“Cosa temelde akıllı bir oda termostatı ancak dünyada oda termostatı olarak üretilen ve aynı zamanda klimaları da kontrol edebilen tek akıllı oda termostatı” diyor Cosa Enerji kurucu ortağı Dr. Emre Erkin. Birçok sorunu tek bir yazılım ve donanımla çözmeyi hedefleyen Cosa Enerji, şimdiden 10 bin haneye girmiş durumda. Ancak hedefler gerçekten büyük ve konunun sürdürülebilirlikle ciddi bir ilişkisi var…
YAZI: Barış DOĞRU
Enerjinin yönetimi, bugün sürdürülebilirlik tartışmalarının en önemli başlıklarından biri. En iyi enerji tüketilmeyen enerji olarak kabul ediliyor. Bize en yalın haliyle, Cosa Enerji’nin enerji tasarrufuna getirdiği çözüm ve inovasyonu aktarabilir misiniz?
Sürdürülebilir bir çevre ve yaşam için enerjinin yönetimi, verimliliğin artırılması ve özellikle de ihtiyacımız yokken enerjinin kullanılmasının önlenmesi şart. Türkiye’ye baktığımızda enerji temininde yaklaşık dörtte üç seviyelerinde olan dışa bağımlılığımız söz konusu. Doğalgaz tüketiminin %22,9’undan sorumlu olan konut sektörüne bakıldığı zaman bireysel ısıtma için kombi kul- lanılan yaklaşık 10 milyon konutun %72’sinde, kombilerin doğru şekilde kullanılmamasından kaynaklanan gereksiz doğalgaz tüketimi olduğu, 2011 yılında ERA tarafından yapılan bir araştırma ile ortaya konuldu. Bu yanlış kullanımın önüne geçilebilmesi için ana çözümlerden biri oda termostatı, oysa ülkemizde -ABD ve birçok Avrupa ülkesinin aksine- oda termostatı kullanım oranları oldukça düşük. Türkiye’de 20 milyon hanenin yarısından fazlasında kullanılan kombilerin yaklaşık %5’inde oda termostatı kullanılıyor. Yani kullanıcıların %95 gibi büyük bir çoğunluğu, kombi üzerinden petek suyu sıcaklığını ayarlayarak kombilerini kullanıyor. Üstelik evde yokken ya da gerekmediği zamanlar kombi boşu boşuna çalışabiliyor. Öte yandan daha çok güney bölgelerimizde ısıtma ve soğutma klimalar ile sağlanabiliyor. Klimalarımızı da hızlı soğutsun diye minimum sıcaklığa ya da hızlı ısıtsın diye maksimum sıcaklığa ayarlıyoruz. Halbuki çoğu klima belirli bir sıcaklıkta hava üfler; ayarladığımız sıcaklık evimizin istediği sıcaklıktır ve bu yüzden klimalar evleri gereğinden fazla ısıtır ya da soğutur. Dolayısıyla, gereksiz elektrik tüketmiş oluruz. Özellikle evde yokken açık bırakılan klimalar gereksiz yere enerji tüketmiş oluyor.
Dolayısıyla, Cosa’nın tüketiciye sunduğu en net fayda tasarruf. Ancak kombinizi uzaktan yönetebilmenin daha başka birçok faydası ve önemli bir konfor getirisi var. Öncelikle Cosa, evimizin sıcaklığını ölçer ve kombinin, evlerimizi ayarladığımız sıcaklıkta tutacak kadar çalışmasına izin verir. “Ev”, “Uyku” ve “Dışarıda” seçenekleri ile genelde kullanımı zor olan termostatları düşündüğümüzde çok kolay kullanılabilir bir arayüz sunuyor. Bunun üzerine akıllı birçok özelliği ile konfor koşullarımızı maksimize edebiliyor. Daha da önemlisi, artık kombi üzerinden herhangi bir ayar yapmamıza gerek kalmadığı için kombiye müdahale etmemiz gereken zamanlarda, balkonda duran bir kombiye cep telefonumuzdan müdahale edebilmiş oluyoruz. Ayrıca ısıtma-soğutma sistemleri ile ilgili bakım, arıza ve onarım ihtiyaçlarından önceden haberdar olarak çok hızlı bir şekilde çözüm sunuyor.
Cosa oda termostatı kullanımı ile ortalama ne kadarlık bir tasarruf- tan bahsediyoruz hane başına?
Hesaplarımıza göre geçen sene Cosa akıllı oda termostatı kullanıcıları, doğalgaz faturalarında %31’e varan bir oranda tasarruf ettiler. Bu tasarruf oranıyla, konut başına yıllık ortalama 350 m3 doğalgaz, parasal karşılığı olarak da yaklaşık 4500 TL değerinde bir kazanç sağlandığı görüldü. Bunu Türkiye geneline yayacak olursak 10 milyon hanede yaklaşık 4,5 milyar TL değerinde bir tasarruf potansiyeli var. Söz konusu tasarruf miktarı çevre açısından ele alındığında, konut başına yıllık orta- lama 350 m3 doğalgaz tasarrufu ile yılda 630 kg CO2 emisyonunun önlenmesi sağlanabiliyor. Bir ağacın yılda ortalama 20 kg CO2’yi absorbe ettiği düşünüldüğünde, yapılan tasarruf ile konut başına 32 ağaca eşdeğer bir etki sağlanabiliyor.
