EkoIQ Editör
Yılın ilk yazısında, sizlerle kutuplardan mercanlara, dünyada 2017 yılının en çok etki bırakan iklim olaylarını paylaşmak istiyorum. 2018 yılının, tüm canlıların iklim değişikliğinden daha az etkilenecekleri bir yıl olması dileğiyle!
YAZI: Özgür ÖZTÜRK
1- Buzul Kopmaları
Uzun süreli bekleyişin ardından, 12 Temmuz günü, Larsen C buzulu Antarktika’nın kuzeybatısındaki Weddel Denizi’nde bulunan Larsen Buzul Tabakası’ndan koparak ayrıldı. 5.800 kilometrekare ile Londra’dan tam dört kat geniş alana sahip, 1 trilyon ton ağırlığındaki dev parçanın kopmasıyla, Larsen C buz kütlesi muhtemelen 115 bin yıl önceki son buzul çağları arası dönemden bu yana en küçük alana gerilemiş oldu. 1980 yılından beri Larsen C’nin nasıl küçülmekte olduğu uzay görüntüleri ile de net biçimde görülüyor. Kayıtlara göre Antarktika Yarımadası 1950 yılından itibaren dramatik bir ısınma ile karşı karşıya.
2- Kuzey Kutbu’nun Erimesi
Kuzey Kutbu 2017 yılında tüm dünyada olduğu gibi aşırı sıcaklıklar yaşadı: Hem kış dönemi rekor sıcaklıkları, hem de buz tabakasında görülen rekor buz tabakası inceliği kaydedildi. Kasım sonlarında Grönland’da kaydedilen normalin tam 12 derece üzerindeki sıcaklık, adanın birçok kesiminde beklenenin aksine kar yerine yağmur yağmasına ve bunun sonucu da buz kalınlığının önemli miktarda azalmasına neden oldu.
Kuzey Kutbu’nda kış aylarında termometreler normalde -30 dereceleri gösterir. Ancak son üç senedir, birkaç günlük periyodlarda 0 derece ve üzerinde sıcaklık ortalamaları görülüyor. Kuzey Kutbu’ndaki bu ısınma, küresel deniz seviyesinin yükselmesi ile birlikte seragazı emisyonlarının artmasını ve düşük enlemlerde hava durumu modellerinin önemli ölçüde değişmesini beraberinde getiriyor.
3- Yangınlar
2017 başlarında Şili’de ölçülen 45 derece sıcaklık ülke tarihinin rekoru olurken, uzun yıllardır süren kuraklıkla birleşince, bugüne dek görülmemiş büyük ve etkili yangınlarını da tetikledi. Temmuz ayı ortasında İspanya ve Portekiz’de sıcaklıklar 40 derecenin üzerine çıktı, hatta İspanya’da 13 Temmuz günü ölçülen 47,3 derece bir rekor olarak kaydedildi. Portekiz’de Haziran ve Ekim aylarında çıkan yangınlar maalesef sırasıyla 64 ve 41 can aldı. Ağustos ayı başında “Lucifer” ısı dalgası İtalya ve Hırvatistan’da sıcaklık rekorları getirdi; İtalya’da üzüm hasadı ilk kez 15 Ağustos’tan evvel başladı. Bosna’da tarım verimliliği %50 düştü. İklim değişikliği, hiç şüphe yok ki, aşırı hava sıcaklığı görülme sıklığını artırıyor; sıcaklık ve kuru hava koşulları buluşunca da hiç yaşanmamış boyut ve etkide ölümcül ve yıkıcı yangın felaketleri gelişiyor.
4- Muson Selleri
2017 Haziran-Eylül muson döneminde Bangladeş, Hindistan ve Nepal’de eşi benzeri görülmemiş seller en az 1.288 can alırken, 45 milyon üzeri nüfusun yaşamını etkiledi. Yaşanan bu seller, 2017 yılı küresel yağış trendinin bir sonucu olarak görülüyor. Geçmiş yıllara kıyasla önemli ölçüde artan aşırı yağış dönemleri, kesin olarak iklim değişikliğinin bir sonucu. Araştırmalar Hindistan’da son üç yıldır, aşırı yağışların tam üç kat artış gösterdiğini ortaya koyuyor.
5- Mercanların Yok Oluşu
Küresel ısınma 2014 yılında Pasifik’te başlayıp, 2015 yılında küresel ölçeğe yayılan ve 2017’de dördüncü yılına girerek rekor kıran bir felaketi başlattı: Mercan resiflerinin beyazlaşması ve yok olması. Dünya üzerinde toplamda 100 kilometreden daha fazla bir alandaki resifi etkisi altına alan bu olay, deniz suyunun ısınması ve asidifikasyon sonucu meydana geliyor. Son 30 yılda toplam mercan resiflerinin %19’u bu yüzden yok oldu. Ve küresel ölçekteki bu beyazlaşma, maalesef ki 1998 yılına dek dünyanın hiçbir noktasında görülmemekteydi.
Kaynak: climatenexus
EKOIQ
