EkoIQ Editör
Avrupa hükümetleri, 2030’a kadar harcanacak 1 trilyon euroluk yeşil yatırım paketi ile Avrupa Yatırım Bankası’nı (AYB) iklim bankasına dönüştürmek için bir yol haritası onayladı. İklim Bankası Yol Haritası havalimanı genişletmelerine kredi vermeyi sonra erdirse de tüm banka aracılarının karbondan arındırma planlarına sahip olmasını gerektirmiyor.
Haber: Chloé Farand
Çeviri: S. Sena Akkoç
AYB, İklim Bankası Yol Haritası kapsamında, 2025’e kadar iklim eylemi ve yeşil faaliyetlere verdiği krediyi, finansman faaliyetlerinin yarısından fazlasına çıkarma taahhüdünde bulundu. Banka, 2022’nin sonuna kadar fosil yakıtlar ve havalimanı genişlemeleri için finansmanı sonlandıracak olsa da büyük yol yapım projelerini desteklemeye devam edecek.
Plan, AYB’nin 2021 sonuna kadar tüm hafifletilmemiş petrol ve gaz projelerine finansmanı durdurmayı kabul eden ve “bir kamu finans kurumunun en iddialı iklim yatırımı stratejisini” başlatmayı taahhüt eden ilk çok taraflı banka olmasından bir yıl sonra geldi.
İklim finansmanı analistleri, bankanın kararını ileriye yönelik önemli bir adım olduğunu kabul etseler de kampanyacılar, iklim taahhütlerini yerine getirmek için daha fazlasına ihtiyaç duyulduğunu söylüyor.
Çarşamba günü online olarak toplanan AYB yönetim kurulu, 2020’nin sonuna kadar bütün finansman faaliyetlerini Paris İklim Anlaşması’nın hedef ve ilkelerine uygun hale getirmeyi taahhüt etti ve anlaşmanın “önemli bir zarar verme” ilkesini uygulamaya karar verdi.
Düşünce kuruluşu E3G’nin uluslararası finans kuruluşları araştırmacısı Johannes Schroeten, dokuz yıllık bir yeşil kredi planının onaylanmasının “AB’nin iklim bankasına dönüşme yönünde büyük bir adım” olduğunu söyledi.
Schroeten, “Şimdi harekete geçilmesini bekliyoruz. Tam uygulamanın ve ilerlemenin şeffaf bir şekilde raporlanması, diğer bankaların takip edeceği bir altın standardın anahtarı olacak” dedi.
Schroeten, AB üye devletlerinin, AB ve ötesinde yeşil bir toparlanmadaki hayati rolüne adım atmak için bankaya yeni sermaye enjekte ederek AYB’nin planına destek vermeleri gerektiğini de ekledi.
Yeşil bir geçiş sağlamak için Avrupa kamu finans kurumları için kampanyalar yürüten STK koalisyonu Counter Balance, politikanın bazı iyi unsurlar içermesiyle beraber, AYB müşterilerine sağlam karbonsuzlaşma planları benimseme şartı koşmadığını ve kapıyı “kirleticiler için boş çeklere açık bıraktığını” söyledi.
Counter Balance yöneticisi Xavier Sol, karar yüzünden “hayal kırıklığına uğradığını” söyledi ve ekledi: “Bu, uygulamada AYB’nin 2020’nin sonunda Paris ile uyumlu hale gelmeyeceği anlamına geliyor. İklim aciliyeti ışığında bu, AB’nin mali kolu için AB İklim Bankası’na dönüşmek için kaçırılan bir fırsat ve Avrupa Yeşil Düzeni’ne de bir darbe.”
E3G’nin Çarşamba günün yayınlanan analizine göre AYB, iklim eylemi konusunda daha ilerici kalkınma bankalarından biri. Ancak AYB dahil dokuz büyük çok taraflı kalkınma bankasının hiçbiri, 2015’te imzalanan Paris Anlaşması’na tam olarak uymuyor.
E3G’nin kamu bankaları ve uluslararası finans kurumları üst düzey politika danışmanı Sonia Dunlop, “Beş yıl geçti ve hiçbiri başarılı olamadı. Analizimiz, her bankanın iklim geçişinde gerçek bir lider olmak için ciddileşmesi ve ilerlemeyi hızlandırması gereken noktaları vurguluyor” dedi.
Bulgular, yaklaşık 400 kamu kalkınma bankasını temsil eden 10 derneğin, faaliyetlerini Paris Anlaşması, sürdürülebilir kalkınma ve biyolojik çeşitlilik hedefleriyle uyumlu hale getirmeyi taahhüt eden bir bildiriyi imzalamasıyla yayınlandı.
Fransa’nın bir araya getirdiği Ortak Finans Zirvesi’nde, “fosil yakıt yatırımlarını azaltmanın yollarını ve araçlarını değerlendirme ve alternatifleri destekleme” sözü verdiler, ancak kömür finansmanını sona erdirme sözünü tutmadılar.
Bunun yerine, imzacılar kredi portföylerini gözden geçireceklerini ve “Cop26 perspektifinde kömür finansmanından çıkmak için açık politikalar için çalışacaklarını” belirttiler.
Sivil toplum grupları, Kasım 2021’de İngiltere, Glasgow’da yapılacak Cop26 iklim zirvesi öncesinde finans kurumlarını, fosil yakıtlardan temiz enerjiye geçişi hızlandırmaya çağırdı.
350.org Genel Müdürü May Boeve, “Kamu finans kurumlarını fosil yakıtlardan çıkarmak acil bir görev. İklim ve sürdürülebilir hedefler doğrultusunda gerçek ve dönüştürücü bir değişim sağlamak ve yeniden inşa etmek için tarihi bir şansımız var. Kamu bankalarının gerçek liderliği, 2021’de başarılı bir Cop26 için ivme kazanmaya yardımcı olmak için özel sektöre güçlü bir sinyal gönderecek” dedi.
Boeve ayrıca, “Yaygın bir iklim krizi ile insanların işleri ve sağlığı için çok fazla tehlike söz konusu olduğunda, adil bir iyileşme ve düşük karbonlu bir geçiş ihtiyacına yalnızca sözde hizmet etmek yeterli olmayacak” dedi.
Haberin ayrıntılarına buradan ulaşabilirsiniz.
EKOIQ