Anladığımız kadarıyla, Cosa’nın çözümleri kombileri yönetmenizi sağlayan akıllı termostatla sınırlı değil. Bu termostat, aynı zamanda kablosuz olarak başka cihazları da kontrol etmeyi mümkün kılıyor. Sözgelimi klimaları, dolayısıyla soğutma sistemlerini de… Hatta tek tek radyatörü de yönetmeyi planlayan komple bir akıllı eviçi ısı yönetim sisteminden bahsediyoruz sanırım…
Evet, Cosa temelde akıllı bir oda termostatı ancak dünyada oda termostatı olarak üretilen ve aynı zamanda klimaları da kontrol edebilen tek akıllı oda termostatı. Cosa, infrared vericileri sayesinde bulunduğu odadaki klimaları da yönetebiliyor. Öte yandan şu anda Cosa için akıllı oda termostatı diyoruz ama aslında Cosa akıllı ev sistemi için bir gateway/hub özelliğini taşıyor. Yeni geliştirdiğimiz iletişim altyapısı ile dünyada standart olarak kullanılan bir protokolü, akıllı ev için geliştirilmiş diğer cihazları da Cosa ile kullanabilmemiz mümkün hale geliyor. Yani akıllı termostatik radyatör vanaları, lambalar ve prizler gibi, gerek Cosa markalı gerek bu standart protokolü kullanan farklı markalı birçok akıllı ev ürünü Cosa ile uyumlu çalışabilecek. Dolayısıyla evin enerji ve güvenlik yönetimi Cosa ile tek bir uygulama aracılığıyla sağlanabilecek.
Bir de işin yenilenebilir enerji tarafı var. Bu sistem, gümbür gümbür gelen çatı üstü PV sistemleri ile de kolayca kullanılabilecek mi?
Öncelikle Cosa’nın vizyonundan bahsetmek isterim. Cosa için yola çıkarken hayalimiz, bir evin tüm enerji ihtiyacını kendisinin üretebileceği ve üretilen enerjinin başta ısıtma ve soğutma olmak üzere en verimli tüketilecek şekilde yönetilmesini sağlamak idi. Yola öncelikle kullandığımız mevcut enerjiden tasarruf etmek amacı ile çıkmış olduk. Şu anda, iyi yalıtım yapılmış bir evde, yüksek verimli kombi ve invertörlü klimalar ile Cosa kullanarak klasik sistemlere göre %50’den fazla tasarruf edebiliyoruz. Son günlerde yasal altyapısı da düzenlenmekte olan çatıüstü PV sistemlerinin maliyetlerinin de düştüğü ve kolayca uygulanabilir hale geldiği bir dünyada, bunlar Cosa’ya entegre edilerek, bir evin tüm enerji ihtiyacını şebekeden bağımsız bir şekilde karşılamak, yani enerji maliyetlerini sıfıra indirebilmek mümkün olabilecek ve hatta üretilen fazla enerji şebekeye satılabilecek. Sürdürülebilirlik kavramının altı, enerji açısından tam anlamıyla doldurulmuş olacak. Cosa’nın orta ve uzun vadedeki hedefi budur.
Eklemek, vurgulamak istedikleriniz…
Ülkemiz doğalgaza bağımlı bir ülke ve maalesef son zamanlarda enerji temini ve fiyatlarında yaşanılan büyük sıkıntılar var. Hal böyleyken doğalgazın dörtte birinin kullanıldığı konutlarda Cosa gibi maliyet etkin çözümler ile önemli oranda tasarruf sağlamak mümkün. Üstelik kendini sadece bir kış sezonunda geri ödeyen bir üründen bahsediyorsak… Bunun geniş kitlelere yayılması sadece Cosa’nın pazarlama ve bilinçlendirme aktiviteleri ile mümkün değil. Devlet başta olmak üzere enerji firmaları gibi tüm paydaşların bu konuda aksiyon almaları ve ortak hareket etmeleri gerekiyor. Basit yasal düzenlemeler ile -ki şu anda bireysel ısınma için böyle bir yasal düzenleme yok- geniş kitlelerin termostat kullanması sağlanabilir.
Öte yandan, akıllı ev ve enerji sistemlerinin son kullanıcıya olan birçok faydasının yanında, son kullanıcı tarafından pek de bilinmeyen ve bu faydadan belki de çok daha fazlasına dair potansiyel taşıyan büyük veri konusu var. Akıllı sistemlerin ürettiği büyük veri ile enerji şirketleri çok daha detaylı ve yüksek çözünürlükte veriyi analiz edip arz- talep modellerini geliştirerek çok daha doğru tahmin yapma şansı bulabiliyor. Bu sistemlerin yaygın kullanımı ile mahalle bazında dış hava sıcaklığına bağlı olarak enerji talebi analizi ve tahmini yapabilme şansları olabiliyor. Bu konu son kullanıcı tarafında sağlanan ekonomik faydadan çok daha büyük bir faydaya sebep olabiliyor.