bu, 1 Ocak 2028 itibarıyla kamuya ait binalar için geçerli olacak. Tasarı ayrıca ulusal hükümetlerin kombileri aşamalı olarak kaldırmaları için 2040 yılını hedef tarih olarak belirliyor. Yanı sıra metin üye devletlerin 2025 yılından itibaren kombiler gibi “bağımsız” fosil yakıt cihazlarını sübvanse etmesini yasaklayacak.
“Gezegenimiz için Güzel Bir Gün”
İspanya’nın Ekolojik Dönüşümden Sorumlu Bakanı Teresa Ribera, anlaşma sayesinde binaların enerji performansının artacağını, emisyonların azaltılabileceğini ve enerji yoksulluğuyla mücadele edebileceğini söyledi. Ribera, “Bu, AB’nin 2050 yılına kadar iklim nötr olma hedefine bir adım daha yaklaşmak demek. Bugün vatandaşlarımız, ekonomimiz ve gezegenimiz için güzel bir gün” dedi.
Coolproducts tarafından yakın zamanda yapılan bir araştırmaya göre, AB ülkeleri fosil ısıtma cihazlarına 3,2 milyar euro sübvansiyon veriyor. Bu paranın yarısının ısı pompası sübvansiyonlarına kaydırılması, Avrupa’nın 2040 yılına kadar %100 yenilenebilir ısıya sahip olmasını sağlayacak.
“Temiz Isıtmaya Geçişin Başlangıcı”
Düzenleyici Yardım Projesi (RAP) uzmanı Jan Rosenow, üye devletlerin onlarca yıldır fosil yakıtlı kombileri sübvanse ettiğini hatırlatırken, “Dönüm noktası niteliğindeki politika değişikliği ile bu durum artık sona eriyor. Yerine temiz ısıtmaya geçişin başlangıcına işaret ediyor” dedi. Rosenow, bundan böyle her ülkenin elinde “hidrojene hazır kazanlar gibi fosil yakıtla ısınmayı kilitleyen yanlış çözümlere yönelik sübvansiyonların devam etmesini sağlayan” yasalardan kaçınmak zorunda kalacağını belirtti.
Nihai hale gelmeden önce, Avrupa Parlamentosu ve AB Konseyi’ndeki ulusal hükümetlerin her birinin müzakerecileri tarafından varılan anlaşmayı onaylaması gerekiyor, ancak bu genellikle sadece bir formalite olarak görülen bir adım niteliğini taşıyor.