“Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları, Çalışmalarımızın Sağlamasıdır”

“Pozitif Etki Planı” başlığı altında devam ettikleri sürdürülebilirlik çalışmalarının yeni çıktılarını, Anadolu Efes Bira Grubu Başkanı ve CEO’su Can Çaka ile konuştuk. Çaka, Çevre, Toplum, Çalışanlar ve Değer Zinciri olmak üzere dört ana alanda topladıkları çalışmalarını Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları ile nasıl ilişkilendirdiklerini anlattı.

YAZI: Barış DOĞRU

Yeni Sürdürülebilirlik Raporunuz ya­yınlandı. Anadolu Efes Pozitif Etki Planı da güncellendi bildiğimiz kadarıyla. Bu konuda bilgi verebilir misi­niz?

Dijitalleşme ve teknolojinin hızlı geli­şimi, şehirleşme ve demografik yapı­lardaki hızlı değişim yaşamı da farklı­laştırıyor. Örneğin tüketici davranışları değişti, buna paralel olarak tüketici­lerin kurumlardan beklentileri de de­ğişti. Diğer yandan iklim değişikliği ve azalan kaynaklar çevre üstünde baskı oluşturan üretim ve tüketim şekilleri­mizi değiştirmemiz gerektiğini ortaya koydu. Ekosistemleri koruyan sür­dürülebilir tarım yöntemleriyle artan nüfusun gıdaya erişiminin sağlanması gerekiyor. Bu trendlerle şekillenen günümüzde iş dünyasının daha iyi bir gelecek için dönüştürücü güç olması gerektiğine inanıyoruz. Bu noktadan hareketle katma değerli bir iş mode­liyle pozitif etki yaratma yaklaşımını benimsiyoruz.

Anadolu Efes Pozitif Etki Planı’nın ikinci dönemini oluşturan 2016-2020 hedeflerimiz doğrultusunda çalışma­larımıza devam ediyoruz. “Pozitif Etki Planı” adını verdiğimiz sürdürülebi­lirlik stratejimiz ile ana etki alanları­mız olan “Çevre, Çalışanlar, Toplum ve Değer Zincirinde” pozitif etkimizi artırmaya odaklanıyoruz. Pozitif Etki Planı yenilikçi bir yaklaşımla, işbirlik­leri ve ortaklıklar kurarak nasıl daha iyi bir etki yaratmayı planladığımızı açıklıyor ve Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları’na katkımızı ortaya koyuyor.

Sürdürülebilirlik stratejimizi tanım­layan Pozitif Etki Planı’nın temelinde önceliklendirme analizi yatıyor. Geçen yıl kapsamlı bir paydaş analizi ile önce­liklerimizi ve stratejimizi güncelledik. Planının dört ana alanını öncelikli ko­nularımız çerçevesinde şekillendirdik. Bu konuları belirlerken paydaşların ve şirketin önceliklerini tespit ettik ve or­tak konuları gündemimize alarak mat­ris üzerinde haritalandırdık.

Paydaşlarımızı çalışanlar, müşteriler, bayiler, tedarikçiler, kamu kurumları, STK ve dernekler olarak grupladık ve bu gruplardan en öncelikli paydaşla­rı seçerek online anketler aracılığıyla onlara ulaştık. Gündemimizde olan konuların yanı sıra sürdürülebilirlik kapsamında beklentileri ve Anadolu Efes’in çalışmaları hakkında fikirlerini öğrendik. Analize küresel ve sektörel trendleri de dahil ettik. Paydaşlarımız­dan aldığımız görüşlerle de şirket ön­celiklerini son haline getirdik.

Hangi alanlarda ilerleme kaydediyor­sunuz sürdürülebilirlik alanında?

