EkoIQ Editör
Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü’nün (FAO) yayımladığı yeni rapor tam bir rehber niteliğinde. Raporda karar alıcılara vaka çalışmalarıyla kanıtlanmış “gerçek” su tasarrufu müdahalelerinin nasıl olması gerektiği gösteriliyor. Özellikle su tasarrufu konusunda ortak dile dikkat çeken rapor, su tasarrufunu “görünür” ve “gerçek” olarak ikiye ayırıyor ve karar alıcıları acilen harekete geçmeye çağırıyor.
Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO), gerçek su tasarrufunun tarımda nasıl uygulanacağına dair açık ve pratik yönlendirmeler içeren yeni bir su raporu yayımladı. “Tarım ürünlerinde su verimliliği müdahaleleriyle gerçek su tasarrufu için rehber” isimli raporda özellikle tarım ürünü yetiştirmede kullanılan su tasarrufu iki şekilde tanımlanıyor: Görünür ve gerçek.
Görünür su tasarrufunun, yalnızca suyun tüketim seviyesinin azaltılmasının takip edilmesi olduğu belirtilen raporda, suyun kaynaktan çıkışından ömrünün sonuna kadar olan süreci hesaba katmadığı için gerçek su tasarrufunun ortaya çıkmayacağı ifade ediliyor.
Gerçek su tasarrufu ölçümünün, su tüketiminde veya kurtarılamayan kayıp kaçak oranlarındaki azalmaları da takip ettiği, bu sebeple tarımda su tasarrufu denildiğinde asıl olarak bu değerin göz önüne alınması gerektiği dile getiriliyor.
Bu kılavuz belge ile bu ayrıma dikkat çekilerek tarla ve havza ölçeğinde su tasarrufu paradoksuna son verilmesi amaçlanıyor. Bu raporda sunulan kavramlar ve yönergeler izlenerek, karar vericilerin “gerçek” ve “görünür” su tasarrufu konusunda ortaklaşabileceği, bu şekilde gerçek su tasarrufu sağlama konusunda sürdürülebilir müdahalelerde bulunabileceği, böylece dirençli bir su yönetiminin temin edilebileceği belirtiliyor.
Su Nasıl Kayboluyor?
Rapor, gerçek su tasarrufunun saptanmasının bağlama göre değiştiğini de ortaya konuyor. Arazideki farklılıklar sebebiyle müdahalelerin değişkenlik gösterebileceği ifade edilen raporda aynı zamanda, genel olarak sulama sırasında suyun büyük oranda boşa akıtıldığının da altı çiziliyor. Verimliliğin neredeyse %20-50 oranında kaldığı, kaynaktan gelen suyun %50-80’nin bir şekilde kaybolduğu dile getiriliyor. Bu sebeple gerçek su tasarrufu hesaplamasının, ancak kaybolan bu suyun göz önüne alınması halinde bulanabileceği kaynaktan çıkan suyun kullanımını azaltmanın görünür su kaybından başka bir sonuca ulaştırmayacağını ortaya konuyor.
Birçok öneri sunulan raporda, aynı zamanda FAO’nun çalışma yürüttüğü çiftliklerdeki vaka çalışmaları da incelenerek gerçek su tasarrufu verilerine ulaşmak mümkün. En verimli beş müdahaleyle beraber en verimsiz beş müdahaleye de raporda yer veriliyor.
Son olarak raporda pratik bilgilere de yer verilmiş. Özellikle çiftçilerin, listelenen müdahalelerle su tasarrufu sağlayabilecekleri ancak çiftçilerin cebinden çıkan paraya daha çok dikkat ettiği, bu sebeple çiftçilerin bu uygulamalarla masraflarının azalacağına ikna edilmesi gerektiği belirtiliyor. İklim kriziyle beraber azalan su varlıklarının da böylece korunabileceğinin altı çiziliyor.
Özellikle bu süreçte karar alıcıların, çiftlik boyutundaki bu müdahalelerin havza ölçeğinde de uygulanması için adım atmasının önemi vurgulanıyor. Tüm paydaşlarla beraber hareket edilmesi ve sürdürülebilir su verimliliği müdahalelerinin teşvik edilmesinin, su varlıklarının devamlılığı konusunda iki gerekli unsur olduğu ifade ediliyor.
EKOIQ
