Gözümüzden Kaçmayanlar
1854’ten 2023’e kadar olan tarihsel emisyonları da kapsayan Carbon Majors verilerine göre, Sanayi Devrimi’nden bu yana fosil yakıt kaynaklı karbon salımının üçte ikisinden 180 şirket sorumlu; AB ülkeleri, 2035 yılından itibaren benzinli ve dizel motora sahip yeni otomobillerin satışını yasaklama girişimine onay verdi; Türkiye’de büyük şehirlerde hava kirliliği Dünya Sağlık Örgütü’nün sınırlarını aşmaya devam ediyor.
Avustralya Melbourne Üniversitesi’nin yeni bir araştırmasına göre, eriyen buz tabakaları, dünyanın en güçlü okyanus akıntısı olan Antarktika Kutup Çevresi Akıntısı’nı yavaşlatıyor. Araştırmacılar, yüksek karbon emisyonu senaryosunda akıntının 2050’ye kadar yaklaşık %20 oranında yavaşlayacağını öngörüyor.
*
1854’ten 2023’e kadar olan tarihsel emisyonları da kapsayan Carbon Majors verilerine göre, Sanayi Devrimi’nden bu yana fosil yakıt kaynaklı karbon salımının üçte ikisinden 180 şirket sorumlu. Araştırmaya göre, güncel karbon emisyonlarının yarısının yalnızca 36 fosil yakıt şirketinden kaynaklandığını ortaya koyuyor. ExxonMobil, Shell ve birçok şirketin aralarında bulunduğu 36 büyük fosil yakıt üreticisi, 2023 yılında 20 milyar tondan fazla karbondioksit salımına neden oldu.
*
Yeşil İklim Fonu (GCF), dünyanın iklim açısından en savunmasız yedi ülkesinde hayat kurtarıcı erken uyarı sistemlerini genişletmek için rekor miktarda (103,2 milyon ABD doları) hibe finansmanını onayladı.
*
Avrupa Birliği’ne (AB) bağlı Copernicus İklim Değişikliği Servisi’nin yeni raporunda küresel deniz buzunun şubat ayında “tüm zamanların en düşük seviyesine” indiği; deniz buzu alanının Kuzey Kutbu’nda ortalamanın %8 altında, Antarktika’da ise %26 altında kaldığı açıklandı.
*
AB ülkeleri, 2035 yılından itibaren benzinli ve dizel motora sahip yeni otomobillerin satışını yasaklama girişimine onay verdi. Plana göre otomobil üreticileri, 2035’e kadar karbon emisyonlarını sıfırlayacak.
*
Adalar Belediye Başkanı Ali Ercan Akpolat, Danıştay’ın Burgazada’da doğal sit alanı olan Madam Martha Koyu’nun 45.986 metrekarelik alanını ticari faaliyete açacak ihaleyi iptal ettiğini duyurdu.
*
Doğa Derneği, İzmir’de 13 ilçeyi kapsayan 40 sahada toplam 141 bin 987 hektarlık alanın, jeotermal kaynak aramak için ihaleye açıldığını duyurdu.
*
IQAir’ın 2024 Dünya Hava Kalitesi Raporu‘na göre, dünya genelinde yalnızca yedi ülke temiz hava standartlarını karşılıyor. Çad, Bangladeş ve Pakistan en kirli hava soluyan ülkeler arasında yer alırken, Hindistan ve Çin’de hava kalitesinde iyileşme gözlemlendi. Türkiye’de ise büyük şehirlerde hava kirliliği Dünya Sağlık Örgütü’nün sınırlarını aşmaya devam ediyor.
*
İklim değişikliği, özellikle Asya ülkeleri olmak üzere dünya genelinde aşırı hava olaylarında artışa neden oluyor. İklim Risk Endeksi 2025‘e göre, Çin son 30 yılda 706 milyar dolarlık ekonomik maliyetle kıtada ekonomik olarak en çok etkilenen ülke oldu.
*
Sussex Üniversitesi’nde yapılan yeni bir araştırmaya göre, dünya genelindeki çatıların güneş panelleriyle donatılması halinde, küresel elektrik ihtiyacının %65’i karşılanabilir. Nature Climate Change dergisinde yayımlanan çalışma, coğrafi veri madenciliği ve yapay zeka modelleri kullanarak dünya üzerindeki çatıların toplam 286 bin km²’lik bir alanı kapladığını ortaya koydu. Araştırmaya göre, tüm uygun çatıların güneş panelleriyle donatılması yılda 19 bin 500 TWh elektrik üretebilir.
*
İngiliz Antarktika Araştırmaları (BAS) liderliğindeki uluslararası bilim insanları, Antarktika’nın buzul örtüsünün altındaki manzaranın şimdiye kadar oluşturulmuş en ayrıntılı haritasını tamamladı. Buna göre, bütün buzların erimesi durumunda küresel deniz seviyesinde 58 metrelik bir artış olacağı tahmin ediliyor.
*
2024 Dünya Mutluluk Raporu‘nda dünyanın en mutlu ülkesi sekizinci kez üst üste Finlandiya olurken, bunu Danimarka, İzlanda ve İsveç’in takip ettiği listenin ilk dördü tamamen İskandinav ülkelerinden oluştu. Raporda ölçülen değişkenler arasında kişi başına düşen milli gelir, sağlıklı yaşam beklentisi, sosyal destek, yaşam tercihlerini yapma özgürlüğü, cömertlik ve yolsuzluktan uzak olmanın yanı sıra ilk kez bu yıl yardımseverlik de yer aldı.
EKOIQ
