BM Genel Sekreteri António Guterres, geçen yıl COP26’da yeni bir Uzman Grubu’nun kurulacağını ve grubun, net sıfır konusunda açık ve etkili tavsiyelerde bulunacağını belirtmişti. Kötüleşen iklim krizine karşı 31 Mart’ta, bir Uzman Grubu kuruldu.
Paris İklim Anlaşması’ndan bu yana ülkeler, bölgeler ve şirketler düzeyinde net sıfır emisyon hedeflerine yönelik açıklamalar yapılmasına karşın dünya, küresel ısınmayı 1,5 derece ile sınırlama hedefine ulaşmak için doğru yolda ilerlemiyor. Uzmanların değerlendirmelerine göre net sıfır hedeflerinin çoğu ara hedefleri içermiyor, karbon denkleştirmelerine (offset) çok fazla güveniyor ve kapsam olarak çok dar.
Katı Kriterler Yolda
Yıllık Birleşmiş Milletler (BM) İklim Değişikliği Konferansı “Taraflar Toplantıları” (COP), ülkelere iklim hedeflerini güçlendirmeleri konusunda bir baskı unsuru oluştursa da devlet dışı aktörler için bu şekilde bir baskı mevcut değil. Hedeflerin analizi ve değerlendirilmesi yoluyla ortaya konan çabalar da şimdiye dek yeterli olmadı. BM Genel Sekreteri António Guterres, geçen yıl Glasgow’daki COP26’da yeni bir Uzman Grubu’nun kurulacağını ve grubun, net sıfır konusunda açık ve etkili tavsiyelerde bulunacağını söylemişti. Dünya çapında alanında yetkin uzmanlardan oluşan yeni “Üst Düzey Uzman Grubu,” yıl sonuna dek net sıfır hedeflerini değerlendirmek için katı kriterler oluşturacak.
Daha Güçlü ve Daha Net Standartlar
BM Genel Sekreteri António Guterres; işletmeler, yatırımcılar, kentler ve bölgeler dahil olmak üzere kamu haricindeki kurumlar tarafından verilen net sıfır emisyon taahhütleri için daha güçlü ve daha net standartlar geliştirmek ve bunların uygulanmasını hızlandırmak için sözünü ettiği Uzman Grubu’nu 31 Mart’ta kurdu.
Devlet Dışı Kurumların Net-Sıfır Emisyon Taahhütlerine İlişkin Üst Düzey Uzman Grubu, kötüleşen bir iklim krizine karşı tüm taahhütlerin şeffaf ve güvenilir olması, sağlam uygulama planlarıyla desteklenmesi ve olabildiğince hızlı şekilde gerçek emisyon azaltımına dönüştürülmesi için artan aciliyete yanıt olarak takdim edildi.
“Küresel Emisyonlar Tüm Zamanların En Yüksek Seviyesinde”
António Guterres, “İklim eylemi konusunda artan vaatlere karşın küresel emisyonlar tüm zamanların en yüksek seviyesinde. Yükselmeye devam ediyor. En güncel bilimsel veriler, iklimdeki bozulmanın şu anda her bölgede hasara yol açtığını gösteriyor. Küresel ısınmayı 1,5 derece ile sınırlamak için zamanla yarışıyoruz ve kaybediyoruz” dedi. Guterres şu şekilde konuştu: “Hükümetler, yüzyılın ortasına kadar net sıfır emisyona ulaşma sorumluluğunda aslan payına sahip; özellikle G20. Ama aynı zamanda her işletme, yatırımcı, kent, eyalet ve bölgenin acilen net sıfır vaatlerini gerçekleştirmesine ihtiyacımız var.”
Bir iklim felaketini önlemek için somut eylemlerle eşleşen cesur taahhütlere ihtiyacımız olduğunu belirten António Guterres, “Daha sert net sıfır standartları ve bu taahhütlerin uygulanmasına ilişkin güçlendirilmiş hesap verebilirlik, gerçek ve hızlı emisyon kesintileri sağlayabilir” dedi.
Uzman Grubu’nun tavsiyeleri dört alanı ele alacak:
- Net sıfır hedefleri belirlemek için mevcut standartlar ve tanımlar,
- Net sıfır hedeflerinin, ölçümünün ve taahhütlerin raporlanmasının değerlendirilmesinde kullanılan güvenilirlik kriterleri,
- Net sıfır taahhütlerine yönelik ilerlemenin doğrulanması ve muhasebeleştirilmesi süreçleri ve raporlanan karbonsuzlaştırma planları,
- Standartları ve kriterleri uluslararası ve ulusal düzeydeki düzenlemelere dönüştürmek için bir yol haritası.
Uzman Grubu’na, Kanada eski Çevre ve İklim Değişikliği Bakanı Catherine McKenna başkanlık edecek. Konuyla ilgili konuşan Catherine McKenna şunları söyledi: “İşletmeler, yatırımcılar, kentler ve bölgeler tarafından son zamanlarda meydana gelen net sıfır taahhüt çığı, 1,5°C hedefini canlı tutmak ve güvenli ve sağlıklı bir gezegeni inşa etmek için hayati önem taşıyacaktır. Ancak tüm taahhütlerin şeffaf planları ve sağlam kısa vadeli eylemleri mevcutsa ve tam olarak uygulanacaksa…”
Uzman Grubu toplumsal cinsiyet eşitliği açısından dengeli olacak. Çeşitli ülke ve bölgelerden seçilen bağımsız uzmanlardan oluşacak. Grup, yıl sonundan önce önerilerde bulunacak. Önümüzdeki dönemde yeni üyeler eklenebilecek.
Uzman Grubu Üyeleri
Ms. Amanda Starbuck,
Mr. Arunabha Ghosh,
Mr. Bill Hare,
Ms. Camila Escobar,
Mr. Carlos Lopes,
Ms. Catherine McKenna (Chair),
Mr. Günther Thallinger,
Ms. Helena Viñes Fiestas,
Ms. Jessica Omukuti,
Mr. Joaquim Levy,
Ms. Malango Mughogho,
Ms. Mary Nichols,
Ms. Miyake Kaori,
Mr. Oumar Tatam Ly,
Mr. Rod Carr,
Mr. Zhou Xiaochuan.