İzmir, 2030’a Kadar “Plastik Atıksız Şehir” Olma Yolunda İlerliyor

WWF’in Blue Panda yelkenlisi, WWF Plastik Atıksız Şehirler Ağı Üyesi İzmir’in pilot ilçesi Çeşme’yi ziyaret etti. Düzenlenen etkinlikte konuşan İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer, İzmir’in 2030 yılına kadar “plastik atıksız şehir” olmak üzere atacağı adımları içeren eylem planını anlattı. Çeşme Belediye Başkanı Ekrem Oran ise pilot ilçe olarak son iki yıldaki deneyimleri ve kazanımları hakkında bilgi verdi.

WWF’in Akdeniz’i tehdit eden sorunlara dikkat çekmek için Fransa’dan yola çıkan Blue Panda yelkenlisi, İtalya’nın ardından WWF Plastik Atıksız Şehirler Ağı üyesi İzmir’in pilot ilçesi Çeşme’yi ziyaret etti. 

İzmir Plastiği Sıfırlama Sözü Veren İkinci Şehir

İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer’in, 4 Ekim 2019’da, şehri ziyaret eden Blue Panda yelkenlisinde imzaladığı Niyet Beyanı ile WWF’in dünya genelinde 36 ülkenin dahil olduğu Plastik Atıksız Şehirler Ağı’na İzmir de katılmıştı. Böylelikle İzmir Nice’ten sonra Akdeniz’de 2030’a kadar doğaya karışan plastiğini sıfırlama sözü veren ikinci şehir olmuştu.

Çeşme’den Plastiği %30 Azaltma Taahhüdü

WWF-Türkiye ve İzmir Büyükşehir Belediyesi arasında imzalanan protokolle İzmir’in Çeşme ilçesi de plastik kirliliğini %30 azaltmayı taahhüt etti.

Blue Panda’nın ziyareti kapsamında Çeşme’de düzenlenen lansmanda, İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer, “plastik atıksız şehir” hedefini hangi çalışmalarla ve nasıl gerçekleştireceğini içeren Eylem Planı’nı açıkladı. Açılış konuşmasını WWF-Türkiye Yönetim Kurulu Üyesi Tolga Egemen’in yaptığı, Çeşme Belediye Başkanı Ekrem Oran’ın ilçede sürdürdükleri çalışmalar hakkında bilgi verdiği buluşmada WWF-Türkiye (Doğal Hayatı Koruma Vakfı) Genel Müdürü Aslı Pasinli de plastik kirliliğin vardığı boyutları anlattı.

Plastik Atık Oranı Belirgin Oranda Azaltıldı

Türkiye’de karbon nötr statüsüne sahip ilk otel grubu Alaçatı The Stay Warehouse’un ev sahipliği yaptığı buluşmada açıklamalarda bulunan İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer, İzmir’de doğayla uyumlu bir yaşam için çalıştıklarını belirtti. Soyer şunları söyledi:

“Plastik Atıksız Şehir Eylem Planımız bu amacımızın temel bir parçası. İki yıl önce WWF’in Plastik Atıksız Şehirler Ağı’nın üyesi olduk ve İzmir’i 2030 yılına kadar atıksız bir şehir haline getirmek için çalışmalarımıza başladık. Bu çalışmada pilot ilçemiz Çeşme’de yapılan analizler sonucunda hazırlanan Eylem Planı kapsamında plastik atık miktarını belirgin oranda azalttık.”

“Doğamız ve Toplum Sağlığı Korunmuş Olacak”

Türkiye’de ilk kez bir büyükşehir belediyesi olarak geridönüşüm sektörüne yatırım yaptıklarını vurgulayan Soyer, sözlerine şöyle devam etti: “İzDönüşüm Ambalaj Atığı Toplama ve Ayırma Tesisimizde günde 420 tona kadar ambalaj atığını ayrıştırarak geri dönüştürme kapasitesine sahibiz. Burada şimdilik dört ilçemize, Buca, Karabağlar, Karşıyaka ve Narlıdere’ye hizmet veriyoruz. Ağustos ayı içerisinde bu dört ilçeye yerleştireceğimiz 800 geri dönüşüm kutusu İzmirlilere iki seçenek sunmamızı sağlıyor… Atıkları eskiden olduğu gibi çöpe atmak veya geridönüşüm kutularımızla buluşturmak. Vatandaşlarımız şayet ikincisini tercih ederse, doğamız ve toplum sağlığı korunmuş olacak. Ülke ekonomimiz büyüyecek.”

