Yerel Adaylara 32 Soru

Türkiye, bir yerel seçim dönemi yaşıyor ama yerel sorunları hiç konuşmadan! Dile getirilen yerel sorunlar içinde, iklim değişikliği ve sürdürülebilirlik konusu ise neredeyse hiç yok. Bugünümüzü ve geleceğimizi doğrudan etkileyecek bu konuyu hatırlatmak ise tabii ki biz yurttaşlara düşüyor. Biz de konuyla ilgili akademisyen ve STK yöneticisi dostlarımıza, yurttaşların yerel yönetim adaylarına yöneltmeleri gereken temel sorular konusunda küçük bir sufle vermelerini istedik. Bunları ve kendi eklediklerimizi, her gördüğümüz yerde ve mecrada adaylara soralım ve en azından akıllarının bir kenarına not etmelerini sağlayalım.

Zeynep Kadirbeyoğlu*: Şişelenmiş su tüketimini azaltmak için neler yapacaksınız?

• Geridönüşümü, bunu yerelde gerçekleştiren toplayıcılarla birlikte, nasıl örgütlersiniz?
• Kişisel araç kullanımının azalması için ne tür kampanyalar yaparsınız?
• Şişelenmiş su tüketimini azaltmak için neler yapacaksınız?
• Şehir bostancılığını geliştirip vatandaşların çevre ve tarım duyarlılığını nasıl artırırsınız?
• Mahalle düzeyinde organik atıkların gübreye dönüşmesi, yani kompost yapımı için projeniz var mı?

*Boğaziçi Üniversitesi Öğretim Görevlisi

Ceyda Saygıner Falay*: Yerel gıda ve/veya organik gıdaya erişim konusunda projeleriniz var mı?

• Karbon salımının azaltılması-sınırlanması konusunda hangi politikaları izleyeceksiniz; bu konuda projeleriniz var mı?
• Bisiklet yollarını nasıl genişletecek ve sayısını artıracaksınız?
• Engellilerin bireysel olarak seyahat edebilmeleri için hangi projeleriniz var?
• Yerel gıda ve/veya organik gıdaya erişim konusunda projeleriniz var mı?
• Katı atık yönetimi, elektronik atık yönetimi, atık yağ yönetimi- geridönüşümü alanındaki politikalarınızı anlatır mısınız?

* Yeryüzü Derneği Temsilcisi

Alper Akyüz*: Şehrinizin doğası ve sakinleri için, gerektiğinde kendi partinizin genel başkanının isteklerine direnecek misiniz?

• İklim değişikliğinin şehriniz ve içinde bulunduğu bölge için olası ve çoktan gerçekleşmeye başlayan etkilerinin neler olduğunu öğrendiniz mi? Öğrendiyseniz bu etkilere karşı en acil önlemleriniz nelerdir?
• Şehrin içinde ve toplu ulaşımla ulaşılabilecek yakın çevresinde vatandaşların ve çocukların doğa ile temas edebilmesi için (park alanı ayırmak dışında) nasıl fikirleriniz ve planlarınız var?
• Gerektiğinde şehrinizin doğası ve sakinleri için siyasi sonuçlarını göz önüne alarak kendi partinizin genel başkanının isteklerine direnmeyi göze alıyor musunuz?
• Seçim kampanyanızda vaat ettiğiniz projeleri uygulamaya geçirme zamanı geldiğinde, şehir sakinlerinin görüşlerini tekrar soracak mısınız, yoksa ‘oy verdiklerine göre onaylamışlardır’ deyip kazma-kürek-kepçe girişecek misiniz? Yatırım ve projelerin karar ve planlama aşamalarında halkın katılımı için sizce Türkiye yasaları, standartları ve yönetim kültürü yeterli midir, yoksa daha ileri standartlarda uygulamalar sizin yönetiminizde yaşama geçirilecek mi?
• Merkezi hükümetin taşra teşkilatı tarafından savsaklanan (ama yerel yönetimlerin de meşru yetki alanı içinde olan) çevresel denetimleri (hava ve su kirliliği, gürültü, koku, duman, yeşil alan ve ağaç katli, şehir hayvanlarının haklarını koruma, balıkçıda satılan balıkların boyu vs.) gerektiğinde, bu otoriteyle çatışma pahasına etkili bir şekilde yerine getirmek için nasıl bir mekanizma oluşturacaksınız? Şikayetleri en çok ne kadar sürede çözüme kavuşturmayı hedefliyorsunuz?

