BM’nin Binyıl Bildirgesi’nin sekiz önemli maddesinden biri, kadın-erkek eşitliğinin sağlanması ve kadınların konumunun güçlendirilmesi… Bu hedeften yola çıkan Global Compact Türkiye de Mayıs 2014’te “Kadının Güçlenmesi Çalışma Grubu”nu oluşturdu ve çalışmalarına hız kesmeden devam ediyor. “Kadın güçlenirse toplum güçlenir” mottosuyla hareket eden grubun faaliyetlerini ve geldikleri noktayı Global Compact Türkiye Yönetim Kurulu Üyesi Dilek Cesur’un kaleminden okuyalım…
Dilek CESUR, Global Compact Türkiye Yönetim Kurulu Üyesi ve Yeşim Tekstil Kurumsal İletişim Müdürü
Eylül 2000’de toplanan Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nda 147 hükümet başkanı, “küresel düzeyde insan onuru ve eşitlik ilkelerinin güçlendirilmesi için topluca taşıdıkları sorumluluğu” kabul ederek Binyıl Bildirgesi’ni ilan etti. Söz konusu bildirgeyle de 2015 yılına kadar öncelikli sekiz hedef belirlendi.
Kadın-erkek eşitliğinin sağlanması ve kadınların konumunun güçlendirilmesi, bu sekiz hedeften biri ve hiç kuşkusuz kalkınma hedeflerine ulaşmak için de en önemli maddeler arasında. Bu hedef, hem kendi başına insan hakları alanında önemli bir fonksiyona sahip, hem de diğer alanlarda ve amaçlarda ilerleme kaydedebilmenin ön koşulunu oluşturuyor.
Toplumsal cinsiyet eşitsizliği; genellikle kadın-erkek arasındaki gelir eşitsizliği, ücretli işe ulaşmadaki eşitsizlikler, temel hizmetleri almada yaşanan zorluklar, etnik kökene dayalı ya da engelli olmaktan kaynaklı eşitsizlikler, mülkiyet haklarından yoksun olmak gibi farklı biçimlerle kendini gösteriyor. Bütün bunlar da aslında sadece kadınlarda değil, erkekler, çocuklar, aileler üzerinde ve bir bütün olarak toplumun genelinde olumsuz sonuçlar doğuruyor. Bu nedenle bugüne kadar öncelikli olarak ele alınan bu maddenin, 2015’ten sonra da takip edilmesi gerekiyor.
50’yi Aşkın Üyemiz Var
Hedeflerin açıklanmasından bu yana ülkeler, söz konusu maddenin öneminden yola çıkarak çeşitli çalışmalar başlattı. Bu doğrultuda birçok sivil toplum örgütü, kuruluş ve firma; kadınların toplumdaki statüsünü güçlendirmeye yönelik uygulamalara imza attı. Ama asıl önemli olan, bu çalışmaların sürdürülebilirliğini sağlamak ve 2015 sonrasında da bu konuda ortak bir sinerjiyle hareket edebilmek.
Global Compact Türkiye Yönetim Kurulu da bu doğrultuda Mayıs 2014 toplantısında “Kadının Güçlenmesi Çalışma Grubu” oluşturulmasına karar verdi. Kadının güçlenmesi ve toplumsal cinsiyet eşitliği konusuyla ilgili paydaşları bir araya getirmeyi hedeflediğimiz bu çalışma grubunun; genel olarak şirketler arası öğrenme süreçlerini desteklemesi, farklı paydaşların kadının güçlenmesi konusunda yaptığı çalışmalarla ilgili katılımcı firmalar arasında sinerji yaratması ve Kadının Güçlenmesi Prensipleri’nin (Women’s Empowerment Principles-WEPs) ülke çapında yayılımına destek vermesi amaçlanıyor. Ayrıca bu çalışma grubunun “Kadın Dostu Şirket” hedeflerine ulaşmak için de özel sektörün toplumsal cinsiyet eşitliği girişimlerini bir araya getirerek, Türkiye’nin bu yöndeki çabalarına büyük katkı sağlayacağı düşünülüyor.
