Suya erişim kamu sağlığının temelini oluşturuyor. Ancak dünyada 844 milyon insan bundan yoksun. Bir yandan da iklim değişikliği nedeniyle mevcut su kaynaklarının kaybolması, kirlilik nedeniyle kullanılamaz hale gelmesi söz konusu. Bu durumu tersine çevirmek için dünyanın dört bir yanında çalışmalar yürütülürken, son aylarda dikkat çeken üç inovatif çözüm sudaki mikro plastikleri ayrıştırmaya, güneş enerjisi kullanarak temiz su elde etmeye odaklanıyor.
Güneş paneli teknolojilerindeki son gelişmeler sayesinde güneş ışığından aynı anda hem elektrik üreten hem de suyu arıtan bir cihaz geliştirildi. Teknolojinin yaratıcıları, bu inovasyonun dünyanın belli bölgelerinin karşı karşıya olduğu iki ciddi soruna çözüm getirdiğini söylüyor. Suudi Arabistan’daki Kral Abdullah Bilim Üniversitesi’nde teknolojiyi geliştiren ekipten Prof. Peng Wang, henüz erken aşamada olduklarını söyleyerek, halihazırda geliştirdikleri cihazın 10 cm2 boyutunda olduğunu ancak teknolojinin çalıştığını ve 1 m2 boyutunda ticari fotovoltaik panel geliştirmeyi hedeflediklerini belirtiyor. Yapılan çalışmalar, cihazın deniz suyu ile kurşun, bakır, sodyum, kalsiyum ve magnezyum gibi ağır metallerle kirlenmiş suyu temizliyor. Toplanan su Dünya Sağlık Örgütü’nün içme suyu için güvenli kabul ettiği sınırlarda.
Mikro Plastikler Tüm Canlıları Tehdit Ediyor
İrlandalı Fionn Ferreira, her yıl 13-18 yaşındaki öğrencilerin yarıştığı Google Bilim Fuarı’nın bu yılki kazananı oldu. 18 yaşındaki Ferreira, sudan mikro plastikleri ayrıştırdığı projesiyle bu ödüle layık görüldü. Mikro plastikler genellikle sabunlarda, duş jellerinde, peeling ürünlerinde, diş macunları ve aşındırıcı temizlik malzemelerinde bulunuyor. Suya karışan bu mikro plastikler balıklar ve diğer canlılar tarafından yanlışlıkla yeniyor ve besin zincirine girmiş oluyor. Ferreira’nın buluşu, yağ ve manyetit tozundan yapılan ferro sıvılar ve mıknatıslar kullanarak mikro plastikleri sudan çekme üzerine kurulu. Yapılan 1000 testte %87 oranında mikro plastik sudan ayrıştırılmış.
Güneş Enerjisi ile Arıtma
Dünyada 844 milyon insanın temiz sıya erişimi yok, bu sebeple de her dakika bir bebek hayatını kaybediyor. Su kıtlığı sorununu hafifletmenin iki yolu bulunuyor: Deniz suyunu tuzdan arındırmak ve atıksu geridönüşümü. Ancak geleneksek teknolojiler çok enerji harcıyor ve fosil yakıt kullanımına dayanıyor. Su arıtma, dünyadaki enerji arzının %3’ünü tüketiyor. Avustralya’daki Monash Üniversitesi’nden bilim insanları ise fototermal materyaller ile güneş enerjisini kullanarak binlerce topluluğa temiz, içilebilir su sağlayabilecek bir yöntem geliştirdi. Teknoloji sayesinde tuzlu sudan %100’e yakın oranda tuz ayrıştırılabiliyor.