Sürdürülebilirliği üretimden yönetime, yönetimden satışa tüm iş süreçlerinin merkezine yerleştiren Anadolu Efes, toplumsal ve çevresel sürdürülebilirlik alanında yürüttüğü çalışmalarla bir yandan yerel kalkınmayı desteklerken diğer taraftan da su ve enerji kullanımında tasarruf sağlıyor. Anadolu Efes Türkiye Kurumsal İletişim Müdürü Simge Balaban ile bu çalışmalarını ve yarattığı olumlu etkiyi konuştuk.
YAZI: Nevra YARAÇ
Sürdürülebilirlik yaklaşımınızın temel taşlarını oluşturan ve birbirinden ayrı düşünülemeyecek toplumsal ve çevresel sürdürülebilirlik çalışmalarınızda temel hedefleriniz nelerdir?
Anadolu Efes olarak; güçlü, sürdürülebilir bir iş modeli oluşturmayı, sorumlu üretimi, ürünlerimizin sorumlu biçimde tüketilmesini sağlamayı ve yaşadığımız çevreyi koru- mayı ve toplumu güçlendirmeyi gelecek nesillere karşı bir sorumluluk olarak görüyoruz. “Geleceğe Sözümüz Var” diyerek, sürdürülebilirliği üretimden yönetime, yönetimden satışa tüm iş süreçlerimizin merkezine yerleştiriyoruz. 2011 yılında “Pozitif Etki Planı” adı altında sürdürülebilirlik planımızı ortaya koyduk. Bu plan çerçevesinde toplumsal ve çevresel sürdürülebilirlik alanlarında projeler hayata geçiriyoruz. Sürdürülebilirlik faaliyetlerimiz ile Dow Jones Sürdürülebilirlik Endeksi’ne (DJSI) girmeyi başaran ilk Türk şirketi olduk. 2015 yılının ardından 2016 yılında da, Borsa İstanbul Sürdürülebilirlik Endeksi’nde (BIST) listelenmeye hak kazandık. Birleşmiş Milletler (BM) Küresel İlkeler Sözleşmesi (UN Global Compact) ve The CEO Water Mandate gibi işbirliklerine de imza atarak, çevresel taahhütlerimizi uluslararası boyuta taşıdık. Ayrıca 2012 yılında Rio de Janeiro’da (Brezilya) gerçekleştirilen +20 Sürdürülebilir Kalkınma Konferansı’nda sürdürülebilir tarım uygulamalarımızla ülkemizi temsil etmeye hak kazandık.
Gerçekleştirdiğimiz tüm sürdürülebilirlik çalışmalarında toplumsal ve çevresel faydayı göz önünde bulunduruyoruz. Gelecek nesillere daha iyi bir dünya bırakmak için BM Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri’nde yer alan 17 maddeyi, sürdürülebilirlik çalışmalarımızın odak noktasına koyuyor ve çalışmalarımızı bu çerçevede sürdürüyoruz.
Toplumsal sürdürülebilirlik için iki ana odak noktamız bulunuyor. Yerel kalkınma ve toplumun sosyo-kültürel gelişimine yönelik çalışmalar yapıyor, uzun soluklu değerler yaratıyoruz. Çevresel sürdürülebilirlik alanında ise su kullanımı, enerji yönetimi, karbon emisyonlarının azaltımı ve geri dönüşüm faaliyetleri gibi sürdürülebilir gelecek adına önemli çalışmalar yürütüyoruz. Çevresel sürdürülebilirlik taahhütleri doğrul- tusunda yürüttüğümüz verimlilik çalışmalarıyla çevreye olan faydamızı her yıl artırıyoruz.
Enerji ve su verimliliği projelerinizle son yıllarda çevresel ve ekonomik olarak nasıl kazanımlar elde ettiniz?
Biz hammaddemizi topraktan ve sudan sağlıyoruz. Bu nedenle, sürdürülebilirlik hem çevreye olan etkimizi azaltmak hem de üretimimizin devamlılığı açısından büyük önem taşıyor. Daha iyi bir yaşam için devreye aldığımız verimlilik projeleriyle, enerji ve su kullanımımızı her yıl daha da azaltmaya devam ediyoruz. Her yıl çevre ile ilgili çalışmalarımızı ve sonuçlarını, yayınladığımız Sürdürülebilirlik Raporu ve Çevre Koruma ve Ambalaj Atıkları Değerlendirme Vakfı (ÇEVKO) Çevresel Fayda raporu ile açıklıyoruz. Anadolu Efes olarak 2010 yılından bu yana ÇEVKO’ya çevresel sürdürülebilirlik için verdiğimiz taahhüt paralelinde yaptığımız çalışmalarla verimli sonuçlar aldık.