Anadolu Efes olarak tüm iş süreçleri­mizde sürdürülebilirlik ile ilgili çalış­maları yakından takip ediyoruz. Bu ça­lışmalarımızın sonuçlarını raporluyor, ulusal ve uluslararası paydaşlarımıza gönderiyoruz. Hammaddemiz nede­niyle tarım ve çevre konularında daha yoğun çalışmalar yapıyoruz. Çevre konusunda çalışmalarımızı değerlen­dirmek üzere her yıl ÇEVKO tarafın­dan bir rapor hazırlanıyor. Bu konuda ilerlemelerimizi görmek bizi çok mutlu ediyor. Hedeflere ulaşmak için ortak çalışmanın önemine olan inancımızla da farklı STK’larla işbirlikleri içerisin­deyiz. 2018 yılında yaptığımız en heye­can verici çalışmalardan biri, tarım alı­nındaki çalışmalarımızı bir adım daha ileri götürmek için WWF-Türkiye ile başlattığımız Akıllı Tarım projesi.

Çevre çalışmalarımızın yanı sıra top­lumsal yatırımlarımızı da her geçen sene artırıyoruz. Uzun yıllardır sürdü­rülebilir turizm modelleri geliştirme amacı ile gerçekleştirdiğimiz Gelecek Turizmde projemize devam ediyo­ruz. Şimdiye kadar 16 farklı bölgede projeler gerçekleştirdik. Bu projelere her sene üç yeni bölge ekliyoruz. Kül­tür-sanat ve spor desteklerimiz devam ediyor. Girişimcilik ekosisteminin geli­şimine önem veriyoruz. Bu konuda da çalışmalarımız var. Çalışanlarımız en değerli parçalarımız. Çalışan memnuniyeti, eğitim ve gelişi­mine odaklanıyoruz. Ve tabii ki değer zincirimizin gelişimi ve sorumlu teda­rik öncelikli konularımızdan.

Sürdürülebilirlik, olmazsa olmazları­mızdan olduğu için her alanda ilerleme kaydetmek için var gücümüzle çalışıyo­ruz.

SKH’ler (Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri) ile ilgili bir çalışmanız var mı? Daha doğrusu kendi sürdürüle­bilirlik çalışmalarınızı SKH’lerle iliş­kilendiriyor musunuz?

Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları’nı, sürdürülebilirlik çalışmalarının sağla­ması niteliğinde görüyor ve tüm çalış­malarımızı da bu amaçları baz alarak yapmaya özen gösteriyoruz. Anadolu Efes Pozitif Etki Planı çerçevesinde geliştirmeye devam ettiğimiz sürdü­rülebilirlik çalışmalarımızla Birleşmiş Milletler’ in 2030 Sürdürülebilir Kal­kınma Amaçları’na katkı sağlıyoruz. Hammaddesini bu topraklardan sağ­layan bir şirket olarak özellikle çevre konusundaki amaçları önemsiyor ve bu konuda daha titiz çalışıyoruz. Toplu­mun gelişmesi aynı zamanda daha eşit ve yaşanabilir bir dünya için KSS çalışmalarımıza hedefleri­miz doğrultusunda hız kesmeden devam ediyoruz. Tüm bu çalışmaları yapmamız için en önemli destekçile­rimiz çalışanlarımız. Onların haklarını, eğitimlerini destekliyor ve bu konudaki amaçları çok önemsiyoruz.

Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları ça­lışmalarımızı Anadolu Efes Pozitif Etki Planı altında, Çevre, Toplum, Çalışan­larımız ve Değer Zinciri olmak üzere dört ana alanda topladık: Bu dört ala­nın Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları ile ilişkilerini de şu şekilde özetleyebi­liriz:

Değer Zincirimiz

AMAÇ 4 – Nitelikli Eğitim: 180 arpa üreticisine ortalama bir saatlik eğitim, 100 civarında şerbetçiotu üreticisine de yaklaşık bir saatlik teknik eğitim verdik.

AMAÇ 8 – İnsana Yakışır İş ve Eko­nomik Büyüme: Sözleşmeli alım mo­deli kapsamında çiftçilere ürünlerini alım garantisi veriyor, şirketimizin ser­tifikalı tohumlarıyla üretimlerinde ve­rimliliği artırıyor ve refah seviyelerinin yükselmesine katkı sağlıyoruz.

AMAÇ 9 – Sanayi, Yenilikçilik ve Alt­yapı: Ar-Ge ve inovasyon çalışmaları kapsamında kuraklığa dayanaklı, daha az su ve enerjiye ihtiyaç duyan, çev­resel etkileri en aza indirilmiş 17 çeşit arpa ve yedi çeşit şerbetçiotu tohumu geliştirdik ve tescil ettirdik.

