EkoIQ Editör
40 bine yakın katılımcıyı ağırlayan COP26, bugüne kadarki en büyük COP oluyor. En çok delege gönderen ülke Brezilya (579) olurken Türkiye (376), 2. sırada yer alıyor. Cinsiyet dengesi konusunda ise son beş yıla göre gerileme kaydedildi.
Haber: Robert McSweeney
Çeviri: S. Sena Akkoç
Glasgow’da yaklaşık 40 bin delegeyi ağırlayan COP26, bugüne kadarki en büyük COP oluyor. İki gündür mekanın kapasitesi neredeyse dolarken COP26 organizatörleri, doluluk için e-posta yoluyla delegelerden özür diledi.
Ancak Covid-19 yüzünden aksayan seyahat planları ile vize ve akreditasyon sorunlarının da etkisiyle zirve bittikten sonra açıklanacak nihai katılımcı sayıları, kayıt yaptıranların çoğunun zirveye gidemediğini gösterebilir.
Yayınlanan listelerde önemli eksiklikler var: Afganistan, Myanmar veya Kiribati’den hiçbir katılımcı yok. Carbon Brief’e göre diğer Vanuatu ve Samoa dahil olmak üzere bazı küçük ada devletlerinin ekipleri, kayıt yaptırmalarına rağmen delegelerini gönderemedi.
En Büyük COP
Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi’nin (UNFCCC) açıkladığı katılımcı listesine göre COP26’ya 39 bin 509 katılımcı kayıtlı.
Bu sayı, COP26’yı tarihin en çok katılımcısı olan COP zirvesi haline getiriyor. Paris’deki COP21’de 30 bin 372, Kopenhag’daki COP15’te ise 27 bin 301 katılımcı vardı.
COP26’nın en büyük grubu, sözleşmeyi onaylayan ve müzakerelerde tam rol oynayan Avrupa Birliği ve ulus devletlerinin delegeleri. 21 bin 668 delegelik bu grup, UNFCCC’nin COP öncesinde beklediği sayının iki katından fazla.
Sözleşmeyi onaylamamış olan gözlemci devletler de var. Vatikan, üst üste beş kere, yedi kişilik erkek delegasyon grubu getiren tek devlet.
Diğer en büyük grup ise 11 bin 734 delege ile sivil toplum kuruluşları. Bu sayı 7 bin 417 sivil toplum kuruluşu katılımcısını ağırlayan Madrid’deki COP25’e göre büyük bir artış olsa da 12 bin 48 delegeli COP15’i yakalayamadı.
Sivil toplum kuruluşlarının yanında, “gözlemci kuruluşlar” kategorisi altında Birleşmiş Milletler’i, uluslararası organizasyonları ve iş dünyasından temsilcileri kapsayan gruplar var. Bu grupların ise 2 bin 229 kayıtlı delegesi var.
COP26’ya rekor sayıda medya katılımcısı konuk oldu. Toplam 3 bin 781 medya katılımcısı ile COP26 için belirlenen 3 bin delegelik medya katılımcısı kotası aşıldı.
En Çok Delege Brezilya’dan
UNFCCC toplam sayıların yanında katılımcı grupların ve delegelerin isimlerinin bulunduğu listeleri de açıkladı.
Carbon Brief’in geçen hafta yayınladığı ve 1990’lardan beri gerçekleşmiş tüm COP’ların delege sayılarını incelediği ettiği analize göre Brezilya, bu yıl en çok delege gönderen ülke oldu.
Aynı zamanda bu yıl Brezilya’nın parti heyeti (479), COP15’ten sonra (566) en büyük delegasyona sahip.
Türkiye 2. Sırada
Brezilya’dan sonra en çok delegasyona sahip olan ülkeler sırasıyla Türkiye (376), Demokratik Kongo Cumhuriyeti (373), Gana (337) ve Rusya (312).
Ev sahibi İngiltere ise. 230 katılımcı ile 10’uncu sırada yer alıyor. Listelenen katılımcılar arasında Prens William ve Kate, Galler Prensi, Cornwall Düşesi ve Sir David Attenborough da var.
Ancak bazı ülkelerin resmi delege sayılarını şişirebilmek için parti rozetlerinin bir kısmını sivil toplum kuruluşlarına tahsis ettiğini belirtmekte fayda var.
Birkaç ülkenin ise bu yıl COP’a kayıtlı delegesi bulunmuyor. Bunlardan birinin Afganistan olması, Taliban’ın iktidarı ele geçirdiği düşünülürse çok da sürpriz değil. Afganistan’ın geçen senelerdeki beş COP’a gönderilen ortalama delege sayısı ise 13.
Kiribati ve Myanmar da son beş yıldaki COP’lara ortalama 20 kişi getirmelerine rağmen bu yılki toplantıya delegelerini göndermedi.
Climate Vulnerable Forum’dan Kelvin Anthony, Covid-19 seyahat kısıtlamaları nedeniyle “Pasifik adası ülkelerinin COP26’ya seyahatlerinin ciddi şekilde olumsuz etkilendiğini” söyledi. Kiribati’nin Glasgow’da “bazı temsilcilerinin” olduğunu söyleyen Anthony, bu temsilcilerin adadan seyahat eden yetkililer değil de konsolosluklardaki üst düzey yetkililer olduklarını belirtti.
Anthony, ayrıca birçok ülkenin “Covid’siz olan ülkelerine tekrardan Covid-19 virüsünü taşıma korkusu” nedeniyle katılım sağlamadığını ekledi. Vanuatu ve Samoa, bu ülkeler arasında.
Daha Dengesiz
UNFCCC’nin listesinde katılımcıların isimleri ve unvanları bulunduğu için Glasgow’daki katılımcıların kadın-erkek dengesi de biliniyor.
Burada sunulan ikili toplumsal cinsiyet dengeleri, Carbon Brief raporuna değil, UNFCCC tarafından belirlenen başlıklara dayanıyor.
COP tarihi boyunca, delegasyonların cinsiyet dengesi giderek daha dengeli hale geldi. COP1’deki ortalama delegasyonun %88’i erkek ve %12’si kadınken, son üç COP’un ortalama cinsiyet dengesi %62 ve %38 kadın şeklinde oldu. Ancak COP26’da bu denge, %65 erkek ve %35 kadın ile ters yöne doğru kaydı.
COP26’ya kayıtlı olan ve tamamı erkeklerden oluşan dört delegasyon var: Yemen, Türkmenistan, Kuzey Kore ve Vatikan. Bununla birlikte, erkeklerden fazla kadın delegeye sahip olan 27 parti olsa da tamamı kadın olan hiçbir grup bulunmuyor.
Kadın liderliğindeki delegasyonlar Moldova Cumhuriyeti (%89 kadın), Samoa (%79 kadın) ve Meksika’dan (%78).
Birleşik Krallık ise 50-50 cinsiyet dengesine sahip sekiz delegasyondan biri.
Türkiye’nin 376 delegesinin ise 284’ü erkek, 92’si kadın.
EKOIQ
