Kuraklık ve küresel ısınma sonucu Van Gölü’ndeki su seviyesi azalmaya devam ediyor. Yer yer 2 kilometreyi bulan çekilmenin ardından sahilde bataklıklar oluşurken suyun altındaki tonlarca evsel atık ise yüzeye çıkıyor. Van ÇEVDER Yönetim Kurulu Başkanı Ali Kalçık, sahilde oluşan balçıkların temizlemenmesinde kullanılan yöntemin gölü daha çok kirlettiğine dikkat çekiyor.
Yazı: Şenol BALI
Doğu Anadolu Bölgesi kuraklık ve küresel ısınmadan etkilenmeye devam ediyor. Tüm dünyada olduğu gibi bu bölge de küresel ısınmanın olumsuz etkileriyle karşı karşıya. Sıcaklığın yükselmesine bağlı olarak buharlaşmanın artması sonucu Van’da birçok göl, baraj ve akarsu kuruyarak tamamen yok oldu. Bu durumdan Türkiye’nin en büyük gölü olan Van Gölü de nasibini aldı. Kirlilik ve kıyı işgalleri ile sürekli gündemde olan gölün su seviyesinde ciddi düşüşler yaşanıyor ve suyun yer yer 2 kilometreye kadar çekildiği belirtiliyor.
Suyun çekilmesiyle beraber göldeki kirlilik de her geçen gün daha çok kendini gösteriyor. Çekilmenin olduğu bölgelerde çok sayıda lastik poşet, pet şişe, araç lastiği, cam kırıkları, bez parçaları ve çeşitli metal kutular göze çarpıyor. Suyun çekildiği yerlerde onlarca ton çöp yüzeye çıktı
Etrafa kötü kokular saçan bu atıkların temizlenmesi yönünde henüz bir çalışma yapılmazken Van Büyükşehir Belediyesi, suyun çekildiği alanlardan biri olan Tuşba ilçesinde balçık temizleme çalışmasına devam ediyor. ÇEVDER Yönetim Kurulu üyesi Ali Kalçık iş makinaları ile yapılan bu dip temizleme çalışması hakkında uyarıyor ve uygulanan yöntemin havzayı daha çok kirlettiği belirtiyor. Sahil bandının birçok noktasına moloz ve hafriyat dökülmeye devam ediliyor
ÇEVDER: “Günde Ortalama 57 Ton Evsel Atık Göle Taşınıyor”
İklim krizinin bölgedeki yansımalarına ilişkin konuşan Kalçık, bölgede birçok gölün kuruduğuna ve su kaynaklarının seviyesinde önemli bir düşüş olduğuna dikkat çekiyor. Kalçık, “Van’da birçok göl kurudu. Değirmigöl, Akgöl, Keşişgöl ve Zernek Baraj Gölü bu yıl kuruyan göllerden. Bunlarla beraber Van Denizi’ne akan 120 tane akarsuda artık yeterince su yok. Suyun tamamen bittiği bir noktaya geldik. Kot farkından dolayı Van Denizi’ndeki çekilmeyi tam göremiyor olabiliriz ama Erciş ilçesinde 2 km kadar suyun çekildiği görülür. Suyun çekilmesiyle beraber sazlıklar da yok edilmeye başlandı. Birçok hayvanın yaşam alanı olan bu sazlıklar oksijen üretiyordu. Bu sazlıklar da kuruyor şimdi. Doğaya ne verirsek doğa bize bunu veriyor. Şu an suyun çekilmesiyle ortaya çıkan binlerce ton atık bize bunu gösteriyor. Van gölü kapalı bir havzadır. Giren kirli su veya atıklar suda kalıyor. Havza etrafındaki yerleşim alanlarına ait evsel atıklardan günde ortalama 57 tonu suya taşınıyor. Denizi besleyen 100’e yakın akarsu var ve bunların bir kısmı yerleşim alanlarından geçiyor, buralarda filtreleme sistemleri oluşturulmalıdır. Yine denizin yanında kurulan Artıma Tesisi suyu tam kapasite arıtmadan denize döküyor. Evsel atıkların veya çöplerin geri dönüşüme gönderilmesi gerek. Kurumların ve kamoyunun hassas olması lazım. Van Denizi ölüyor, bunun görülmesi lazım.” Ali Kalçık – Van ÇEVDER Yönetim Kurulu Başkanı
“Göldeki Balçık İlkel Yollarla ve Göstermelik Olarak Temizleniyor”
Van Gölü’nün temiz kalması için yürütülen çalışmanın yetersiz olduğunu savunan Kalçık, sudaki balçığın temizlenmesi için Van Büyükşehir Belediyesi tarafından iki ay önce başlatılan çalışmayı ise net ifadelerle eleştiriyor. Kalçık şöyle devam ediyor: “Uzun yıllardır atık suyla beraber evsel atıklar da yine suya akıyor. Hafriyat da dökülüyor denizin kenarına. Bu bir vahşettir. Dip balçığı temizleniyor ama 25 km’lik bir sahil alanı balçıkla dolu. Ancak bu şu an ilkel yollarla ve göstermelik olarak temizleniyor. Dünyadaki temizleme yöntemleri uygulanmıyor. Bedrettin Dalan Haliç’i temizlerken ‘Gözlerimin rengine çevireceğim’ demişti ve bunu başardı. Bu yönlü bir teknik geliştirmek lazım. Denize yol yapılarak balçık temizliği yapılamaz. Bu, denizi daha çok kirletiyor.” Gölde oluşan balçıkların tahliyesi için Van BŞB tarafından dip temizleme çalışması yapılıyor