Döngüsel Ekonomi Çalışmaları için Yeni Bir Fon!

İş Dünyası ve Sürdürülebilir Kalkınma Derneği tarafından EBRD’nin (Avrupa İmar ve Kal­kınma Bankası)’nin fon desteği ile Nisan 2016’da başlatılan Türkiye Materials Marketplace (TMM) pro­jesinin 3. Etkileşim Toplantısı, geçtiğimiz Haziran ayının ilk gününde Eski Büyükdere İskelesi’nde gerçekleşti. Toplantıda döngüsel ekonomi konusundaki en son gelişmeleri kamu temsilcileri, iş dünyası, STK’lar, yetkilendirilmiş kuruluşlar, TMM ve SKD Türkiye üyeleri ile birlikte değerlendirme fır­satı bulduk.

YAZI: Konca Çalkıvik, İş Dünyası ve Sürdürülebilir Kalkınma Derneği Genel Sekreteri

İş Dünyası ve Sürdürülebilir Kalkınma Derneği tarafından EBRD’nin (Avrupa İmar ve Kal­kınma Bankası)’nin fon desteği ile Nisan 2016’da başlatılan Türkiye Materials Marketplace (TMM) pro­jesinin 3. Etkileşim Toplantısı’nda döngüsel ekonomi çalışmaları için son gelişmeleri kamu temsilcileri, iş dünyası, STK’lar, yetkilendirilmiş kuruluşlar, TMM ve SKD Türkiye üyeleri ile birlikte değerlendirme fır­satı bulduk. 1 Haziran 2018’de Eski Büyükdere İskelesi’nde gerçekleş­tirdiğimiz toplantıya 71 farklı firma­dan 100’ü aşkın katılım, Türkiye iş dünyasının ve tüm paydaşlarımızın döngüsel ekonomi çalışmaları ile ilgisini ve konuyla ilgili dönüşümü bir kez daha gösterdi.

4,5 Trilyon Dolarlık Fırsat

Etkinlik, geçtiğimiz ay SKD Türki­ye Yönetim Kurulu Başkanlığı’nı Borusan Danışmanlık CEO’su Ca­nan Ercan Çelik’ten devralan SKD Türkiye Yönetim Kurulu Başkanı Ebru Dildar Edin’in açılış konuşma­sıyla başladı. Döngüsel ekonomiye geçişin, kaynak verimliliği, iklim değişikliğinin önlenmesi ve çevre­sel kalite konularında dünyanın en önemli dönüşüm gündemlerinden biri olduğunu vurgulayan Edin, bu geçişin 2030’a kadar 4,5 trilyon dolarlık ek bir ekonomik büyüme potansiyeli olduğuna da işaret etti. Edin, “SKD Türkiye üyeleri olarak, gerek parçası olduğumuz küresel ağı, gerekse kendi değer zincirleri­mizi düşündüğümüzde, oldukça ge­niş bir etki alanımız var. Bu nedenle de Türkiye’nin döngüsel ekonomiye geçişinde önemli bir kaldıraç etkisine sahibiz” dedi.

Etkinlikte SKD Türkiye Ekibi olarak gerçekleştirdiğimiz sunumda, TMM projesi özelinde yapılan çalışmaları ve Türkiye’deki döngüsel ekonomi eko­sistemini masaya yatırdık. SKD Tür­kiye Proje Danışmanı Ferda Ulutaş İşevi, Türkiye’deki endüstriler arası simbiyoz olanaklarını detaylı akta­rarak ve TMM’nin yaratabileceği po­tansiyel değere vurgu yaptı. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın TMM projesi için yazdığı destek mektubunun pro­jenin ivme kazanmasına önemli katkı sağladığına değinen SKD Türkiye Yö­neticisi Münevver Bayhan, kamu ku­rumları ve yetkilendirilmiş kuruluşlar ile periyodik olarak danışma kurulu toplantılarının gerçekleştirildiğini ak­tardı. Bayhan ayrıca, Haziran 2018 itibarıyla 35 üyesi bulunan TMM Platformu’nda, 57 adet atık/yan ürün bulunduğunu da sözlerine ekledi.

10 Şirkete 250.000 Euroluk Fon!

Etkileşim toplantısında detaylı bir su­num yapan EBRD Enerji Verimliliği ve İklim Değişikliği Müdürü Astrid Motta, döngüsel ekonomi çalışmaları yapan veya yapmak isteyen firmalara önemli bir duyuru yaparak EBRD’nin TMM üyelerine özel olarak, toplam 250.000 euroluk fonu kullanı­ma açtığını duyurdu.

EBRD tarafından TMM üyeleri için özel olarak tasarlanan bu teknik des­tek faaliyet paketi, firmaların atık ve yan ürün değişimi için ihtiyaç duyduk­ları teknik danışmanlık ve fizibilite konularındaki çalışmalarına destek vermek için geliştirilen özel bir hibe programı. Motta, programın, ana odak alanı üretim atıklarının başka proses­lerde yan ürün veya alternatif ham­madde olarak değerlendirilebilmesi imkanları için gerekli olan analiz veya yatırım çalışmalarına destek vermek amaçlı başlatıldığını aktardı. “Circu­lar Vouchers” adlı hibe programı ile ilgili detaylı bilgi için turkey.materi­alsmarketplace.org adresini ziyaret edebilirsiniz.

