123 ülkenin imzaladığı sağlık deklarasyonu, hükümetlerin ilk kez toplulukları korumanın ve iklim değişikliğinin sağlık üzerindeki etkilerini ele alacak sistemler kurmanın gerekliliğini kabul etmesini içeriyor. COP28’deki deklarasyona Türkiye ise imza atmadı.
Birleşik Arap Emirlikleri’nde 30 Kasım’da başlayan iklim zirvesinin 3. gününde 123 ülke sağlık deklarasyonuna imza attı. Bildirgeye Brezilya, Malavi, Birleşik Krallık, Amerika Birleşik Devletleri, Hollanda, Kenya, Fiji, Hindistan, Mısır, Sierra Leone ve Almanya gibi bu alanda önde gelen birçok ülkeden destek geldi. Türkiye ise imzacı ülkeler arasında yer almadı.
Deklarasyon, hükümetlerin ilk kez toplulukları korumanın ve iklim değişikliğinin sağlık üzerindeki etkilerini ele alacak sistemler kurmanın gerekliliğini kabul etmesini içeriyor.
Hava kirliliğinin bir sonucu olarak dünyada her yıl meydana gelen 9 milyon ölümün ve 189 milyondan fazla kişinin aşırı hava olaylarından kaynaklanan etkilere maruz kalmasının yol açtığı zorluklara çözüm bulmaya yönelik ortak çabaları da destekliyor.
Deklarasyon iklime dayanıklı, sürdürülebilir ve eşitlikçi sağlık sistemleri oluşturmak, emisyonları azaltmak için sektörler arası iş birliğini geliştirmek ve sağlığı iyileştirmek için iklim eylemlerinden en iyi şekilde yararlanmak, iklim ve sağlık için finansmanı artırmak da dahil olmak üzere bu alandaki bir dizi çalışmayı kapsıyor.
Aşırı Hava Olayları Yüzünden Hastaneler Kapanabilir
Fiziksel iklim risk analizi üzerine çalışan XDI (Cross Dependency Analysis) tarafından yayımlanan yeni bir rapora göre, ülkeler fosil yakıt emisyonlarını azaltamazsa, dünya genelindeki her 12 hastaneden 1’i iklim değişikliği kaynaklı aşırı hava olayları nedeniyle kısmen veya tamamen kapanma tehlikesiyle karşı karşıya kalabilir.
Kasırgalar, şiddetli fırtınalar, seller, orman yangınları ve diğer felaketlerden etkilenen topluluklar, en çok ihtiyaç duydukları anda acil hastane bakımından mahrum kalabilir. En çok risk altında olanlar ise düşük ve orta gelirli ülkeler.
Analize göre, Türkiye’de, aşırı hava olayları nedeniyle kapatılma riski yüksek olan hastanelerin oranı 2050 yılına kadar %3,8’den %4,4’e yükselecek ve emisyonların yüksek olması durumunda yüzyılın sonunda 20 hastaneden 1’ini (%5,6) etkileyecek. 2100’e kadar Türkiye’de 99 hastane iklim değişikliği kaynaklı aşırı hava olayları nedeniyle yüksek hasar riski altında olacak.