AMAÇ 12 – Sorumlu Üretim ve Tü­ketim: Değer zincirimizdeki 8.600’den fazla tedarikçi ve 365 bayi ve distribü­törün çalışma standartlarını yükselte­rek sorumlu tüketim ve üretime katkı sağlıyoruz.

AMAÇ 15 – Karasal Yaşam: Akıllı Ta­rım projesi ile biranın ana hammaddesi olan arpa ve şerbetçiotu üretiminde akıllı ve doğaya duyarlı tarım uygula­malarını yaygınlaştırıyoruz.

AMAÇ 17- Amaçlar İçin Ortaklıklar: SmartBarley (Akıllı Arpa) platformu aracılığıyla yüksek kalitede malt arpa yetiştirmek amacıyla dünyanın çeşitli yerlerinden üreticilerle işbirliği yapı­yoruz.

Çalışanlarımız

AMAÇ 5 – Toplumsal Cinsiyet Eşit­liği: Kadın çalışan oranımız geçen yıla göre %2’lik bir artış göstererek %27’ye, yönetim kategorisinde kadın çalışan oranımız ise %34’e ulaştı.

AMAÇ 8 – İnsana Yakışır İş ve Eko­nomik Büyüme: Uluslararası standart­larda yürüttüğümüz İSG çalışmaları­mız sayesinde son üç yılda kaza sıklık oranında %50 ve kayıp gün oranında %66 iyileşme elde ettik.

AMAÇ 10 – Eşitsizliklerin Azaltılma­sı: İnsan kaynakları süreçlerinde ırk, din, dil, yaş, milliyet, etnik kimlik ve cinsiyet ayrımı gözetmiyor ve eşit işe eşit olanak sunuyoruz.

AMAÇ 17- Amaçlar İçin Ortaklıklar: Farklı ülkelerde faaliyet gösteren bir şirket olarak Türkiye ve dünya için kat­ma değer yaratmak ve sürdürülebilir kalkınma için küresel ortaklıkları can­landırmak için çalışıyoruz.

Toplum

AMAÇ 1 – Yoksulluğa Son: Doğrudan ya da dolaylı olarak, 8.000’den fazla çiftçi ailesinin geçimini sağlıyoruz. Ge­lecek Turizmde ile 300 kadının istih­dam edilmesine destek oluyoruz.

AMAÇ 2 – Açlığa Son: Gelecek Tarım­da projesi kapsamında 36 yıldır sürdü­rülebilir tarıma destek veriyoruz.

AMAÇ 4 – Nitelikli Eğitim: Sürdürü­lebilir tarım uygulamalarının yaygınlaş­tırılması için çiftçilerle birebir toplan­tılar yaparak bilinçlendirme çalışmaları yapıyoruz.

AMAÇ 5 – Toplumsal Cinsiyet Eşitli­ği: Gelecek Turizmde kapsamında ka­dın girişimcileri destekleyerek kadının güçlenmesine katkı sağlıyoruz.

AMAÇ 8 – İnsana Yakışır İş ve Eko­nomik Büyüme: 36 yıldır Türkiye’deki maltlık arpa ve şerbetçiotu üreticisine destek vererek, sektörde 30 milyon do­larlık iş hacmi yaratıyoruz.

AMAÇ 9 – Sanayi, Yenilikçilik ve Alt­yapı: Gelecek Girişimcilikte projesiyle İTÜ Çekirdek’e başvuran girişimcile­re hem mentorluk hem de finansman desteği sağlıyoruz.

AMAÇ 10 – Eşitsizliklerin Azaltılma­sı: Çiftçilere verdiğimiz sertifikalı to­humlar karşılığında ürün alımı yapıyor, verdiğimiz eğitimlerle üreticilere ve kırsal kalkınmaya destek oluyoruz.

AMAÇ 11- Sürdürülebilir Şehir ve Yaşam Alanları: Çiftçilere verdiğimiz sertifikalı tohumlar karşılığında ürün alımı yapıyor, verdiğimiz eğitimlerle üreticilere ve kırsal kalkınmaya destek oluyoruz.

