Yaz aylarındaki sıcaklık artışları ve orman yangınlarının yanı sıra, iklim değişikliğinin etkisini en büyük ölçüde gösterdiği alanlardan biri kış mevsimi ve kış sporları. Kışların kısalması konusunda bilinç oluşturmak için, aralarında Norveç, İsveç ve Finlandiya’nın da bulunduğu altı ülkede “Kışları Koruyalım” kampanyası başlatıldı. Merkezi Finlandiya’nın başkenti Helsinki’de bulunan EKOenerji şirketinin gönüllü çalışanlarından Merve Güngör, kampanya bileşenlerinden Salla Kayak Merkezi’nin işletmecisi Kari Koskimaa ile yaptığı röportajı EKOIQ için kaleme aldı.
Yazı: Merve GÜNGÖR, EKOenerji
İklim değişikliğinin gelecekte Türkiye üzerindeki etkileri pek çok sektörü tehlikeye sokacak boyutta. Yaz aylarındaki sıcaklık artışları ve orman yangınlarının yanı sıra iklim değişikliğinin etkisini en büyük ölçüde gösterdiği alanlardan biri, tahmin edeceğimiz üzere kış mevsimi ve kış sporları.
2007 yılının başında Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından yayınlanan iklim değişikliğine dair bildiride, 2100 yılına kadar Türkiye’deki kar kalınlığında 20 cm’ye varan azalma öngörülüyor. Çalışmalar gösteriyor ki 1°C’lik sıcaklık artışıyla Avusturya’da kar sezonu 73 gün kısalırken, 2°C’lik artışla İsviçre’deki 1500 rakımlı tesislerin kar güvenilirliği %63 azalıyor. Ülkemizdeki kayak merkezleri yüksek rakımlarda kurulu olsa da bu, sıcaklık artışının etkilerinden azade olduğumuz anlamına gelmiyor. Uludağ’da normalde dört ay süren kayak sezonu, 2016 yılında uzaması beklenirken kar kalitesindeki düşüş sebebiyle iki aya indi örneğin. İklim değişikliği hakkında bilinçli, az sayıda insan ve kuruluşun çabalarına rağmen fosil yakıtlar kullanmaya devam edersek hava sıcaklığının ve kar yağışının kestirilemeyeceği, bunun turizm ve başka yatırımlar açısından pek çok kayıplara yol açacağı günler bizi bekliyor.
Kışların kısalması konusunda bilinç oluşturmak için, aralarında Norveç, İsveç ve Finlandiya’nın da bulunduğu altı ülkede “Kışları Koruyalım” kampanyası başlatıldı. Kış sporları ve dağlarıyla meşhur Avusturya da kışları korumak için kampanyanın aktif olduğu ülkelerden. İskandinavya gibi soğuk bir bölgede kışları koruma bilinci oluşması, kış sporcularının bu konuda hassasiyet gösteriyor olması ve böyle bir kampanyaya destek vermesi dikkatimi çekti. Keşke biz de Türkiye’de bu bilinçle hareket ederek kışlarımıza sahip çıkabilsek diye düşünmeden edemedim.
Kampanyanın Finlandiya ayağı, Finlandiyalılara projeyi tanıtmak için Helsinki’de, 4-6 Kasım 2016 tarihlerinde kış sporu tutkunlarının bir araya geldiği Skiexpo ve Boardexpo fuarındaydı. Helsinki’nin en büyük fuar merkezlerinden olan Messukeskus’ta çocuklar için aktivitelerden kayak merkezlerine, kış sporu malzemelerinden seyahat acentalarına ve özel giyim malzemelerine kadar pek çok ilgi çekici stant kurulmuştu.
Kışları Koruyalım kampanyası Finlandiya ayağı, iglo şeklindeki standıyla fuarda yer aldı. Kampanya Fransa, Avusturya, Norveç, Finlandiya ve İsveç’te faaliyette. Kayak merkezleri, kış sporu yapanlar ve yenilenebilir enerji üreticileri bu kampanyaya katılarak karbon ayakizlerini azaltmak için bir araya geliyor ve bu gidişata dur demek için harekete geçiyorlar. Kampanyanın Finlandiya’daki yüzü, 2014 yılı Sochi Olimpiyatları’nda gümüş madalya alan Enni Rukajärvi.
