“Muhit”inizde Çözümün Parçası Olun!

Katılımcı şehircilik ve yerelliği temel alan Muhit, insanların yaşadıkları şehirlerin, mahallelerin iyileşmesi için önerilerini paylaşabilecekleri, ilgili paydaşlar ile birlikte çözüm üretebilecekleri ve bu konuları takip edebilecekleri çok zeminli bir platform. Bütün mahallelilerin yaşadıkları yerde bir şeyleri değiştirebilecekleri, sorunların çözümünün bir parçası olabilecekleri fikrinden yola çıkan Muhit’in çekirdek ekibi Sera Tolgay, L. Daniel Swakman ve Gizem Çele Öcal, platformun nasıl işlediğini ve hedeflerini anlattı.
Nevra YARAÇ

Muhit nedir? Nasıl bir ihtiyaçtan yola çıktınız?
Muhit web tabanlı bağımsız bir katılımcı şehircilik platformu. İn­sanların yaşadıkları şehirlerin, ma­hallelerin iyileşmesi için önerilerini paylaşabilecekleri, ilgili paydaşlar ile birlikte çözüm üretebilecekleri ve bu konuları takip edebilecekleri çok zeminli bir platform.
Projemiz 2014 Aralık’ında Toplum Gönüllüleri Vakfı’nın düzenlediği bir sosyal girişimcilik hackaton’un­dan, yani “Things Challenge” yarış­masından kazanılan hibe ile hayata geçti. Bu süreçte “Muhit” hakkında heyecanlanan, mahallelerini iyileş­tirmek için motivasyon sahibi olan, bunu gönülden isteyen birçok kişi ile çalışma fırsatımız oldu ve ekibi­mizi kurduk.
Sera, Daniel ve Gizem çekirdek ekibiz; Güney, Ersoy, Emre, Tekan, Gülsen ve Arda da yazılım ve ile­tişim konularında yardımcı oluyor­lar. Şimdilik herkes bu işi gönüllü olarak, yarı zamanlı yapıyor.
Her gün muhitimizde gördüğümüz sorunları ya da gerçekleşmesini istediğimiz projeleri birbirimizle apartman toplantılarında veya çay bahçelerinde tartışıyoruz. Ancak çoğu zaman söylediklerimizle ka­lıyor, eyleme geçmiyoruz. Eyleme geçmek istediğimizde ise yerel yönetimlerin bizlere sağladıkları beyaz masa veya sosyal medya ka­nalları gibi uygulamaları kullanıyo­ruz. Bu tür uygulamaların başarı sağladığı zamanlar oluyor fakat sorunlar çok paydaşlı çözümler gerektirdiğinde süreç içinde tıkan­malar yaşanabiliyor. Muhit ekibi olarak yaşadıkları şehirleri, mahal­leleri iyileştirmek isteyen insanlara; bu konuda yetkili olan yerel yöne­timlere ve ilgili STK’lara ortakla­şa kullanabilecekleri bir platform oluşturmak istedik. Bu sayede öne­rilerin hayata geçmesini, insanların isteklerinin duyurulmasını, iyi ör­neklerin çoğalmasını ve yerel yöne­timlerle iletişimin kuvvetlenmesini amaçladık.

Platform nasıl kullanılıyor? Süreç nasıl işliyor?
Muhit’te şu anda iki farklı kullanıcı tipi var. Bunlardan ilki mahalle sa­kinleri, diğeri ise muhtarlar. Siz bir mahalle sakini olarak mahallenizi seçip, dilediğiniz sorunu tanımla­yıp önerinizi paylaşabilirsiniz; bu­nun yanı sıra diğer sorun ve çözüm önerilerini görebilir, kendi mahalle­niz için çözüm önerilerine destek verebilir ve hatta fikrin gelişmesi için yorumlarınızı yazabilirsiniz.
Muhtarlar ise ilk olarak kendi ma­hallelerindeki sorunları sınıflan­dırarak, bu konudaki gelişmeleri raporlama şansına sahipler. Örnek­lemek gerekirse, herhangi bir muh­tar, o mahalledeki kaldırım sorunu ile ilgili gelen öneri için direkt Mu­hit üzerinden kullanıcıyla irtibata geçerek yapılan iyileştirmeleri du­yurabilir. Ayrıca tercih etmesi du­rumunda “çayımı iç” butonuna ba­sarak kullanıcıyı muhtarlığa davet edebilir ve karşılıklı fikir alışverişi yapabilirler. Projeyi bir adım öte­ye taşıyarak muhtar hesaplarının yanında ilgili STK’ları, katılımcı mahallelileri ve kent konseylerini de sistemin içine dahil etmek için çalışmalarımızı başlattık.
Fikirlerin geliştirilip proje haline getirilmesinde paydaşların rolü çok büyük. Biz, interneti olan herkesin bu platforma erişebilmesini, öne­riler arasında gezinebilmesini ve katılım gösterebilmesini istiyoruz. Sistemde paylaşılan her fikir herke­se açık. Yapılması gereken tek şey Muhit’e kaydolmak, bu da kolayca Facebook hesabı üzerinden de ya­pılabilir. Kullanıcılarımız isterlerse fikirlerini isimsiz olarak da sitede yayımlayabiliyorlar. Paylaşılan tüm fikirler ve destekler o muhit sakin­lerinin ortak sorunlarının tespitin­de çok önemli rol oynuyor. Mahal­lelilerin rahatça fikirlerini beyan edip, başka fikirleri destekleyebil­meleri için sistem içerisindeki de­neyimi de buna göre tasarladık. Bu sayede biz bu sorunları ve çözüm önerilerini raporlayabiliyor ve be­lediyelerle sosyal ağları kullanarak da paylaşabiliyoruz.