AMAÇ 17 – Amaçlar İçin Ortaklıklar: Toplumsal kalkınmaya katkı sağlamak üzere desteklediğimiz projelerde Do­ğal Hayatı Koruma Vakfı (WWF), T.C Kültür ve Turizm Bakanlığı, Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) ile işbirliği yapıyoruz.

Çevre

AMAÇ 4 – Nitelikli Eğitim: Çalışanla­rımıza çevre eğitimleri veriyoruz.

AMAÇ 9 – Sanayi, Yenilikçilik ve Alt­yapı: Enerji verimliliği sağlayan düşük emisyonlu yeni teknolojileri yatırımla­rımızda tercih ediyor, eski teknolojileri değiştiriyoruz.

AMAÇ 12 – Sorumlu Üretim ve Tü­ketim: Üretim süreçlerimizi doğal kaynakların verimli kullanılması ve atıkların kaynağında azaltılarak nihai atıkların döngüsel süreçlere dahil edil­mesi odağında kurguluyoruz.

AMAÇ 13 – İklim Eylemi: Gerçekleş­tirdiğimiz verimlilik ve iyileştirme ça­lışmaları ile 101 bin ton CO₂ salımının önüne geçtik.

AMAÇ 14 – Sudaki Yaşam: Tüm tesis­lerimizde bulunan atık su arıtma tesis­leriyle atık sularımızı arıtarak doğaya bırakıyoruz.

AMAÇ 17 – Amaçlar İçin Ortaklıklar: TÜSİAD Enerji Çalışma Grubu ve Sürdürülebilir Tarım Çalışma Grubu, SKD Sürdürülebilir Tarım ve Gıda­ya Erişim Çalışma Grubu ve ÇEVKO üyeliklerimiz ile çevresel sürdürülebi­lirlik için işbirlikleri yapıyoruz

Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları kap­samında ele aldığımız toplumsal geli­şim sorumluluğunun bilinciyle yerel kalkınma alanında 36 yıldır tarıma, 11 yıldır turizme, 42 yıldır spora, 31 yıldır sinemaya, 26 yıldır da tiyatroya katkıla­rımızı sürdürüyoruz.

Son olarak bir de iklim değişikliği ile ilgili düşünce ve görüşlerinizi almak istiyoruz. Biliyorsunuz artık iklim krizi diyoruz, çünkü iklim değişikliği, basamakları üçer beşer atlayarak iler­liyor. Siz de sonuçta bir gıda şirketi­siniz ve tarıma göbekten bağlısınız. İklim krizinin etkilerini sahada hisse­diyor musunuz? Bu konuda neler ya­pıyorsunuz, yapmayı planlıyorsunuz?

Kendi hammaddesini bu topraklarda üreten ilk Türk şirketi olma hedefiyle, çevresel sürdürülebilirlik, faaliyetleri­mizin devamlılığı için kilit rol oynuyor. İklim değişikliği ve azalan kaynaklar tarım ve gıda sektörünü önemli ölçüde etkiliyor. Bu nedenle iklim değişikli­ğiyle mücadele en öncelikli konumuz arasında yer alıyor. Bunun yanı sıra su risklerini yönetmeyi ve döngüsel eko­nomiyi destekleyen atık ve ambalaj uygulamalarını hayata geçirmeyi he­defliyoruz.