Bu doğrultuda 17 Haziran 2014 tarihinde Ankara’da ilk toplantısını yapan grubumuz çalışmalarına başladı ve geçen sekiz ayda da bu konuda önemli ilerleme sağladı. Global Compact Türkiye sekretaryasını TÜSİAD ile ortak yürüten Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu’nun (TİSK) koordinasyonunda, Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu (UNFPA) ve BM Toplumsal Cinsiyet Eşitliği ve Kadının Güçlenmesi Birimi (UN Women) desteğiyle 10 Şubat 2015’te üçüncü defa bir araya gelen Kadının Güçlenmesi Çalışma Grubu’na, özel sektör, akademi, sivil toplum, belediye ve ticaret örgütü dahil olmak üzere 50’den fazla kurum ve kuruluş üye oldu. Üye sayısı ile Global Compact Türkiye’nin en fazla katılımcısı olan çalışma grubu olma özelliğini de taşıyan bu grupla yapılan iki genel toplantıda çalışma şekli, hedefler ve bu hedefler doğrultusundaki faaliyet planları oluşturuldu.
WEPs İmzacı Firma Sayısının Artırılması Hedefleniyor
Kendi içinde teknik ekip, iletişim ekibi, materyal oluşturma ekibi, eğitim materyalleri ekibi, mentorluk/coaching ekibi, destek ekibi ve WEPs uygulama rehberi hazırlama ekibi olmak üzere çeşitli alt gruplar oluşturulan grubun iki temel hedefi var. Birincisi, özel sektörün toplumsal cinsiyet eşitliği girişimlerini bir araya getirerek şirketler arası öğrenme süreçlerini desteklemek. Bu kapsamda, kadın-erkek cinsiyet eşitliği konusunda Türkiye’de yapılan çalışmaları kamuoyuna duyurarak ve bu çalışmaları yapan tüm kuruluşlar arasında bir sinerji ve öğrenme ortamı yaratarak bu konuda farkındalığı artıracağımıza inanıyoruz.
Çalışma Grubu’nun ikinci hedefi ise UN Global Compact ve UN Women’ın ortak girişimi, Kadının Güçlenmesi Prensipleri’nin (WEPs) ülke çapında yayılımına katkı sağlamak. Bu doğrultuda Türkiye’deki WEPs imzacısı firma sayısını artırmayı, kadınların işyerinde, piyasalarda ve toplumda güçlenmesini sağlamayı hedefliyoruz. Şu anda bu platforma 2014 yılı sonu itibariyle dünya çapında 850’den fazla işletme, Şubat 2015 itibariyle de Türkiye’den 24 kuruluş imza atmış durumda.
Bu hedefler paralelinde özel sektör, kamu kurum ve kuruluşları, kadınla ilgili çalışmalar yapan STK’lar, üniversiteler, konu ile ilgili politikalar oluşturan devlet organları (Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı) ve basın-yayın organları da hedef kitlemizi oluşturuyor ve paydaşlarımız arasında yer alıyor.
“Kadın güçlenirse toplum güçlenir” diyerek yola çıktığımız bu oluşumda ilk işimiz de mevcut durumu gösteren bir araştırma yapmak ve çalışma grubunda yer alan firmaların, kurumların ve sivil toplum örgütlerinin kadının güçlenmesi amacıyla yürüttükleri faaliyetler ile örnek uygulamaları bir araya getirmek oldu. Bu doğrultuda elde ettiğimiz bilgileri tüm üyelerimizle paylaşarak öğrenme ve etkileşim sürecini başlatmış olduk.
Geçtiğimiz dönem içinde İletişim Ekibimiz, üyeler arasında ve hedef kitlelerimiz nezdinde iletişim stratejilerimizi ve yapılacak çalışmaları belirlerken, WEPs Uygulama Rehberi Hazırlama Ekibimiz de özellikle WEPs imzacı sayısını artırmak ve onlara prensiplerin uygulanması konusunda yol göstermek üzere hazırlanacak materyaller üzerinde çalışıyor.
Kısacası, geçen bu sekiz aylık zamanda grubumuzu oluşturan kurumları, firmaları ve STK’ları tanıdık, amaç ve önceliklerimizi belirledik, faaliyet planımız ile iletişim stratejimizi oluşturduk. Mart ayı ile birlikte hayata geçireceğimiz faaliyetlerimizle çalışmalarımızın yansımalarını görmeye başlayacağız.