EKOIQ
Türkiye’nin en büyük üç kömürlü termik santralından ikisine ev sahipliği yapan Afşin-Elbistan bölgesinde 880 MW büyüklüğünde iki santral ünitesi daha yapılmak isteniyor. Yeni bir büyük santral anlamına gelen bu plana karşı Elbistan Hayatı ve Doğayı Koruma Platformu ve Elbistan Belediyesi ev sahipliğinde Elbistan’da bir panel düzenlendi. Panelde santralların adil bir dönüşüm planı çerçevesinde kapatılması talep edildi.
Kahramanmaraş’ın Afşin ilçesindeki Afşin-Elbistan A Termik Santralı’na ek olarak kurulması planlanan 688 MW kapasiteye sahip iki yeni ünitenin çevresel etki değerlendirme (ÇED) raporu henüz açıklanmazken Afşin-Elbistan Hayatı ve Doğayı Koruma Platformu konuyla ilgili kamuoyunu bilgilendirmek amacıyla bir panel düzenledi. Elbistan Belediye Başkan Yardımcısı Gülabi Eren’in de konuşmacı olarak katıldığı “Afşin-Elbistan Yeni Bir Santralı Daha Kaldırır mı?” adlı panele bölge halkı, sivil toplum kuruluşları ve parti temsilcileri katıldı.
Panelde, Afşin-Elbistan bölgesinde kömürlü termik santralların genişletilmesi planlarının, ekonomik ve politik boyutları, bölge halkının sağlığı ve çevre üzerindeki olumsuz etkileri ile hukuki süreç hakkında konuşuldu.
Etkinlikte, Afşin-Elbistan Hayatı ve Doğayı Koruma Platformu, TMMOB, Temiz Hava Hakkı Platformu, TEMA Vakfı, İklim İçin 350 Derneği ve Doğal Hayatı Koruma Vakfı (WWF-Türkiye) temsilcileri de yer aldı. Temsilciler, kömürlü termik santralların iklime, çevreye ve insan sağlığına olan olumsuz etkilerini vurgulayarak projenin iptal edilmesini ve mevcut santralların adil bir dönüşüm planı çerçevesinde kapatılmasını talep etti.
“Bir Termik Santral Daha İstemiyoruz”
Panele konuşmacı olarak katılan Elbistan Belediye Başkan Yardımcısı Gülabi Eren, konuşmasında yapılacak ek ünitelerin Afşin-Elbistan’a yeni bir santral kurmakla aynı anlama geldiğini ve Elbistan Belediyesi olarak yeni bir santral istemediklerini dile getirdi.
“En Çok Bebekler ve Çocuklar Etkileniyor”
Temiz Hava Hakkı Platformu Koordinatörü Deniz Gümüşel, “Termik santrallardan kaynaklı hava kirliliğinin solunum yolu hastalıklarına, astım, bronşit, KOAH ve akciğer kanserine yol açtığını biliyoruz. Ancak hava kirliliğinin bildiğimizin çok ötesinde sağlık etkileri de var. Bu etkilerden en çok bebekler ve çocuklar etkileniyor. Örneğin, 1984’ten beri işletmede olan Afşin Elbistan A santralı 16 bin 500 erken ölüme yol açarken, 9 binden fazla bebeğin de anne karnında gelişimini tamamlamadan erken doğumuna neden olmuştur. Bebeklerde doğumdan gelen akciğer fonksiyonu bozukluklarına, kalp-damar hastalıklarına ve kansere yol açtığı tespit edilmiştir” diye konuştu.
“Verilere Göre Bölge Yeni Bir Termik Santralı Kaldıramaz”
Çevre Politikaları Uzmanı Kübra Ayçiçek ise konuşmasında şunları vurguladı: “Bölgedeki termik santrallar, yıllarca çevre yatırımlarını yapmadan çalıştı ve çalışmaya devam ediyor. A Termik Santralı ise yapım yılı nedeniyle çevresel etki değerlendirme süreçlerinden tamamen muaf tutuldu. Elimizdeki veriler, ekonomik, ekolojik ve sosyal nedenlerle bölgenin yeni bir termik santralı daha kaldıramayacağını gösteriyor.”
Panel ardından düzenlenen forumda ise bölgenin deprem ardından yeniden inşasında kömürsüz bir gelecek talebi vurgulandı.
Halihazırda Afşin A termik santralının 4 ünitesi, Afşin B kömürlü termik santralının da 4 ünitesi bulunuyor. Bu iki santral, kuruluşlarından 2020 yılına kadar 17.500 erken ölüme neden oldu. Yeni eklenmek istenen iki ünitenin ise en üst düzeyde filtre kullanılsa bile 1900 erken ölüme yol açacağı hesaplanıyor.