Yerel yönetimlere raporlanan fi­kirler uygulamaya geçme imkanı buldu mu bugüne kadar? Örnek verebilir misiniz?Bizim ilk amacımız platformu kur­mak ve önerileri toplamaktı. Şu anda çok kısıtlı bir reklam ile ulaş­tığımız üye sayısı 1500’ün üzerin­de ve fikir sayısı yaklaşık 500 adet. Facebook üzerinden açtığımız rek­lamlar altına gelen yorumlar da hiç azımsanacak sayıda değil. Buradan aslında kullanıcıların mahallelerini güzelleştirmek için fikir üretmeye gönüllü olduklarını ve başkalarının paylaştığı fikirlere sahip çıkıp des­teklediklerini görüyoruz.
2017’nin ilk çeyreğinde hedefimiz Muhit’te bulunan fikirlerin hayata geçmesini sağlamak. Bu fikirlerin projelendirilmesi ve çözüme ka­vuşturulması için ilgili paydaşlarla görüşüp çalışıyoruz. Kullanıcıla­rımızın özellikle bazı bölgelerde yoğunlaştığını fark ettik. Örneğin İstanbul’un Kadıköy ilçesi bu an­lamda iyi bir örnek. Zira örgüt­lenmiş bir yerel yapısı var. Bu ör­nekten yola çıkarak diğer ilçelerin yerel yönetim örgütleri ile temasa geçmeye başladık. Sonuç olarak amacımız herkesin katılabileceği, öneri geliştirebileceği bağımsız bir tartışma platformu oluşturmak, önerilerin doğru adreslenmesini sağlamak. Bu doğrultuda, bizimle aynı vizyona sahip, aynı hedefler doğrultusunda faaliyet gösteren herkes ile beraber çalışmak istiyo­ruz.

En çok hangi iller/mahallelere yönelik fikirler geliyor? En çok hangi sorunlar üzerinde duruluyor?
Muhit Türkiye geneline açık bir platform. İstanbul, İzmir, Eskişe­hir, Ankara, Antalya gibi birçok şe­hirden fikirler girilmiş durumda ve fikir sayıları gün geçtikçe artıyor. İlçe bazında en yoğun ilgi ise Kadı­köy ve Beşiktaş diyebiliriz. Muhit genelinde üzerine en çok fikir üre­tilen konular ise kaldırım, trafik, parklar ve kamusal alanlar, sosyal etkinlikler, altyapı ve toplu taşıma sorunları.
Günümüzde dünyada yerelliğin önemi ve gücü artarken bu nok­tada Türkiye’yi nasıl değerlendi­riyorsunuz? Yerel inisiyatiflerin önündeki engeller ve fırsatlar nelerdir Türkiye açısından? Bu engeller nasıl aşılabilir, fırsatlar nasıl değerlendirilebilir?
Geçmişimize baktığımızda aslında Türkiye’de yerelleşme tartışmala­rının Tanzimat Dönemi’ne kadar uzandığını görüyoruz. Dönemin yetkilileri, belediyeler ve yerel yö­netimleri bu dönemde oluşturarak merkezi idarenin çözüm getireme­diği toplumsal, siyasi ve idari alan­lara ulaşmayı hedeflemiş. Kısacası, aslında “yerelin önemi” çok yeni bir tartışma değil.
Türkiye’de bu tartışmalardaki en yaygın düşünce de tespit ettiği­miz kadarıyla yerelleşme ve yerel yönetimlerin güçlendirilmesinin demokratikleşmeye olan katkısı yönünde. Çünkü yerel yönetimle­re güç ve yetki aktarımı özünde yerel-bölgesel düzlemde katılımı artırarak, yerelin taleplerini dile getirmesini ve kendi kendini yö­netme yeteneğini geliştirmesini sağlayacak bir gelişme. Öte yandan bu yetki artırımının bir diğer artısı da sivil inisiyatiflerin filizlenmesi­ni mümkün kılması ve hatta daha olası hale getirmesi. Ne yazık ki Türkiye’de halen kurumsal yapısı kuvvetli sivil toplum örgütlerinin sayısı oldukça az ve olanların da birbirleri ile iletişimleri zayıf du­rumda. Hatta kimi örneklerde, aynı amaç uğruna çalışsalar da birbirle­riyle yarış halinde olan STK’lar ola­biliyor. Oysa burada çok büyük bir potansiyel var. İşbirliğinden ve iyi uygulamaların tekrarlanarak yayıl­masından doğabilecek etkiyi hayal ettikçe çok heyecanlanıyoruz. Biz bu potansiyeli gözler önüne serme­yi, değişimin yapılabilir olduğunu göstermeyi, değişimi tetikleyenleri ve değişimin yürütücülerini birlik­te harekete geçirmeyi istiyoruz ve hedefliyoruz.

Muhit olarak önümüzdeki sürece dair planlarınız nelerdir?
Her zaman hedefimiz daha fazla öneri, daha fazla tartışma ve daha fazla paydaşla işbirliği olacak. Ma­hallelileri daha katılımcı kılmak adına sorunlar çözüme ulaştıkça paylaşmaya devam ederek bir aktif vatandaşlık kültürünü desteklemek hedefimiz. Bütün mahallelilerin bir şeyleri değiştirebileceklerine, çö­zümlerin parçası olabileceklerine inanmalarını istiyoruz. Bunun yanı sıra gelen fikirler ve çözümler üze­rine analizler yapıp bunları yayım­layacağız. Bu verilerin olası sorun­ların tespitinde ve önlenmesinde de çok önemli olduğuna inanıyoruz. 2017 ilk çeyreğinde Muhit üzerin­den paylaşılmış fikirlerin projelen­dirilip çözülmesi ile ilgili harekete geçtik bile!

Daha fazla bilgi için: www.muhit.co