26 Ağustos 2006’da Phulbari’de Bangladeş’in en verimli topraklarından biri olan yere açık-ocak kömür madeni yapımına karşı çıkmak için 50.000 insan yürüdü. Paramiliter güçlerin ateş açması sonucu 11, 13 ve 18 yaşında üç çocuk öldürüldü, 200 kişi yaralandı. 26 Ağustos artık “Phulbari Günü” olarak anılıyor.
2006’da, Phulbari Bangladeş’te açık-ocak kömür madeni Asia Energy, yeni ismiyle Global Coal Management (GCM – Küresel Kömür Yönetimi) tarafından, sunulmasının ardından protestolar dizisi başlamıştı. Sonunda proje iptal edildi, ancak Phulbari’yi kurtarmanın bir bedeli oldu.
Phulbari, Bangladeş’in en verimli tarım arazilerinden biri. Eğer proje gerçekleşmiş olsaydı, en verimli tarım arisinin bulunduğu ve Bangladeş’in pirinç kasesi denilen Dinajpur bölgesinden neredeyse 4900 hektar alan yok olacaktı. Kömür madeni 50.000 insanı yerinden edecek, zaman ilerledikçe maden yer altı sularını kuruttuğu için bu sayı 220.000 insana çıkacaktı. Phulbari kömür madeni aynı zamanda 23 farklı Yerli topluluğundan toplamda 50.000 insanı daha göçe zorlayacaktı. Yerli topluluklar, madene karşı mücadelede hayati rol oynadı.
26 Ağustos’ta 50.000 insan, önerilen kömür madenine karşı çıkmak için yürüyüşe katıldı. Paramiliter grubun sebepsiz yere ateş açması sonucu üç kişi öldü, 200 kişi yaralandı.
Zorla yerinden edilmek istenen bir Phulbari köylüsü şunları söylüyor: “Hayatlarımızdan oluruz ama buradan asla vazgeçmeyiz. Bu madenin gerçekleşmesine izin vermeyeceğiz. Hükümet istediği kadar insanı öldürebilir, bu köyü terk etmiyoruz”.
Yürüyüş planlayıcılarından Anu Muhammad ise o günü şöyle anlatıyor; “30.000 kişi kadardık, hepimiz buranın çiftçileri, işçileri ve yerli topluluklarından insanlar, Asia Energy ofisinin dışında protesto yapmak üzere yürüyorduk”. “Akşam üzeri şehir merkezine doğru geri yürümeye başladık. On dakika sonra arkamızdan bir anda silah sesleri gelmeye başladı. Tam bir kaostu. Polis müdahale ediyordu. Sokakta cesetler vardı”.
Açık-ocak kömür madeni projesi, hükümetin protestoları örgütleyen NCBD kuruluşuyla görüşmeleri sonucu iptal edildi. Ama GCM, Bangladeş hükümetinde madenciliğe başlama ruhsatı için lobi faaliyetlerine devam ediyor. 2010’da Guardian’da yayınlanan bir haberde, Wikileaks belgelerinde ortaya çıktığı üzere ABD elçisinin, Bangladeş’in dönemin enerji başdanışmanına Phulbari kömür madeni projesinin devamına izin verilmesi için istekte bulunduğu ortaya çıktı.
Projenin şu anki durumu ise şöyle:
27 Kasım 2018’de, GCM Kaynakları, Phulbari Bangladeş’te bir kömür madeni ve elektrik santralı yapılması için Power Construction Corporation of China Ltd ile bir anlaşma imzaladığını duyurdu. İnşaat şirketi Power China, entegre kömür madeni ve enerji santralı için fizibilite çalışmalarını üstleniyor. GCM Kaynakları, 15 Mart 2019 tarihinde Power Construction Corporation of China Ltd ile Phulbari’de ek 2×1.000MW’lık kömürlü termik santralı inşaatı için ikinci bir Ortak Girişim Sözleşmesi imzaladı.
Phulbari’deki Yerli topluluklar ve aktivistler, GCM’nin Phulbari’deki madencilik aktivitilerini sürdürmesine karşılar ve tekrar direneceklerine dair and içtiler.
Her yıl 26 Ağustos’ta Bangladeş’teki topluluklar bu günü “Phulbari Günü” olarak kutluyor. Bu yıl, protestolar ve yürüyüşler Phulbari’nin yanı sıra Londra’da gerçekleşti. Londra’daki borsa binasının önünde toplanan gruplar, GCM’nin listeden çıkarılmasını talep ederek “Yeşil Nöbet” gerçekleştirdi.
* Bu haber, 350.org sitesinden alınmıştır. (https://350.org/phulbari-massacre-of-2006/)