Dijitalleşen Dünyada Kurumsal Sosyal Sorumluluk

Salgınla birlikte uzaktan çalışma şeklinde büyük bir artış yaşanırken, ofislere duyulan ihtiyaçlarda, fiziksel olarak gerçekleşen iş görüşmelerinde ve iş seyahatlerinde azalmalar oldu. Peki iş yaşamında bu denli değişime sebebiyet veren ve teknoloji kullanımındaki gelişmeleri ifade eden dijital dönüşüm, kurumsal sosyal sorumluluğu (KSS) nasıl etkiliyor?

Yazı: Deniz Gönen

1980’lerden bu yana önce bilgisayar ve internet kullanımının artması, daha sonra akıllı cep telefonlarının yaygınlaşması ve şimdi saatlerimizin bile bir bilgisayara dönüşmesine kadar varan bir dijitalleşme ortamını hep birlikte yaşıyoruz. 2020 yılının başından itibaren dünyayı etkisi altına almaya başlayan salgının beraberinde getirdiği sağlık sorunlarına, sokağa çıkma yasaklarına ve karantina uygulamalarına yönelik çözüm arayışları da dijitalleşmede büyük bir ilerleme kaydederek bu süreci hızlandırdı. Böylece yiyecek-içecek hizmetlerinden sağlık hizmetlerine kadar ihtiyaçlarımızın büyük birçoğunu çevrimiçi karşılayacak seviyeye geldiğimiz bambaşka bir çağa girdik ve bu dijitalleşme döneminin artık geri dönüşü yok.

Yukarıda bahsettiğimiz bu yeni dijitalleşme dönemi, iş hayatını da çok ciddi şekilde değiştirdi. Salgınla birlikte uzaktan çalışma şeklinde büyük bir artış yaşanırken, ofislere duyulan ihtiyaçlarda, fiziksel olarak gerçekleşen iş görüşmelerinde ve iş seyahatlerinde azalmalar oldu. Peki iş yaşamından bu denli değişime sebebiyet veren ve teknoloji kullanımındaki gelişmeleri ifade eden dijital dönüşüm, kurumsal sosyal sorumluluğu (KSS) nasıl etkiliyor?

Bir şirketin tüm faaliyetlerinde paydaşlarına, çevreye ve dünyaya karşı sorumluluklarını anlatan KSS sürdürülebilirlik, filantropi, kurumsal gönüllülük ve proje/kampanya çalışmaları gibi farklı alanları içeriyor. Dijitalleşme de saydığımız tüm bu alanlarda KSS’nin gelişmesine katkıda bulunuyor. Ama nasıl?

Sürdürülebilirlik ve Dijitalleşme

Günümüzde giderek daha çok kurum, sosyal ve çevresel etkilerini sürekli olarak iyileştirmek için çaba sarf ediyor. Bu konuda şirketlerin attığı ilk adım, bulut sistemlere ve dijital imzalara geçilmesiyle birlikte kâğıt kullanımının azaltılması. Bununla birlikte iklim kriziyle mücadele amacıyla Amazon, Apple, IBM, Microsoft, Unilever gibi birçok büyük şirket karbon nötr olma sözü veriyor. Fakat, bunu yapabilmek için öncelikle karbon salımlarını ölçmeleri ve azaltmaları gerekiyor. İşte, bu noktada dijital çözümler devreye giriyor. Hem ölçümler hem de çözüm noktasında dijitalleşme şirketlere büyük kolaylık sağlıyor ve yol gösteriyor. Ofislerde kimsenin olmadığı zamanları algılayarak devreye giren enerji tasarrufu modları enerji tüketimini azaltıyor. Tohum ekiminde kullanılan insansız hava araçları; ucuz, etkili ve hızlı bir yol sunuyor. Aynı zamanda dijitalleşme, güneş ve rüzgâr enerjisi gibi yenilenebilir enerji kaynaklarının üretim maliyetlerini düşürürken, enerji verimliliklerini ve güç kapasitelerini de artırıyor. Dolayısıyla daha sürdürülebilir bir dünyanın kapıları, dijitalleşmeyle sağlanıyor.

Kurumsal Filantropiyi Yaygınlaştırmak

Dijitalleşme sayesinde kurumsal bağış programları da çevrimiçi ortama taşınıyor. İşletmeler, paydaşlarını sivil toplum kuruluşları (STK) tarafından desteklenen amaçlara bağış yapmaya teşvik etmek için “bağış yapan kadar bağış” politikasını izliyor ve bunu ya- parken sosyal medya hesaplarını ve e-posta bültenlerini kullanarak daha fazla kişiye ulaşabiliyor. Kurumlar için bir diğer yeni bağış yöntemi de dijital sertifikalar. Özel günler ve durumlarda çalışanları/paydaşları adına dijital sertifikalar alan şirketler hem STK’lara destek olmuş oluyor hem de çalışanlarına/paydaşlarına verdikleri değeri gösteriyor. Buna ek olarak, video toplantıların getirdiği kolaylık sayesinde çeşitli özel günlerde STK’lardan güne uygun bir konuda konuşmak üzere konuşmacı davet etmek ve karşılığında o STK’ya bağış yapmak da giderek popülerleşiyor.