* Bilgi Üniversitesi Öğretim Görevlisi

Tolga Baştak*: Şehrinizin karbon ayakizi ne kadar biliyor musunuz?

• Kentsel içme suyu şebekesindeki kaçak-kayıp oranınız nedir? Bunu nasıl azaltmayı düşünüyorsunuz?
• Yerel çevre eylem planı hazırlayacak mısınız? Evet, ise bu süreçte halkın katılımını nasıl sağlayacaksınız?
• Değişen yasayla Büyükşehir Belediyeleri’nin kırsal alanda yetkilerinin artması konusunda kırsal bölgeler için nasıl hazırlıklarınız/planlarınız var?
• Aday olduğunuz bölgede doğal alanların veya yeşil alanların, bölgenin toplam yüzölçümüne oranı ne kadardır? Sizce bu oran, bölgenizde doğal yaşamın sürdürülebilirliği için yeterli mi?
• Şehrinizin karbon ayakizi nedir? Ayakizini azaltmak için hangi tedbirlerin alınacağı tespit edildi mi?
• Yakın gelecekte “yeşil şehirler”in oluşturulması gündemde. Sizce en öncelikli yeşil şehir kriteri nedir?

* WWF-Türkiye Genel Müdürü 

Barış Gencer Baykan*: Yenilenebilir enerjilere yatırım yapacak mısınız?

• Yeşil Belediyecilik hizmetleriniz nelerdir?
• Kentinizde iklim değişikliğinin etkilerini azaltma ve uyum için neler yaptınız/ yapıyorsunuz/ yapacaksınız?
• Çevre ile ilgili hizmetlerinizde yurttaş katılımını nasıl sağlayacaksınız?
• Farklı alanlardaki politikalarınızın/hizmetlerinizin çevresel sürdürülebilirliklerini gözetiyor musunuz?

* Yeditepe Üniversitesi Öğretim Görevlisi 

Deniz Ataç*: Şehirlerde kişi başına düşen aktif yeşil alan miktarını artırmak için neler yapmayı planlıyorsunuz?” 

• Yerleşmeler yeniden düzenlenirken ve ilave imar planları hazırlanırken, tarım arazilerinin ve doğal kimliklerin korunmasına yönelik hangi ilkeler belirlenmiştir?
• Dünyadaki seragazı salımının %75’i şehirlerden kaynaklanıyor ve bunun da en temel sebebi; şehirlerdeki elektrik üretimi, ısınma, şehir içi ulaşım gibi alanlarda fosil yakıtların kullanımı. Şehirlerde yenilenebilir enerjinin kullanımını yaygınlaştırmak ve teşvik etmek için geliştirilecek projeler nelerdir?
• Yerel yönetimlerin toplumu ilgilendiren kararları, o kararlardan etkilenecek olan kişiler ile STK’lar ve üniversiteler gibi kurumların sürece aktif katılımlarını sağlayarak, katılımcı bir anlayışla alması son derece önemlidir. Katılım süreçlerinin gerekli şekilde işletilmediği birçok durumda, alınan kararların uygulaması safhasında yerel yönetimlerin; yaşayan insanların tepkisi ile karşılaştığına şahit olmaktayız. Yerel yönetimlerin bu katılım süreçlerini garanti altına almak için ilkeleri nelerdir?
• İstanbul’da hava kirliliği ölçümü değerlerinin sınır değerlerinin altında kalması için alınacak önlemler nelerdir?
• Elektrik ve su şebekelerinden kaynaklanan kayıp ve kaçakların engellenmesi konusunda belirlenen hedefler nelerdir?
• Kuraklık, seller gibi iklim değişikliğinin etkileri ülkemizde ciddi şekilde hissedilmeye başladı. Ülkemizde de iklim değişikliğine bağlı sellerin neden olduğu ekonomik kayıplar, depremlerin neden olduğu ekonomik kayıplara eşit hale gelmiştir. Şehrin iklim değişikliğinin etkilerine uyum sağlaması için yapılacak projeler nelerdir?

* TEMA Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı