Salgın Hastalıklara Yönetişim ile Hazırlanmalıyız

Dünyamız, savunmasız durumda olanları gözetebilecek, dayanıklı ve güçlü sağlık sistemlerine acil gereksinim duyuyor. Uluslararası yönetişimin olmadığı bir dünyada gelecekte yaşanabilecek salgın hastalıklar, Covid-19’dan çok daha şiddetli geçebilir.

Birleşmiş Milletler (BM) sistemi, özellikle de Dünya Sağlık Örgütü, salgın hastalıklara müdahalelerin koordine edilmesi konusunda belirleyici bir rol oynuyor. Bulaşıcı hastalıkların önlenmesi, hafifletilmesi ve etkilerinin ele alınmasına yönelik ulusal, bölgesel ve uluslararası çabaları destekleyen organizasyon, çalışmalarında 2030 Gündemi’nin ilerlemesini de gözetiyor.

Ortaklıklar Kurmanın Değeri

Covid-19 salgınının başlamasının ardından BM Genel Kurulu, 2020 yılında verdiği karar ile 27 Aralık’ı “Uluslararası Salgına Hazırlık Günü” olarak belirledi. Eğitim ve farkındalık artırma faaliyetlerinin gerçekleştirildiği günde, salgınlara hazırlanmanın ve önüne geçmenin önemi vurgulanıyor. Bununla birlikte salgın hastalıklarla mücadele etmede ortaklıklar kurmanın değeri aktarılıyor.

Salgın Hastalıklar Ağır Kayıplara Yol Açıyor

Covid-19 salgınının da gösterdiği gibi küresel salgın hastalıklar insan yaşamının üzerinde yıkıcı etkilere sahip. Bunun yanı sıra uzun vadeli sosyal ve ekonomik kalkınmaya da zarar veriyor. Küresel sağlık krizleri, halihazırda üzerinde aşırı yük bulunan sağlık sistemlerini zorluyor; küresel tedarik zincirlerini bozuyor. Kadınları ve çocukları ağır şekilde etkilemekle birlikte geçim kaynaklarına, en yoksul ve savunmasız ülkelerin ekonomilerine orantısız bir şekilde zarar veriyor.

“Tek Sağlık” Yaklaşımı

Salgın yönetiminde hazırlık düzeyini artırmak çok önemli. Bütünleşmiş bir “Tek Sağlık” (One Health) yaklaşımını idrak etmek insan, hayvan ve bitki sağlığının yanı sıra çevre ve diğer ilgili sektörlerin entegrasyonunu destekliyor. Tek Sağlık yaklaşımı, toplumun farklı düzeylerinden sektörleri, disiplinleri ve toplulukları birlikte çalışmak üzere harekete geçiriyor. Temel nedenleri ele alan yaklaşımla uzun vadeli, sürdürülebilir çözümler yaratıp yeni ve daha iyi fikirler geliştirmek mümkün.

Tek Sağlık yaklaşımı özellikle gıda ve su güvenliği, beslenme, zoonozların yani hayvanlardan insanlara veya insanlardan hayvanlara doğal koşullar altında bulaşabilen hastalıkların kontrolü, kirlilik yönetimi ve antimikrobiyal dirençle mücadele ile ilgili. Yerel, ulusal, bölgesel ve küresel düzeydeki sektörlerdeki hükümet yetkilileri, araştırmacılar ve çalışanların sağlık tehditlerine karşı ortak yanıtlar uygulaması son derece önemli. Bununla birlikte farklı sektörlerin birbiriyle şeffaf veri paylaşımında bulunması hastalıkların nedenlerini keşfetmede yol gösterici olabilir. Böylelikle risklerle etkileri arasındaki bağlantı daha kolay anlaşılabilir.

Dayanıklı ve Güçlü Sağlık Sistemleri için

Dünyamız, savunmasız durumda olanları gözetebilecek, dayanıklı ve güçlü sağlık sistemlerine acil gereksinim duyuyor. Şayet uluslararası yönetişim sağlanmazsa gelecekte ortaya çıkacak salgın hastalıklar, şiddet ve ciddiyet yönüyle öncekilerden daha ağır kayıplara ve tahribatlara yol açabilir. Salgınlara karşı önlem almak ve mücadele etmek için etkili önlemler arasında;

• Yerel, ulusal, bölgesel ve küresel düzeylerde salgınlarla ilgili farkındalığı artırmak,
• Bilgi alışverişini, bilimsel bilgiyi ve en iyi uygulamaları desteklemek,
• Kaliteli eğitim sağlamak ve savunuculuk programlarına önem vermek öne çıkıyor.