Kurumsal Gönüllülükte Dijital Gönüllülük Fırsatı

Şirket çatısı altında, şirketin desteği ve yönlendirmesiyle gerçekleşen ve gönüllülüğün sistemli şekilde yapılmasına olanak sağlayan kurumsal gönüllülük her an, her yerden yapılabilecek hale geldi. E-gönüllülük, sanal gönüllülük, çevrimiçi gönüllülük gibi birçok farklı şekilde adlandırılan ve salgın ön- cesinde de dünyada bazı örneklerine rastlanan dijital gönüllülük, salgının ivmelendirdiği dijital dönüşümle hem dünya genelinde hem de Türkiye’de çok daha fazla yaygınlaştı. Böylece çalışanlar, bilgisayarlarını kullanarak istedikleri yerde ve zamanda becerilerini, hizmetlerini ve zamanlarını gönüllülük faaliyetlerine ayırabilir duruma geldi. Örneğin, İK departmanı çalışanları, iş arayan gençler için video konferans

üzerinden mülakatlarla ilgili çeşitli eğitimler verebilir ve hatta bunu birebir olarak bile gerçekleştirebilirler, tüm gönüllü çalışanlar, çalıştıkları alanla ilgilenen öğrencilere mentörlük yapabilirler ya da hastanede tedavi gördüğü için okula gidemeyen öğrencilere derslerinde yardımcı olurken ablalık ve abilik yapabilir, onların hayata tutunmalarına destek olabilirler. Bu örnekler, dijital dönüşümün sunduğu fırsatlar doğrultusunda çoğaltılabilir ve kurumsal gönüllülük, yer-zaman kolaylığı ve fırsat çokluğu sonucunda çok daha yaygın hale gelebilir.

KSS Projelerinde ve Kampanyalarında Olumlu Değişimler

Dijital dönüşüm, KSS projelerinin ve kampanyalarının bir yandan daha gö- rünür olmasına katkıda bulunurken bir yandan da daha fazla kişinin bu hareketlere dahil olmasını sağlıyor. Özellikle sosyal medya kanalları üzerinden yürütülen projeler, toplumda ve dünyada oldukça ilgi çekerek, farkındalığı ve katkıyı artırıyor. Aynı zamanda, proje/kampanya faydalanıcıları için erişilebilirlik de önemli ölçüde artıyor ve bazı eşitsizlikler ortadan kalkıyor. Bu duruma Türkiye’den “Eğitimle Sağlıklı Gelecek” projesi örnek gösterilebilir. Eğitimle Sağlıklı Gelecek projesi, genç nesillerin sağlık bilincini artırmak amacıyla, Roche Diagnostik Türkiye ve Türk Eğitim Derneği (TED) işbirliğiyle, Kasım 2020’de dijital olarak hayata geçirildi. Proje kapsamında Ankara ve İstanbul’daki devlet okullarında okuyan TED Tam Destek Burslu lise öğrencilerine ve ailelerine, psikososyal gelişimlerine ve sağlık bilinç düzeylerine katkı sağlayan çevrimiçi eğitimler verildi. Süreç boyunca eğitimlerin devamı niteliğinde sosyal medya paylaşımları yapılırken, eğitimlerin etki ölçümleri de çevrimiçi anketlerle hesaplandı. Böylece tüm proje dijital bir şekilde yürütülürken, farklı bölgelerde okuyan öğrenciler ve veliler, erişilebilirlik sorunu yaşamadan bir araya gelme şansı yakaladı.[su_pullquote align=”right”]Tüketicilerin, özellikle Y ve Z kuşağının, marka tercihlerinde kurumların sosyal olarak ne kadar sorumlu olduklarını dikkate alması, iklim krizinin tam da şu anda yaşanıyor olduğu gerçeğinin kabul edilmesi ve COVID-19 gibi salgınların bekleniyor olması KSS’yi hiç olmadığı kadar önemli kılarken, dijital dönüşüm kurumlara bu konuda müthiş olanaklar sunuyor.[/su_pullquote]

KSS’de Dijital Dönüşüm

Dijitalleşmenin giderek ivmelendiği ve eski alışkanlıklarımızın çok daha büyük bir hızla geride kaldığı bir dönemdeyiz. Dijital dönüşümün bu yeni çağı işi ve iş yapış şekillerini etkilediği gibi kurumsal sosyal sorumluluğu da etkiliyor. Dijital dönüşüm sayesinde, kurumların daha sürdürülebilir olması kolaylaşıyor, kurumsal bağış yapma seçenekleri çeşitleniyor, kurumsal gönüllülükte yer ve zaman sınırlamaları kalkarken fırsatlar çeşitleniyor ve KSS projelerinde/kampanyalarında görünürlük, erişilebilirlik ve etkileşim artıyor. Tüketicilerin, özellikle Y ve Z kuşağının, marka tercihlerinde kurumların sosyal olarak ne kadar sorumlu olduklarını dikkate alması, iklim krizinin tam da şu anda yaşanıyor olduğu gerçeğinin kabul edilmesi ve COVID-19 gibi salgınların bekleniyor olması KSS’yi hiç olmadığı kadar önemli kılarken, dijital dönüşüm kurumlara bu konuda müthiş olanaklar sunuyor.