160 Milyon Liralık Kazanç

İzDönüşüm projesiyle sokak toplayıcılarına yalnızca iş olanağı sağlamadıklarını aynı zamanda daha iyi ekonomik şartlar, kalitesi yüksek bir yaşam ve sağlıklı iş koşulları sunduklarını söyleyen Soyer, “Tüm bu çalışmaların sonucunda geridönüşüme gönderilen ambalaj atıklarının oranını %12’den önce %20’ye, ardından %40’a çıkarmayı hedefliyoruz. %20’lik bir geridönüşüm oranını yakalamanın bile 160 milyon liralık kazanç anlamına geldiğini belirtmek isterim. Dönüşüm İzmir’den başlıyor” dedi.

“Sürdürülebilir Gelecek Adına Çok Önemli Bir Adım”

Çeşme Belediye Başkanı M. Ekrem Oran ise konuşmasında şu sözlere yer verdi: “İki yıl önce İzmir Büyükşehir Belediyemiz ve WWF-Türkiye öncülüğünde imzaladığımız Plastik Atıksız Şehirler Ağı pilot bölge protokolümüz ile sürdürülebilir gelecek adına çok önemli bir adım attık. 2021 yılı Ağustos ayında hazırlanan Eylem Planı çerçevesinde Çeşme Belediyesi’ne ait kafe, restoranlarımız ve otelimizde, belediyemiz sponsorluğunda düzenlenen organizasyonlarda ve halka açık etkinliklerde ıslak mendil, pipet ve yiyecek sosları gibi tek kullanımlık plastiklerin yasaklanmasına kademeli olarak başlandı. Ilıca Üretici Pazarı’mızda plastik poşet yerine kese kağıdı ve pazar filesi kullanımına geçildi. Diğer yerel pazarlarımızda da bu uygulamaya hızla geçeceğiz.”

“Daha Temiz ve Güvenli Bir Dünya için”

Konuşmasına devam eden Oran, “Plastik Atıksız Çeşme’ye yönelik yerel işletmelerimiz ve sivil toplum kuruluşlarımızla işbirliklerimizi güçlendiriyoruz. Geçtiğimiz yıl düzenlediğimiz çalıştayda; sivil toplum kuruluşları ile işbirliği yapmak, plastik atıkların dönüştürülerek gelirinin çevre projelerinde kullanılması, turizm işletmelerimizde ortak çevre mühendisi istihdamı, yeniden kullanılabilir ürünlere fiyatlandırma yoluyla teşvik ve mobilyalarda plastik kullanımının azaltılması gibi konularda sektör temsilcilerinden taahhütler alındı. Daha temiz, daha güvenli bir dünya için sürdürülen çabanın bir parçası olmaktan gurur duyuyorum” dedi.

“Plastik Atık Meselesi Uzun İnce Bir Yol”

WWF-Türkiye Genel Müdürü Aslı Pasinli, 2019 yılından bu yana İzmir Büyükşehir ve Çeşme Belediyeleri’nin attıkları adımlar ve karşılaştıkları zorluklara dikkat çekerek “Plastik atık meselesi uzun ince bir yol. Altyapı yatırımları gerektiriyor ve zaman alıyor. Kararlılıkla bu yatırımların devam etmesini ve İzmir’in plastik atıksız şehir olma yolunda ortaya koyduğu eylem planının ivedilikle hayata geçmesini umuyoruz. Sorunun çözümü için hızla depozito gibi uygulamalara başlanmasını bekliyoruz” dedi.

