Kadınların Eşit Haklara Sahip Olması için 100 Yıl Beklemeyelim!

Birleşmiş Milletler tarafından 2015 Eylül ayında ilan edilen 17 Küresel Hedef’ten 5’incisi olan “Toplumsal Cinsiyet Eşitliği” kadınlara ve kız çocuklarına yönelik her türlü ayrımcılığın her yerde sona erdirilmesini; eşitlik, adalet ve barışı sağlamak amacıyla ortaya konan her türlü çabaya destek olunmasını gerektiriyor.

Cinsiyet eşitsizliği küresel bir sorun olarak kadınları ve kız çocuklarını temel haklarından mahrum bırakmaya devam ediyor. Eşitliği sağlamak ise çok yönlü, ciddi çabalar gerektiriyor. Ancak Dünya Ekonomik Forumu’nun (WEF) 2006 yılından bu yana hazırladığı Küresel Cinsiyet Eşitsizliği Raporu 2017’ye göre tüm dünyada cinsiyet eşitsizliği uçurumu daha da büyüyor. Ekonomiye katılım ve fırsat, eğitime katılım, sağlık ve sağ kalım ile siyasi güçlenme kategorilerinde yapılan değerlendirmeye göre kadınların erkeklerle eşit haklara sahip olması için 100, eşit ücret alabilmesi içinse 217 yıl beklemeleri gerekiyor. Türkiye’nin bu tablodaki yeri ise hayli gerilerde: 144 ülke içinde 131’inci sırada. İlk beş ülke ise İzlanda, Norveç, Finlandiya, Ruanda ve İsveç. Eşitsizliğin en fazla olduğu ülke ise Yemen.

Birleşmiş Milletler Türkiye’nin 8 Mart Dünya Kadınlar Günü’yle ilgili hazırladığı bilgi notunda ise eşitsizliklerle karşılaşmanın kız çocukları için doğumdan itibaren başladığı ve yaşamları boyu peşlerini bırakmadığı belirtiliyor. Eğitim haklarından tam olarak yararlanamamaları kız çocuklarının istihdam edilmeleri için gereken bilgi ve beceriden uzak kalmalarına yol açıyor. Bunları önlemek içinse kadına karşı her türlü ayrımcılığı sona erdirmek, eşitlik, adalet ve barışı sağlamak amacıyla ortaya konan çabaları ciddiye almak, uluslararası topluluğun 2030 Sürdürülebilir Kalkınma Gündemi ile taahhüt ettiği geleceğe erişilmesi için kararlılık ortaya koymak olmazsa olmaz. Ama önce zihinlerden başlamak gerekiyor…

Hedef 5. Toplumsal cinsiyet eşitliğinin sağlanması ve tüm kadınların ve kız çocuklarının güçlenmesi
5.1. Kadınlara ve kız çocuklarına yönelik her türlü ayrımcılığın her yerde sona erdirilmesi.
5.2. Kamu alanları ve özel alanlarda, bütün kadınlara ve kız çocuklarına yönelik, kadın ticareti, cinsel ve her türlü istismarı da kapsayan şiddetin her türünün ortadan kaldırılması.
5.3. Çocuk evliliği, erken yaşta zorla evlendirilme ve kadın sünneti gibi bütün zararlı uygulamaların ortadan kaldırılması.
5.4. Ücretsiz bakım ve ev işlerinin kamu hizmetleri, altyapı ve sosyal koruma politikalarıyla sağlanması, hane ve aile içinde sorumluluğun ulusal açıdan uygun bir biçimde paylaşılmasının geliştirilmesi yoluyla tanınması ve değer görmesi.
5.5. Kadınların siyasi, ekonomik ve sosyal hayatın karar verme süreçlerine tam ve etkin bir biçimde katılımlarının ve kadınlara karar verme mekanizmalarında, her düzeyde lider olabilmeleri için eşit fırsatlar tanınmasının güvence altına alınması.
5.6. Uluslararası Nüfus ve Kalkınma Konferansı Eylem Programı, Pekin Eylem Platformu ve bunların gözden geçirme konferansları sonucunda ortaya çıkan konferans çıktılarına uygun olarak cinsel sağlık ve üreme sağlığı haklarına evrensel erişimin sağlanması.
5.a. Kadınların ekonomik kaynaklara ulaşma, toprak ve diğer mülk türlerine sahip olma ve üzerlerinde kontrol kurabilme, finansal hizmetler, miras ve doğal kaynaklara erişimleri gibi konularda ulusal yasalara uygun olarak eşit haklara sahip olmaları için reformlar yapılması.
5.b. Kadınların güçlenmelerinin ilerletilmesi için başta bilgi ve iletişim teknolojileri olmak üzere etkinleştirme teknolojisinin kullanımının geliştirilmesi.
5.c. Toplumsal cinsiyet eşitliğinin ilerletilmesi yoluyla kadınların ve kız çocuklarının her düzeyde güçlenmeleri için sağlam politikaların ve yasal olarak uygulanabilir mevzuatların kabul edilmesi ve güçlendirilmesi.