Lapland’daki Salla Kayak Merkezi, projeye destek veren ve kışları korumak için yenilenebilir enerji kullanmaya başlayarak karbon ayakizini azaltan spor merkezlerinden. Orada kayak öğretmenliği yapan ve merkezi işleten Kari Koskimaa ile Salla Kayak Merkezi standında konuşma şansı buldum. Kışları Koruyalım kampanyası, yenilenebilir elektrik kullanmak ve EKOenerji tercihi üzerine biraz sohbet ettik. Kampanyanın tanıtım videosunu merak ederseniz buradan izleyebilirsiniz: https://www.pelastetaantalvet.fi/en/
Kışları Koruyalım kampanyasının tanıtım videosunu gördüm, çok üzücü… Geçen yıl Finlandiya’nın bazı bölgelerinde kar olmadığını duydum.
Evet, güney Finlandiya’da bu problem oluyor, geçen yıl (2015) Aralık ayında da bu sorun vardı. Ben Lapland’da yaşıyorum ve kayak merkezini işletiyorum. Orada hâlâ bolca kar var, ama ileride de olması, karın kasımdan nisan sonu veya mayısa kadar kalması için bir şeyler yapmalıyız.
Bazı Finlandiyalılardan kışların artık eskisi kadar soğuk olmadığını duydum. Çocukluklarında -30 veya -40 derece olan soğukların şimdi -5’e, -10’a düştüğünü söylediler. Bu çok büyük bir değişim.
Çok büyük bir değişim. Lapland’da Ocak ayında hâlâ çok soğuk günler geçiriyoruz, sıcaklık -30 ve -40 dereceleri geçebiliyor. Ama burada, güney Finlandiya’da farkı görebiliyorsunuz, 20 yıl önceki kışlar gerçekten çok daha uzundu. Yani eğer böyle giderse 20 yıl sonra burada çok büyük sıkıntılar olacak. Bu yüzden her kayak merkezinin ve hatta kayakçıların, müşterilerimizin de bireysel olarak özellikle EKOenerji tercih etmelerini umuyorum.
Başka ülkelerden müşterileriniz oluyor mu, Finlandiya çevresinden veya güney ülkelerinden?
Avrupa ve Britanya’dan müşterilerimiz oluyor, Hollanda, Almanya, İtalya… Tabii ki Ruslar da Finlandiya’ya geliyor. Bazen Çinliler… Dünyanın her yerinden diyebiliriz.
Aşağı yukarı her Finlandiyalının kros kayağı yapabildiğini ve şehirlerdeki parklarda, donmuş göllerde hep kayak yolları olduğunu duydum. Finlandiya’da insanlar kış sporlarına gerçekten bu kadar ilgi gösteriyor mu?
Evet, tabii ki. Biz Finlandiyalılar kış insanlarıyız. Herkes değil tabii ki, ama genel olarak böyle. Kışlarımız uzun geçiyor, en azından uzun geçiyordu. Mesela 20 yıl kadar önce herkes kros kayaklarıyla kayak yapmayı biliyordu, ama bugün daha az insan yapıyor. İnsanların ilgisi artık o kadar da fazla değil.
Peki kişisel olarak snowboarding ve kayak yapamayacak olsanız, bu kadar sevdiğiniz bir şeyi yapamamak sizin için ne anlama gelirdi? Bunu kayak merkezi işleten biri olarak değil, kişisel olarak ne hissedeceğinizi merak ettiğimden soruyorum.
Kar bulamasam ölürdüm herhalde! Yılın dört mevsimini de seviyorum ama kışların olmayacağını düşünmek korkunç bir fikir. Bu yüzden Kışları Koruyalım projesiyle beraberiz ve daha çok insanın, daha çok şirketin aynı tercihi yapacaklarını umuyorum.