2017 yılında yaptığımız sürdürülebilirlik çalışmalarıyla, 51.187 adet ağacın kesilmesini önledik. Son yedi yılda toplam 512.863 ağacın doğada hayatını devam ettirmesini sağlayarak, toplam 10.256 dönümlük bir ormanı korumuş olduk. Yine 2017’de 75.187.798 kw/h elektrik tasarrufu da sağladık ve son yedi yılda gerçekleştirdiğimiz toplam 539.110.260 kw/h tasarruf ile 195.327 ailenin yıllık elektrik ihtiyacına eşdeğer büyüklüğe ulaştık. En önemli hammaddelerimizden olan su konusunda ise 2017 yılında 79.776.445 m3 tasarruf ettik. 2010 yılından bu yana toplam 799.274.665 m3 tasarrufla 4.566 ailenin yıllık su ihtiyacına denk tasarruf sağladık.
Ayrıca, 2017 yılında, 148.140 m3 ile 59 futbol sahası büyüklüğünde depolama sahası tasarrufumuzla son yedi yıldaki toplam depolama alanı tasarrufu ise 928.104 m3 ile 371 futbol sahası büyüklüğüne ulaştı. Fosil yakıtta ise 2017 yılında yapılan 509.104 litre tasarrufla yedi yıllık toplam tasarrufumuz, 2.455.280 litre oldu. Böylelikle 54.561 araç deposu kadar fosil yakıt tasarrufu sağladık.
“Gelecek Turizmde” projenizin 10. yılını geride bıraktınız. Bu proje ile yerel kalkınmada nasıl bir fark yaratıldı?
Anadolu Efes olarak, T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı ve BM Kalkınma Programı (UNDP) ortaklığında 10 yıldır “Gelecek Turizmde” projesi ile Anadolu’nun dört bir yanında yerel kalkınmaya destek olmak hedefiyle çalışıyoruz. Ülkemizin sürdürülebilir turizm potansiyeline duyduğumuz inançla çıktığımız yolda; her dönemde üç projeye fon, eğitim, planlama, iletişim, danışmanlık ve teknik destek veriyoruz.
2007 yılında Çoruh Vadisi’nde başlayan proje ile 10 yılda, 13 farklı projeyle birçok hayata dokunduk. Türkiye’de turizmin alternatif bir sürdürülebilir kalkınma aracı olarak yer edinmesi için yaptığımız çalışmalarla 150 bin kişiye ulaştık ve son üç yılda 250 kadının istihdamını sağladık. Bu 10 yılın sonunda geriye dönüp baktığımızda, projelerimizin bazılarının ulusal boyuta taşındığını, bazılarının yeni projelere ilham kaynağı olduğunu gördük. “Gelecek Turizmde” projesi, elde ettiği başarılarla ulusal ve uluslararası alanda toplam 16 ödül ile bizleri gururlandırırken, proje bölgelerindeki heyecan verici sosyal ve ekonomik etkileri görmek de bizlere mutluluk yaşattı.
“En önemli hammaddelerimizden olan su konusunda ise 2017 yılında 79.776.445 m3 tasarruf ettik. 2010 yılından bu yana toplam 799.274.665 m3 tasarrufla 4.566 ailenin yıllık su ihtiyacına denk tasarruf sağladık”
Sürdürülebilirlik uygulamalarında paydaşların ve etkin işbirliklerinin varlığı olmazsa olmaz. Anadolu Efes bu konuda nasıl bir yaklaşım izliyor? Ne tür işbirliklerine imza atıyor?
Anadolu Efes Pozitif Etki Planı’nın ana hedefi, paydaşlarımızla birlikte daha iyi bir hayat sürdürebilmek için gerekli gelişimin sağlanması. Bu gelişimin, paydaş beklentilerine karşı yanıt verebilir ve hesap verebilir olarak, ortak hedefler doğrultusunda birlikte çalışarak sağlanabileceğine inanıyoruz. Geri bildirim mekanizmalarıyla elde ettiğimiz görüş ve beklentileri karar süreçlerinde değerlendiriyor, çalışma sonuçları hakkında paydaşlarımızı bilgilendiriyoruz. Anadolu Efes, ortak amaçlar etrafında paydaşlarla bir araya gelerek oluşturulan kolektif akılla başarılı işbirlikleri gerçekleştiriyor. Bu işbirlikleri kapsamında sürdürülebilirlik konularının çeşitli alanlarında faaliyet gösteren uluslararası inisiyatiflere yönelik çalışmaların önemli bir yeri var. Bu inisiyatiflerce belirlenen ilkeler şirketin çalışma normlarında da belirleyici oluyor.