İnovasyon Şirketleri Artıyor

Toplantının öğleden sonraki oturum­larında döngüsel ekonomi konusun­daki girişimler, başarılı inovasyon örnekleri ve sektördeki önemli ak­törlerin sunumları katılımcılara hem ilham verdi hem de kendi üretim faali­yetlerindeki atık yönetimi verimliliği konusunda yeni paydaşlarla tanışma­larına imkan sağladı.

SKD Türkiye olarak bir iş dünyası derneği olmamızın yanında iş dünya­sında henüz büyük bir aktör haline gelmemiş, ancak yaptıkları çalışma­ların endüstriyel ölçekteki firmalara önemli bir dinamizim ve verimlilik katacağına inandığımız şirket ve gi­rişimleri her zaman ön plana çıkar­maya gayret ediyoruz. Bu gayretimiz yalnızca girişimleri tanıtmak amacını taşımıyor. Birçok yeni girişim ve şir­ket, büyük ölçekteki şirketlerin ken­di kurumsal yapıları içinde yeterince odaklanamadıkları çözümlere daha kolay ulaşabilmeleri için de önemli bir imkan sağlıyor. Bu amaçla kur­guladığımız ve oldukça verimli geçen Sinerjiler için Yeni Teknolojiler ve İnovasyon oturumunda yer alan fir­ma ve konu başlıklarının detaylarını turkey.materialsmarketplace.org adresindeki detaylı raporumuzda bu­labilirsiniz.

Şirketlerin Dönüştürücü Etkisi

Toplantının atölye çalışması öncesin­deki son oturumda TMM üyelerinden Exitcom Proje Yöneticisi Dilda Gü­müşçü, TMM platformu üzerinden gerçekleştirdikleri iki atık değişimi­nin aşamalarını, çevresel ve ekono­mik unsurlarını katılımcılara detay­lıca aktardı. Exitcom’un ardından SKD Türkiye üyelerinden Çimsa ve Sütaş’ın döngüsel ekonomi ve atık yönetiminde verimlilik odağında yap­tıkları çalışmalar da katılımcılardan büyük ilgi gördü. Çimsa adına Selin Ayan, çimento sektöründeki atık yö­netimi ve döngüsel ekonomi üzerine yapılan çalışmalarla ilgili bilgi verdi. Son konuşmada ise Sütaş Kurumsal İlişkiler Koordinatörü Fatma Can Sağlık, organik atıklardan enerji üretilen biyogaz tesisi ve Sütaş’ın döngüsel ekonomi çalışmalarını ak­tardı.

Endüstriyel Simbiyoz Olanakları

TMM 3. Etkileşim Toplantısı’nın son oturumunda etkinlik katılımcıları şirket ve sektör bazında üretilen atıklarını, kullanılabilecek yan ürün­leri ve endüstriler arası muhtemel endüstriyel simbiyoz imkanlarını değerlendirdikleri üç ayrı gruptan oluşan geniş katılımlı bir atölye ça­lışması gerçekleştirdi.

Bu atölye çalışmaları, katılımcı şirketler için atıklarının başka bir endüstride yan ürün girdisi olarak kullanılabilme imkanlarının irdelen­mesini amaçlıyor. SKD Türkiye pro­je ekibi olarak gerçekleştirdiğimiz bu çalışmaların ardından, EBRD’nin teknik uzman havuzundan da fayda­lanarak şirketlerin atölyelerde orta­ya koydukları endüstriyel atık alışve­rişi imkanlarının gerçekleşebilmesi konusunda destek vermeye devam ediyoruz. Bu çalışmalar döngüsel ekonominin şirketlerin temel atık yönetimi ve verimlilik stratejilerin­den biri olabilmesi adına, sonuçlar vermeye başladı. TMM platformu üzerinden gerçekleştirilen iki başa­rılı atık alışverişi bu konuya en açık örnek. Bu çalışmaları devam ettir­mekteki amacımız, bir süre sonra kendiliğinden ve hızlıca gelişebile­cek atık alışverişi ekosistemini kar­topu etkisi ile başlatmak.

Atık Oluşumunu Engellemek

Kaynak kullanımının ve atık mini­mizasyonunun önemini de etkinliği kurgularken ajandamızın en önem­li maddesi olarak işaretlemiştik. Bu bağlamda, geçtiğimiz yıl ger­çekleştirdiğimiz TMM 2. Etkileşim Toplantısı’nda sahne, kürsü ve de­korlar başta olmak üzere tüm mar­kalama çalışmalarını, TMM üyesi firmaların atıklarından tasarlamış­tık. 3. Etkileşim Toplantısı için de geçtiğimiz yıl kullandığımız sahne ve dekorları farklı tasarımlar ve farklı bir kurgu ile yeniden kullan­dık, ardından lisanslı geridönüşüm firmasına ilettik. Etkinlik boyunca da atık oluşumunu artıran tek kul­lanımlık hiçbir ürünü kullanmadık. Bu yaklaşımımızın tüm katılımcılar tarafından ilham verici bulunması bizleri ayrıca memnun etti.

Etkinlik sonunda katılımcılara, Ac­centure desteği ile SKD Türkiye ola­rak yayına hazırladığımız, 11 farklı dile çevrilen ve döngüsel ekonomi ile ilgili en önemli başucu kitapla­rından biri kabul edilen Atıktan Servete (Waste to Wealth: The Cir­cular Economy Advantage) kitabı­nı da hediye ettik. Bu kitap ile ilgili detaylı bilgiyi www.skdturkiye.org adresimizden bulabilirsiniz.