Özellikle tarım alanında iklim değişik­liğinin etkilerini en aza indirecek çalış­maları hayata geçirmeye özen gösteri­yoruz. Tarımın önemi giderek artıyor. Yapılan araştırmalar gösteriyor ki 2050 yılında yaklaşık 10 milyar olacak dünya nüfusunu beslemek için gıda üretimi­mizin küresel olarak en az %50 artması gerekiyor. 2050’de Türkiye nüfusu 95 milyonu geçecek ve 2080 öngörülerine göre Türkiye tarımda bugün üretebil­diğinden %15 daha az üretebilecek. Bu nedenle akıllı tarıma geçilmesi zorun­lu. Doğru ve duyarlı tarım uygulama­larının yaygınlaştırılması, verimin artı­rılması için kadim bilginin teknoloji ile harmanlanarak kullanılması üretimde verimliliği artıracak başlıca etkenler. Akıllı tarım uygulamaları, tarımsal faa­liyetlerin toprak, su ve canlılar üzerin­deki etkilerini azaltacak, iklim değişik­liği kaynaklı etkilere karşı daha dirençli hale gelmesini sağlayacak ve en önem­lisi tarımda verimliliği artıracak. Akıllı Tarım projemizle arpa ve şerbetçiotu çiftçisini akıllı ve doğaya duyarlı tarım uygulamalarıyla tanıştırmayı hedef­ledik. Arpa ve şerbetçiotu tarımında kullanılan konvansiyonel yöntemler­den kaynaklı, ekolojik dengeye yönelik tehditlerin azaltılmasını amaçladığı­mız Akıllı Tarım projesi kapsamında Konya, Kayseri, Ankara, Adıyaman ve Bilecik’te 1.542 dekar arazide akıllı ta­rım teknolojileri ve doğaya duyarlı tarla uygulamalarının faydalarını ölçümlü­yoruz. Projede kullandığımız “Toprak ve Hava Sensörleri”, “Uydudan Tarla Sağlığı Takibi” ve “Dijital Toprak Tah­lil Cihazı” gibi akıllı tarım uygulamaları vasıtasıyla çiftçilerin arazisinde toprak nemi, toprak ısısı, nispi nem ve ısı de­ğerlerini anlık olarak topluyor ve dü­zenli olarak ölçüp kayıt altına alıyoruz. Ayrıca çiftçilerimize özel düzenlediği­miz eğitim programları ile gelecekte iklim değişikliğinin bir sonucu olarak karşılaşabilecekleri durumlara karşı na­sıl önlem almaları gerektiği konusunda yol gösteriyoruz.

Ayrıca 36 yıldır yürüttüğümüz Ar-Ge ve inovasyon çalışmaları kapsamın­da kuraklığa dayanaklı, daha az su ve enerjiye ihtiyaç duyan, çevresel etkileri en aza indirilmiş 17 çeşit arpa ve yedi çeşit şerbetçiotu tohumu geliştirdik ve tescil ettirdik. Çiftçilerimiz bu ürünleri kullanması için sözleşmeli alım yapıyo­ruz. Kuraklığa dayanıklı arpa çeşitleri üzerinde çalışmalarımız var. Şimdiye kadar geliştirdiğimiz kuraklığa daya­nıklı arpa çeşitlerimiz ile verim artışı da sağlıyoruz.

Sürdürülebilirlik Çalışmalarında Anadolu Efes’te 2018’de Öne Çıkanlar
– WWF-Türkiye işbirliğiyle Gelecek Tarımda-Akıllı Tarım projesine başladık.
– Türkiye Kurumsal Sosyal Sorumluluk Derneği tarafından Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri Akademi Ödülleri’nde Gelecek Tarımda projemiz ile ödüle layık görüldük.
– Arpa ihtiyacının %70’ine yakınını yerli üreticilerden temin ettik.
– İki yeni maltlık arpa çeşidini daha tescil ettirdik.
– 180 arpa üreticisine ortalama bir saatlik eğitim, 100 civarında şerbetçiotu üreticisine de yaklaşık bir saatlik teknik eğitim verdik.
– Global Sürdürülebilir Markalar ağının başlattığı “İyi Yaşam” inisiyatifinin Türkiye ayağında “İyi
Tarım” alanını sahiplenerek “İyi Tarım Atölyesi”ni gerçekleştirdik.
– Gelecek Turizmde ile 2018 yılında yeni projelere destek olmaya devam ettik.
– Gelecek Girişimcilikte projemiz kapsamında İTÜ Çekirdek’le işbirliği yaparak üç girişimci projeye mentorluk ve finansman desteği sağladık.
– Çevresel verimlilik projeleriyle 26 bin MWh tasarruf sağladık.
– Anadolu Efes Türkiye’de yürüttüğümüz Kutu Kapağı Azaltma Projesi ile son üç yılda 214.223 kg kutu, 181.224 kg kutu kapağı azaltımı sağladık.
– BÜYEM (Boğaziçi Üniversitesi Yaşam Boyu Eğitim Merkezi) işbirliğinde yaptığımız Bayi Gelişim Programı kapsamında toplam 132 bayi ve distribütöre eğitim verdik.