EKOIQ
Fransa, Strazburg merkezli Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) 2 binden fazla İsviçreli yaşlı kadının açtığı davada, çok önemli bir karara vardı. İklim değişikliğinin insan yaşamı üzerindeki etkisiyle ilgili davada AİHM, İsviçre’yi ulusal seragazı emisyonlarını azaltmak konusunda yetersiz buldu ve bunun insan hakları ihlali olduğuna hükmetti.
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) iklim değişikliğinin insan yaşamı üzerindeki etkisiyle ilgili çok önemli bir karara imza attı. Strazburg merkezli mahkeme geçen hafta, 2 binden fazla İsviçreli yaşlı kadının açtığı davada, İsviçre’yi ulusal seragazı emisyonlarını azaltmak konusunda yetersiz bularak bunun insan hakları gaspı olduğuna hükmetti.
Yaşlı kadın grubu, sıcak hava dalgalarına karşı özellikle hassas olmaları nedeniyle sağlık ve özel hayat haklarının ihlal edildiği gerekçesiyle mahkemeye başvurmuştu. İsviçre merkezli İklim Koruma için Yaşlı Kadınlar (KlimaSeniorinnen) kurumu mensubu dört kadın, İsviçre hükümeti aleyhinde açtığı davayı kazandı.
AİHM, İsviçre’nin çevre kirliliğini azaltma çalışmalarını yetersiz buldu. Böylelikle AİHM, iklim değişikliğinin etkileri nedeniyle açılan bir şikayet davasında ilk kez bir ülke aleyhinde karar aldı. Üstelik bağlayıcı olan bu kararın, Avrupa’daki diğer ülkeler için de emsal teşkil edebileceği ifade ediliyor.
İklim Değişikliği Her Yıl 38 Trilyon Dolarlık Kayba Neden Olabilir
Bununla birlikte Potsdam İklim Etkileri Araştırma Enstitüsü’ndeki (PIK) bilim insanları, son 40 yılda dünya çapında 1.600’den fazla bölgeden elde edilen ampirik verilere dayanarak, değişen iklim koşullarının ekonomik büyüme üzerindeki gelecekteki etkilerini ve bunların kalıcılığını değerlendirdi.
Dünya ekonomisi, tarihsel karbon emisyonları nedeniyle (İklim etkilerinin olmadığı bir temel çizgiye göre) önümüzdeki 26 yıl içinde %19’luk bir gelir düşüşü yaşayacak. Bu durum, yüzyılın ortasına kadar “Her yıl 38 trilyon dolar zarar” anlamına geliyor. Bu zararlar, küresel ısınmayı 2°C ile sınırlandırmak için gereken azaltım maliyetlerini, şimdiden altı kat aşıyor.
“Okyanuslar Isınmaya Devam Ettikçe Mercan Ağarması Şiddetli Hale Geliyor”
Öte yandan ABD’nin Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi (NOAA) ve Uluslararası Mercan Resifleri Girişimi tarafından mercan resiflerine ilişkin ortak açıklama yapıldı. Açıklamada, Şubat 2023’ten bu yana yapılan gözlemler sonucunda 54 ülke ve bölgedeki mercan resiflerinin ağardığı kaydedildi. Bu gelişmenin dünya genelinde dördüncü ağarma vakası olduğu belirtildi.
Mercan ağarmasının, stres altındaki mercanların besin kaynakları olan ve onlara renklerini veren algleri dışarı atmasıyla meydana geldiği ifade edildi. Bu durumun şiddetli ve uzun süreli olması halinde mercanların ölebileceği aktarıldı. Mercanların ağarmasının farklı bölgelerde zaman zaman meydana geldiği ancak küresel ölçekte ağarma ilan edilebilmesi için büyük okyanusların her birinde önemli ağarmanın belgelenmesi gerektiği kaydedildi. NOAA Mercan Resifi Birimi Gözlem Koordinatörü Derek Manzello, “Okyanuslardaki resif alanlarının %54’ünden fazlası ağarma düzeyinde ısı stresi yaşıyor” derken şöyle devam etti: “Okyanuslar ısınmaya devam ettikçe mercan ağarması daha sık ve şiddetli hale geliyor.”
