Ağrı’da Atların “Yük” İşkencesi

Türkiye’nin en yoksul kentlerinden olan Ağrı’da şehir içi yük taşımacılığında çoğunlukla at arabaları kullanılıyor. Kentin her sokağında bir at arabasına rastlamak mümkün.

YAZI: Şenol BALI

At arabaların maruz kaldığı bu işkence Türkiye’de sık sık tartışma konusu oluyor. Son olarak, 18 Aralık 2019 gecesi, Büyükada’da 81 at öldürülmüş, devamında kaymakamlık kararıyla ruam salgını gerekçesiyle Adalar’da atlı fayton seferleri yasaklanmıştı. Adalarda atlı fayton kullanımı hâlâ yasak durumda.

Türkiye’nin en yoksul kentlerinden olan Ağrı’da şehir içi yük taşımacılığında çoğunlukla at arabaları kullanılıyor. Kentin her sokağında bir at arabasına rastlamak mümkün.

Türkiye ve dünyada uzun bir tarihsel geçmişe dayanan bu yöntem, kentte canlılığını koruyor. Bu geleneğin bu kadar canlı olmasında kentteki ekonomik seviyenin etkisi oldukça yüksek. Yük taşıyıcıları, kendilerinin işsiz olduğu için, yük taşıyanların da ucuz diye at arabalarını tercih ettiğini söylüyor.

Kent merkezindeki sayıları onlarca ile ifade edilen atlar her gün çalıştırılıyor. Yazın sıcakta, kışın ise -20’lere varan soğukta yük taşıyan atların taşıdığı yükler, 2 tona kadar çıkabiliyor.

Kentte atların yaşadığı bu işkence çoğu zaman görmezden geliniyor. Artık normal karşılanan bu uygulamanın ortadan kaldırılması için Ağrı Belediye Başkanı Savcı Sayan at sahipleri ile bir toplantı yaptı ancak ondan sonra bir gelişme yaşanmadı. Yük taşıyıcıları, ilgili kurumların kendilerine yardım etmesini beklerken, atların en kısa sürede bu işkenceden kurtarılması gerekiyor.

Yıllardır kentte at arabalarıyla yük taşıyıcılığı yapan ve ailesini bu yollar geçindiren Nimet  Demir isimli yurttaş, “Başka çaremiz mi var? Devlet de geçimimizi sağlayacağımız bir iş vermiyor. Mecbur kalmışız, bir Allaha bir de bu hayvana bakıyoruz. Bu durumda bu hayvana yazık. Aracımız olsaydı daha iyi olurdu. O da azap çekiyor, biz de” sözleriyle özetliyor durumlarını.

Kentteki atların ömrü oldukça kısalmış durumda. Kentin aşırı soğuklarında battaniyelerle örtülen atlara sık sık yem verilerek güçlü kalması hedefleniyor.