EKOIQ
Şemdinli ilçe merkezi ve köylerden toplanan çöplerin Derecik yolu üzerinde yol kenarına boşaltılıp kalorifer küllerinin torbalarla, kanalizasyon sularının arıtılmadan Pesan Çayı’na dökülmesi nedeniyle insan sağlığı ve doğal yaşam tehdit altında.
DEVA Partisi Genel Başkan Yardımcısı ve Tekirdağ Milletvekili Cem Avşar, Hakkari’nin Şemdinli ilçesinde bulunan Pesan Çayı’ndaki su ve çevre kirliliğini yanıtlaması istemiyle Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum’a sordu. Verdiği yazılı soru önergesinde, çayın atık kanalına döndüğünü ve sağlığı, çevreyi, hayatı tehdit ettiğini ifade eden Avşar, konuyla ilgili bir çalışma yapılıp yapılmadığını sordu.
“Çay, Bölgenin Yaşam Kaynaklarındandı”
Avşar, “Zap Suyu’nun bir kolu olan Pesan Çayı, Şemdinli Deresi ve kolları tarafından beslenmekte ve Basra’ya uzanmaktadır. Çay, Şemdinli’nin doğal güzelliklerini tamamlayan ve Derecik Gümrük Sınır Kapısı’nın bağlantı yolu boyunca uzayan bir mecradadır” bilgisini aktardıktan sonra “Daha önce bölgenin yaşam kaynaklarından olan çay, son zamanlarda su ve çevre kirliliği ile kamuoyunun gündemindedir” dedi.
“Halk Çok Rahatsız”
Çayın daha önce yüzme alanlarına sahip olduğunu, balık avlandığını, içme suyu olarak kullanıldığını, çeşitli turizm faaliyetlerinin yapıldığını belirten Avşar, “Halk, çok rahatsız. Pesan Çayı dere yatağı ve çevresi insan sağlığını ve doğal yaşamı tehdit etmektedir” ifadelerini kullandı.
Avşar, halkın, ilgili sivil toplum örgütlerinin, odaların ve spor kulüplerinin bu konuda oldukça mağduriyet yaşandığını ve büyük bir çevre sorunu oluştuğunu dile getirdiklerini, ayrıca bu konuda bir de Pesan Çayı Çevre Kirliliği Raporu hazırlandığını aktardı.
“Yol Kenarına Bırakılmış Çöpler Kilometrelerce Uzuyor”
Rapora işaret eden Avşar, şunları dile getirdi: “Derecik Gümrük Sınır Kapısından itibaren başlayan ve kilometrelerce uzayan yol kenarına bırakılmış çöpler (belediye, il özel idaresi ve askeriyenin katı atıkları ve çöpleri), çay yatağına boşaltılmış yüzyıllarca toprağa karışamayacak kömür külleri ve plastikler, zehir saçabilecek atıklar, çaya arıtılmadan aktarılan kanalizasyon sularının ağır kokusu, dere yataklarında faaliyet gösteren kum ocaklarının atıkları gibi sebeplerle Pesan Çayı dere yatağının ve çevresinin, insan sağlığını ve doğal yaşamı tehdit ettiği belirtilmektedir.”
“Tahribat Uluslararası Boyuta Gelmektedir”
Sorunun yalnızca Şemdinli ve köyleriyle sınırlı kalmayıp Basra’ya akmasıyla birlikte kapladığı alanın da büyüdüğüne dikkat çeken Avşar, “Tahribat uluslararası boyuta gelmektedir” diyerek Bakan Kurum’a sorular yöneltti. Hazırlanan raporu hatırlatan Avşar, “Tarafınıza konu hakkında bir rapor veya bilgi ulaşılmış mıdır? Şayet konu hakkında bilgi sahibiyseniz bir çalışma başlattınız mı? Gerek suyun arıtılması gerekse katı atıkların bertaraf edilmesi veya dönüştürülmesi hususunda bir çalışma yapmayı planlıyor musunuz?” diye sordu.
İnsan eliyle doğa harikası çayın geldiği son durumun altını çizen Avşar, “Pesan Çayı’nın kirlilik seviyesi nedir? Bu kirliliğin insan sağlığına ve doğal yaşama verdiği zarar hangi boyuttadır?” dedi. Avşar, ayrıca bu doğa tehdidi ve çevre talanına sebep olan kişi ve kurumlar hakkında bir inceleme veya soruşturma başlatılıp başlatılmadığına dair bir soru da yöneltti.