“Her Yıl 20 Milyon Tondan Fazla Plastik Atık Denizlere Karışıyor”

Son 20 yılda plastik üretiminin büyük bir hızla arttığını vurgulayan Pasinli, her yıl 20 milyon tondan fazla plastik atığın denizlere karıştığını belirtti. Pasinli, “Bize havamızı, suyumuzu ve toprağımızı sunan doğamız, plastik üretiminin artması sebebiyle plastik kirliliği tehdidiyle karşı karşıya. 2002 ve 2016 yılları arasında, önceki yılların toplamı kadar plastik üretildi. Plastik üretiminin 2040 yılına kadar iki kattan fazla, denizlerdeki plastik kirliliğinin ise üç kat artması bekleniyor. Ancak alışkanlıklarımızda yaptığımız küçük değişikliklerle plastik atıksız bir gelecek için adım atabiliriz” şeklinde konuştu.

Atılacak Adımlardan Bazıları:

• Geri dönüştürülemeyen atık miktarını ve seragazı salım miktarını azaltmak için İzmir Büyükşehir Belediyesi, binalarında ve işletmelerinde tek kullanımlık plastiklerin kullanımını yasaklama kararlılığı gösterecek. Diğer kuruluşları, işletmeler ve kurumları da aynı şeyi yapma yönünde teşvik edecek.
• Belediye ve iştiraki şirketlerin yönetimi altındaki kafeler ve restoranlar ile Belediye’nin desteklediği üretici pazarları ve semt pazarlarında, uygulanabilirlik çalışması yapılarak mümkün olan durumlarda tek kullanımlık ürünler kaldırılacak.
• Kurum bünyesindeki etkinlik, organizasyon ve fuarların mümkün olduğu durumlarda plastik atıksız gerçekleştirilmesi sağlanacak.
• Plastik şişelerden kaynaklanan çevresel kirliliğin önlenmesi için halka açık içme suyu sunulacak, yeniden doldurma ağları geliştirilecek.
• İBB ve bağlı şirketlerinde plastik ürünlerin yerine kullanılabilecek alternatif materyal veya ürünlerin geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması amacıyla teşvik, araştırma, yarışma, eğitim programları düzenlenecek.
• Plastik ürünlerin yeniden kullanım fırsatlarını değerlendirmek için yeniden kullanım merkezi ve yerel üreticiden alışveriş yaparken yeniden doldurulabilir ürünler projesi araştırması yürütülecek.
• Atıkların kaynağında ayrı toplanmasını ve doğru depolama, geridönüşüm merkezlerine iletilmesini sağlamak için vatandaşı teşvik edecek uygulamalar geliştirilecek. Şehir genelinde sosyal farkındalık kampanyaları düzenlenecek.
• Çeşme’de yürütülen “Zirai İlaç Ambalajlarının Ayrı Toplanması Projesi” il genelinde yaygınlaştırılacak.
• Kurum bünyesindeki ürün ve hizmet satın alımlarında döngüsel ekonomi uygulamalarını destekleyen iyileştirilmiş plastik tüketim önlemlerinin tercih edilmesine yönelik yaklaşım benimsenecek.

İzmir’in Kumrusu Plastik Atıksız Servis Edilecek

Etkinlikte, İzmir’in sembollerinden kumrunun plastik atıksız servis edilmesi için de el sıkışıldı. WWF-Türkiye Genel Müdür Aslı Pasinli’nin bir kumrunun servisi için kullanılan plastiklere dikkat çekmesinin ardından Çeşme Esnaf ve Sanatkârlar Odası kumruyu plastik atıksız servis etme taahhüdü verdi.

Oteller Tek Kullanımlık Plastikleri Azaltma Sözü Veriyor

Çeşme Turistik Otelciler Birliği (ÇEŞTOB) ve Alaçatı Turizm Derneği (ATD) üyesi otellerin bir kısmı da tek kullanımlık plastiklerini kullanımlarını azaltmayı taahhüt etti. Oteller ilk aşamada daha önce kullandıkları şampuan, bakım ürünleri ambalajları ve poşetler gibi en az üç farklı tek kullanımlık plastiği kullanmayı bırakacak.

İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin Plastik Atıksız Şehir Eylem Planı’na buradan ulaşılabilir.