EKOIQ
Dünyada ve Türkiye’de uygulanan karbonsuzlaşma ve yeşil dönüşüm politikalarının yenilenebilir enerji yatırımlarına yönelik finansmana erişim kolaylığı sağlayacağını söyleyen Denge Gayrimenkul Değerleme ve Yatırım A.Ş. Genel Müdür Yardımcısı Korhan Can, ülkemizde de teşvikler sayesinde geçen yıl enerji yatırımlarının %86’sını güneş ve rüzgardan enerji üretmeye dönük yatırımların oluşturduğunu belirtti.
Geride bıraktığımız üç yılda pandemi, pandemi sonrası dönemde ortaya çıkan küresel ekonomideki sorunlar, Rusya-Ukrayna Savaşı ve pandemi sonrasında enerji talebini artıran piyasalardaki canlılık Avrupa ülkeleri başta olmak üzere, Türkiye gibi enerji ithalatçısı tüm ülkeler için enerji maliyetlerini belirgin oranda yükseltti.
“Dalgalanan Fiyatlara Çözüm Yenilenebilir Enerji Yatırımlarının Artırılması”
Artan maliyetlerin daha ucuz ve erişilebilir olan yenilenebilir enerjiye yönelik talebi artırdığını dile getiren Denge Gayrimenkul Değerleme ve Yatırım A.Ş. Makine Tesis Genel Müdürü Yardımcısı Korhan Can, “Almanya’da 2021 Ocak ayında megavat saat başı 52,81 euro olan elektrik Ocak 2022’de megavat saat başı 167,73 euro’ya kadar yükselmiş sonrasında 82 euro’ya gerilemişti. Ülkemizde ise Ocak 2021’de megavat saat başı 31,92 euro olan elektrik Ocak 2022’de megavat saat başı 116,67 euro’ya kadar yükselmiş, sonrasında ise 2023 yılı ortalaması 90,7 euro olarak gerçekleşirken 2024 yılı ortalaması 62 euro’ya kadar çekilmişti. Enerji fiyatlarında bu düşüşün yenilebilir enerji kaynaklarına yapılan yatırımın etkisi büyük oldu” dedi.
Fiyatlarda yaşanan dalgalanmaya karşı yenilenebilir enerjinin yükselişine dikkat çeken Can, gelecek yıllarda yenilenebilir enerjiye yönelik yatırımın pek çok sebep nedeniyle daha da artacağını vurguladı.
“Sıfır Karbon Emisyon Hedefleri için Yatırımlara Hız Verilecektir”
“Önümüzdeki yıllarda da ülkeler enerji talebini karşılamak, dışa bağımlılığı azaltmak, yükselen fiyatları dengelemek ve sıfır karbon emisyon hedeflerine ulaşmak açısından yenilenebilir enerji kaynakları yatırımlarına daha da hız vereceği açıktır” diye konuşan Can, şunları söyledi: “Almanya’nın elektrik şebekelerinde yenilenebilir enerji payının 6,6 puan artarak toplamda %55’e yükseldiği açıklandı. Almanya, 2030 yılına kadar enerji karışımının %80’inin yeşil enerjiden oluşmasını istiyor. Türkiye’de ise bu oranın Mayıs 2023 verilerine göre %23 olduğunu, maalesef çok geride kaldığını görüyoruz. Bununla birlikte, YEKDEM ve YEKA uygulamalarının güneş enerjisini daha verimli kullanmak için, 10-12.05.2019 tarihli teşvikle birlikte konutlar 10kW, sanayi tesisleri ise kurulu gücü kadar çatısına lisanssız güneş enerjisi tesisi kurulumuna izin vermiş, buna ek olarak Mart 2022 yılında yeni düzenleme ile konutlarda üst sınır 25kW, sanayi tesisleri için ise kurulu gücün iki katına çıkarttırıldı. Teşvikler sayesinde ülkemizde 2023 yılında enerji yatırımlarının %86’sını RES ve GES’ler oluşturdu.”
“GES Kurulumları Firmaların Kârlılıklarını Artırdı”
Son dönemde birçok firmanın teşviklerden yararlanarak yapılarının çatılarına veya uygun boş arazileri GES kurulumu yaparak, iç tüketime dönük enerji maliyetlerini azalttığını ve böylelikle kârlılıklarını arttırdığını söyleyen Can, “Yeşil enerjiye yaptığı yatırımları uluslararası bir pazarlama stratejisi dönüştürdüğünü gözlemliyoruz. Bununla birlikte borsaya açık enerji firmalarının ve enerjiye yatırım yapan firmaların yüksek bilanço rakamları açıklandığını ve borsanın hareketlendiği 2023 yılında hisse senetleri en fazla değerlenen firmalar arasında olduğunu gözlemliyoruz” şeklinde konuştu.
Can, yenilenebilir enerji üretiminin daha verimli olması ve kurulum maliyetlerinin azaltılmasına yönelik çalışmalar yapılması ile birlikte üretilen enerjinin depolanmasını sağlayacak tesislerin de 2024 yılında faaliyete geçecek olması ile yenilenebilir enerji yatırımlarının hızlandığını göreceklerini sözlerine ekledi.
“Ek olarak, dünyada ve Türkiye’de uygulanan karbonsuzlaşma ve yeşil dönüşüm politikaları da yenilenebilir enerji yatırımlarına yönelik daha fazla finansmana erişim kolaylıkları sağlayacağı için RES ve GES yatırım artışları ile aynı sonucu destekleyecektir” değerlendirmesinde bulunan Can, enerji firmalarının finansa erişiminde ise değerleme firmalarının önemine dikkat çekti. Can, “Halka açılan enerji firması sayısının artması, yeni yatırım yaparak büyüyen enerji firmaları ile enerjiye yatırım yapan firmaların artması ile beraber bu alanda değerleme raporlarına talebi de artırdı. Doğru değer tespiti tesisin geçmişte ürettiği üretim verileri, gelecekte ne kadar üretim yapacağı, enerji birim fiyat tahminleri, giderleri USD ve euro enflasyon tahminleri gibi birçok parametrenin inceleyecek” dedi.