Gerek iklim değişikliğinin olumsuz etkileri gerekse tarım alanlarının başka amaçlarla kullanımı, gıdaya erişilebilirlik ve gıda güvenliği anlamında ciddi bir tehdit oluşturuyor. Bu noktada sürdürülebilir tarım ve gıda üretimi dünya nüfusunu besleyebilmek için hayati önemde. Anadolu Efes olarak bu alanda ne gibi çalışmalar yürütüyorsunuz?
Sürdürülebilir tarım projelerimiz, 1982 yılında kurulan “Tarımsal Ürün Geliştirme Departmanı” bünyesinde, ürünlerimizde kullandığımız tarımsal hammaddelerin tedarikinin devamlılığının sağlanması hedefiyle başladı. Bu uygulamalarımızın amaçları arasında tarımsal Ar-Ge çalışmalarına katkı sağlamak, çiftçiye eğitim ve fon desteği vermek, Anadolu Efes tarafından geliştirilen arpa ve şerbetçiotu çeşitlerinin üretiminin yaygınlaştırılması ve doğru şekilde yetiştirilmesi gibi konular bulunuyor. Çiftçilere verdiğimiz sertifikalı tohumlar karşılığında ürün alımı yaparak üreticileri, verimlilik yönünden ve mali açıdan güvence altına almayı amaçlıyoruz. Ayrıca verdiğimiz eğitimlerle çiftçilerin ekim, sulama teknikleri gibi konularda bilgilendirilmesine de büyük önem veriyoruz. Bu sayede üretim süreçlerinde verimliliği artırmayı ve doğal kaynakların daha az tüketilmesini sağlıyoruz. Geliştirdiğimiz maltlık arpa çeşitleri, sürdürülebilir tarım projemizin en önemli aşamalarından biri oldu. Yürüttüğümüz çalışmalar sonucunda tescilli 15 adet arpa ve yedi adet şerbetçiotu çeşidi geliştirdik. Bunların arasında suya normal arpaya göre %20-25 daha az ihtiyaç duyan çeşitler bulunuyor. Bu çeşitleri düşük yağış alan bölgelerde yetiştirerek üretim süreçlerinde %40-47 oranında su tasarrufu, %18-22 oranında yakıt tasarrufu, %12-24 oranında elektrik tasarrufu sağladık. Yedi adet tescilli şerbetçiotu çeşidi sayesinde ekili alanlarda son 10 yılda %49 oranında ürün artışı elde ettik.
Şerbetçiotunun ülkemizdeki tek alıcısı, arpanın ise en büyük alıcılarından biriyiz. Anadolu Efes için maltlık arpa ve şerbetçiotu yetiştiren sözleşmeli çiftçi sayısı bugün 3.500 civarında. 30 yılı aşkın süredir Türkiye’deki maltlık arpa üreticisine destek vererek, sektörde her yıl 30 milyon dolarlık iş hacmi yaratıyoruz. Toplamda doğrudan ya da dolaylı olarak, 8.000 fazla çiftçi ailesinin geçimini sağladığımızı öngörüyoruz.
“Gelecek Turizmde projemiz kapsamında 10 yılda, 13 farklı projeyle birçok hayata dokunduk. Türkiye’de turizmin alternatif bir sürdürülebilir kalkınma aracı olarak yer edinmesi için yaptığımız çalışmalarla 150 bin kişiye ulaştık ve son üç yılda 250 kadının istihdamını sağladık”
Sürdürülebilirlik alanında önümüzdeki sürece dair planlarınız nelerdir? Yeni projeleriniz olacak mı?
2020 yılına kadar olan hedeflerimizi netleştirdik. Kararlı, azimli, güçlü takım üyelerimiz, tedarikçilerimiz ve paydaşlarımızla birlikte, Türkiye’den çıkan en büyük markayı daha da güçlü bir noktaya getireceğiz. Her zaman işimizin esas noktası olan kalite anlayışımızı merkeze koyacağız. 48 yıldır olduğu gibi spora, sanata, sosyal yaşama, turizme, çevreye yatırım yapmayı sürdüreceğiz. En önemlisi, birlikte güzel bir geleceğe adım atmaya devam edeceğiz.