Yerel yönetimlerin afet hazırlık süreçlerindeki eksikliklere dikkat çekmeyi ve kamuoyunu bilinçlendirmeyi amaçlayan Büyükşehir Belediyelerinin Çevre Koruma ve İklim Değişikliğine Yönelik Bütçeleri raporuna göre, “yeşil belediyecilik” yaklaşımı, büyükşehir olsun olmasın tüm belediyelerin gündeminde ana akım bir konu olmalı.
Kamu Harcamalarını İzleme Platformu (KAHİP), 2021 ve 2022 yıllarından sonra bu yıl da 30 Büyükşehir Belediyesinin Çevre Koruma ve İklim Değişikliği (ÇKİD) ile ilgili 2023-2024 bütçelerini mercek altına alan raporunu yayımladı. 30 büyükşehir belediyesinin 2022-2024 dönemi için çevre koruma ve iklim değişikliği ile mücadele için ayırdığı kaynağı inceleyen rapor, yerel yönetimlerin konuya verdikleri önemi somut verilerle gözler önüne seriyor.
Bütçede Yaşanan Azalma Kabul Edilemez
Çalışma kapsamında, verisi ayrıştırılamayan bir büyükşehir hariç, 29 büyükşehir belediyesinin ÇKİD ile ilgili ayırdıkları bütçe hesaplanıyor. Elde edilen sonuca göre, 29 büyükşehir ve bağlı kuruluşun ÇKİD bütçelerinin toplam yıllık bütçelerine oranı 2024 yılında %23 civarında kaldığı görülüyor. Raporda, 2022 yılında bu oranın %25 civarında olduğu ve giderek ağırlaşan koşullar altında, çevre koruma ve iklim değişikliği ile mücadele konusuna ayrılan bütçenin toplam bütçeye oranında yaşanan 2024 yılında yaşanan azalmanın kabul edilemez olduğu belirtiliyor.
Raporda yapılan bir karşılaştırma ile 2024 yılında, 29 büyükşehir belediyesinin ve bağlı kurumlarının ÇKİD için ayırdıkları bütçelerinin toplamının 184 milyar TL olduğu, halbuki fosil yakıt kullanımı ve mikroplastiklerin doğaya yayılmasında en önde rol oynayan Karayolları Genel Müdürlüğü’nün 2024 bütçesinin 267 milyar TL’ye yükseldiği vurgulanıyor. Raporda ayrıca, büyükşehir belediyelerinin ÇKİD bütçelerinin dağılımına da yer veriliyor. 29 büyükşehir belediyesi ve bağlı kurumlarının 2024 bütçeleri azaltım, uyum, atık ve çevre açısından sınıflandırıldığında, azaltım hedeflerine ve yenilenebilir enerji üretimi ve kullanımı ile enerji verimliliğine ayrılan bütçenin düşük olduğunun altı çiziliyor.
“Yeşil Belediyecilik” Tüm Belediyelerin Gündeminde Ana Akım Bir Konu Olmalı
Çalışma, eksikliği belirtilen hedefleri içerecek bir “yeşil belediyecilik” yaklaşımının büyükşehir olsun olmasın tüm belediyelerin gündemine ana akım bir konu olarak girmesini, geç kalınmış acil bir zorunluluk olduğunu vurgulamakta; tüm yerel yönetimleri iklim krizine karşı acilen göreve davet ediyor.
KAHİP, raporla yerel yönetimlerin afet hazırlık süreçlerindeki eksikliklere dikkat çekmeyi ve kamuoyunu bu konuda bilinçlendirmeyi amaçlıyor. Platform, aynı zamanda karar alıcılara yönelik somut önerilerde bulunarak, afetlere hazırlığın ve risk azaltma çalışmalarının önemini de vurguluyor.