“Yoksulluk ve Adaletsizlikle Mücadele Etmek Hâlâ Ellerimizde!”

Yalnızca 20. yüzyılın değil, içinde bulunduğumuz dönem için de mücadele dolu hayatıyla önemli bir figür olan Nelson Mandela, doğum günü 18 Temmuz’da Uluslararası Nelson Mandela Günü ile hatırlanıyor. Günün 2024 teması ise onun adalet ve eşitlik ideallerinden ilham alınarak, “Yoksulluk ve adaletsizlikle mücadele etmek hâlâ ellerimizde” olarak belirlendi.

Tüm yaşamını mücadeleye adayan Nelson Mandela, dünyanın en çok saygı duyulan devlet adamlarından biri olmaya devam ediyor. Güney Afrika’da ırk ayrımcılığına dayalı “apertheid rejimi”ni yıkarak tüm ırkların eşit şekilde temsil edildiği bir demokratik düzen için verilen mücadeleye öncülük eden Mandela, bu uğurda 27 yıl hapis yattıktan sonra Güney Afrika’nın devlet başkanı olmayı başardı.

Onun misyonu, apartheid karşıtı bir devrimci olarak tüm kadınlar, erkekler ve çocuklar için eşitlik ve özgürlük kurmaktı. O, cinsiyet, milliyet veya ırk gözetmeksizin tüm insanların temel hakları için mücadele etti. Nelson Mandela’nın 27 yıl boyunca hapsedilmesine sebep olan da bu idealdi. Hapishanedeyken dahi bu ideallere inanmaya devam eden Mandela, serbest bırakıldıktan sonra ideallerini uygulamaya devam etti. Üstelik kendi ülkesiyle yetinmeyip çatışma yaşanan diğer bölgelerde de barış için mücadele verdi. Bu nedenle 1993 yılında Nobel Barış Ödülü’ne layık görüldü.

Herkes Sorumlu, Herkes Katkıda Bulunabilir

Kasım 2019 Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu’nda Mandela’nın doğum gününe denk gelen 18 Temmuz, “Uluslararası Dünya Mandela Günü” olarak kabul edilerek mücadelesi onurlandırıldı. Gün yalnızca Mandela’yı onurlandırmakla kalmıyor, verdiği ilhamın tüm dünyaya yayılmasını da amaçlıyor. Bu gün, bireylerin, toplulukların ve organizasyonların Mandela’nın değerlerini ve prensiplerini düşünmeleri ve kendi topluluklarında olumlu bir etki yaratmaları için de bir çağrı.

Adalet, insan hakları ve temel özgürlükler konusunda derin taahhüt, insanların eşitliği ve onuruna dair derin bir inanç ortaya koyuyor. Yanı sıra küresel anlamda diyalog ve dayanışma için mutlak kararlılık, Mandela Günü’nün en önemli vurgularını oluşturuyor. Toplumlar içinde fark yaratmayı amaçlayan günle, başta eğitim, gıda, beslenme, barınma ve yurttaşlık bilinci alanlarında mücadele öncelikli olarak ele alınıyor. Ayrıca, herkesin dünyayı daha iyi hale getirme yolunda katkısının ve sorumluluğunun olduğu hatırlatılıyor.

67 Dakikalık Kamu Hizmeti Çağrısı

Nelson Mandela ismi, tüm insanlığa baskıya direnmenin, adaletsizlik ve eşitsizliğe üstün gelmenin gücünü göstermekle birlikte, aşağılanma karşısında haysiyetin, nefretin karşısında affetmenin değerini de simgeleştiriyor. Dünya 2030 Sürdürülebilir Kalkınma Gündemi’ni hayata geçirmeye çabalarken, “Çünkü özgür olmak sadece zincirlerden kurtulmak değildir, aynı zamanda diğerlerinin özgürlüğünü saygıyla karşılayan ve artıran bir şekilde yaşamaktır” diyen Mandela’nın anlayışı, bu yolda son derece büyük bir anlam taşıyor.

Nelson Mandela Günü’nün 2024 teması, “Yoksulluk ve adaletsizlikle mücadele etmek hâlâ ellerimizde” olarak belirlendi. Tema ile insan hakları ve sivil özgürlükler, açlık ve yoksulluk, eğitim ve okuryazarlık, sağlık sorunları ve tıp, çevre, ekoloji ve enerji tasarrufu, sosyal girişimcilik ve ekonomik kalkınma gibi sosyal sorunlar ele alınıyor. Bununla birlikte herkese bu başlıklar üzerinde bulundukları yerde mücadele edip çözüm için katkıda bulunma çağrısı yapılıyor. Ayrıca 2024 Mandela Günü’nde, büyük liderin eylemcilikten, hapishane yıllarına ve Güney Afrika Cumhuriyeti başkanlığı dahil hayatının 67 yılını sosyal adalet adına hizmette geçirdiği hesaplanarak, insanlara 67 dakikalık kamu hizmeti yapma çağrısı yinelendi.

“Farklı Bir Yol İzleyebiliriz”

Nelson Mandela Günü ve onun 2024 temasına yönelik olarak BM Genel Sekreteri António Guterres de özel bir açıklama yayımladı. Mandela’nın daha iyi bir dünyanın inşasında tek bir kişinin dahi sıra dışı farklılıklar yaratabileceğini gösterdiğini vurgulayan Guterres, “Uluslararası Nelson Mandela Günü’nün bizlere hatırlattığı gibi, yoksulluk ve adaletsizlikle mücadele hâlâ ellerimizde” dedi.

Dünyamızın eşitsiz ve bölünmüş durumda olduğuna dikkat çeken Guterres, şunları dile getirdi: “Açlık ve yoksulluk yaygın. Dünyanın en zengin 100’de 1’i, gezegeni harap eden seragazlarının 3’te 2’si kadarından sorumlu durumda bulunuyor. Tüm bunlar doğal gerçekler değil, insanlığın seçimlerinin sonucu. Dolayısıyla farklı bir yön izlemeyi tercih edebiliriz. Yoksulluğu ortadan kaldırmayı seçebiliriz. Eşitsizliği sona erdirmeyi seçebiliriz. Adalet adına uluslararası ekonomik ve finansal sistemi dönüştürmeyi seçebiliriz. Irkçılığa karşı mücadele etmeyi, insan haklarına saygı göstermeyi, iklim değişikliği ile mücadele etmeyi ve tüm insanlığın faydasına bir dünya yaratmayı seçebiliriz.”

Her birimizin büyük veya küçük eylemlerle küresel çabalara katkıda bulunabileceğini vurgulayan Guterres, “Bu özel günde Nelson Mandela Vakfı’nın adalet için savaştığı her yıl için 1 dakika olmak üzere 67 dakika kamu hizmeti yapma çağrısına katılıyorum. Birlikte, Madiba’nın mirasını onurlandıralım ve ellerimizi tüm insanlar için daha iyi bir dünya inşa etmeye çevirelim.”