EkoIQ Editör
Antarktika’yı çevreleyen 900.000 km2 aşan bir buz platformu, iklim değişikliğinin etkilerinin istikrarlı tehdidi yüzünden çökme riski altında.
Haber: Marc Jones
Çeviri: S. Sena Akkoç
Dünyanın en büyük buz tabakasından denize uzanarak yüzen buz kütlelerinin yüzeylerindeki çatlaklar, iklim ısındıkça eriyen suların dolmasıyla bölünebilir. Bu destekleyici yapıların ani kaybı, buzun okyanusa akışını hızla hızlandırarak dünya çapında deniz seviyelerini yükseltebilir. Önceki çalışmalar, yükselmenin 2100 yılına kadar bir metreye varabileceğini öne sürüyor.
Buz sahanlığı okyanusta yüzüyor ancak karaya sabitlenmiş durumdalar ve ABD ile Meksika’nın tamamı kadar büyük olan Antarktika buz tabakalarının denize kaymasını önleyen durdurucu bir görev görüyorlar.
Buz sahanlığı, bağlantı noktalarından uzaklaştığında, buzun okyanusa akışı hızlanarak deniz seviyesinin yükselmesine neden oluyor.
ABD’deki Columbia Üniversitesi’nden araştırmacılar tarafından yürütülen ve Edinburgh Üniversitesi, Utrecht Üniversitesi ve Google’ı içeren çalışma, buz tabakası alanının yaklaşık %60’ının, eriyen suyun tekrar tekrar donup çözüldüğü, buzun bu bölümlerindeki çatlakları genişlettiği ve onları çökme riskine attığı, hidrofraktür adı verilen bir süreçte savunmasız olduğunu tahmin ediyor.
Çalışmaya katılan Edinburgh Üniversitesi GeoSciences Okulu’ndan Martin Wearing şunları söyledi: “Geçmişte buz sahanlığının ani çöküşünün, buzulların içlerine akan buzulların hızlanmasını tetikleyebileceğini gördük ve karşılığında deniz seviyesi yükseliyor. Antarktika’nın buz sahanlığının geniş bölümlerinin içindeki gerilmelerin oldukça büyük olduğunu ve iklim modellerinin öngördüğü gibi yüzey erimelerinin önümüzdeki yıllarda artmasıyla beraber yıkılabilecekleri sonucunu çıkardık”.
Uydu görüntülerini incelemek için makine öğrenimi ve yapay zeka yazılımı kullanan çalışma, bu yıl Antarktika’nın ekosistemiyle ilgili endişe verici araştırmalar listesine ekleniyor.
Bölgenin 18,3 santigrat derece ile rekor seviyedeki sıcaklığı görmesinden kısa bir süre sonra Şubat ayında yayınlanan bir çalışma, küresel ısınmanın Antarktika buzulunda “geri döndürülemez” bir kitlesel erimeye yol açtığı konusunda uyarıda bulunmuştu.
Haberin aslına buradan ulaşabilirsiniz.
EKOIQ
