Birleşmiş Milletler Çevre Programı’nın (UNEP) öncülüğünde hazırlanan “Al-Mizan: Dünya Çevre Sözleşmesi”, 26 Eylül’de Türkiye kamuoyuyla paylaşılacak. Sözleşme; İslam dünyasının, gezegenin içinde bulunduğu iklim krizine yönelik harekete geçmesini amaçlayan ortak çağrı olma özelliğini taşıyor.
İslam dünyasının, gezegenin içinde bulunduğu iklim krizine yönelik harekete geçmesini amaçlayan ortak çağrı “Al-Mizan: Dünya Çevre Sözleşmesi” 26 Eylül günü, saat: 10.30’da, Üsküdar Üniversitesi (ÜÜ) Nermin Tarhan Konferans Salonu’nda Türkiye kamuoyuyla paylaşılacak.
“Al-Mizan: Dünya Çevre Sözleşmesi”; Birleşmiş Milletler Çevre Programı’nın (UNEP) öncülüğünde İslam Dünyası Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (ICESCO), İslami Ekoloji ve Çevre Bilimleri Vakfı (IFEES), Üsküdar Üniversitesi Çevre Ahlakı Forumu, Katar Kur’ân Botanik Bahçesi ve Katar Hamad Bin Halife Üniversitesi ile birlikte hazırlandı.
Programın açılış konuşması Prof. Dr. Nevzat Tarhan tarafından yapılacak. Ardından ÜÜ İnsan ve Toplum Bilimleri Dekanı-Çevre Ahlakı Forumu Direktörü Prof. Dr. İbrahim Özdemir, “Geleceğimiz İçin Al-Mizan” başlıklı bir konuşma gerçekleştirecek.
İklim Değişikliği ve Küresel İşbirlikleri
İklim değişikliğinin neden olduğu sorunları anlama ve çözüm bulmada dini kuruluşlar, bilimsel araştırma forumları, sivil toplum grupları ve uluslararası kuruluşlar arasında artan bir işbirliği gelişti. Aynı gezegende yaşayan farklı din ve kültürlerin mensupları, ortak sorunlarını ve ortak ahlaki duyarlılıklarını konuşmaya, tartışmaya ve paylaşmaya başladı. UNEP Dünya İçin İnanç Girişimi (Faith-Based Organizations) strateji belgesi, 2018 yılında yayımlandı.
Girişimin güçlü başarılarından biri, Ekim 2020’de başlatılan Dünya için İnanç Koalisyonu oldu. Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri’ni ve ortak çevresel öncelikleri ele almak için inançlı aktörlerle birlikte çalışma da bu süreçte şekillendi. Daha sonra “Al-Mizan: Dünya Çevre Sözleşmesi” adını alacak olan İslami Çevre Sözleşmesi düşüncesi, UNEP-Dünya için İnanç Girişimi ve İslam Dünyası Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü ile Rabat’ta düzenlenen 8. Çevre Bakanları İslam Konferansı’nda doğdu.
1,8 Milyar Müslümanın Sürdürülebilirliği Benimsemesi Hedefleniyor
ICESCO, IFEES, Üsküdar Üniversitesi, Katar Kur’ân Botanik Bahçesi, Katar Hamad Bin Halife Üniversitesi İslami İlimler Fakültesi ve Dünya için İnanç Girişimi; dünyanın 1,8 milyar Müslümanının sürdürülebilirliği günlük yaşamlarının bir parçası olarak benimsemeleri için çevreyle ilgili İslam’ın öğretilerini ortaya koymak üzere bir araya geldi. Kur’an’ın 55. Suresi olan Rahmân suresinde geçen ve Kur’an’ın temel kavramlarından biri olan “al-mîzân”dan adını alan metin, Müslümanların dünya ile yapmış oldukları bir misak ve ahitleşme olarak görülüyor. Bundan ötürü “Al-Mizan: Dünya Çevre Sözleşmesi” olarak isimlendirildi.
Sözleşmenin ilk taslağı, geribildirim ve danışma için küresel düzeyde 300’den fazla İslami kurumla paylaşıldı. Sözleşmenin, İslam dünyasında ve ötesinde; din, çevre ve sürdürülebilir kalkınma konularında çalışanlarla bilim insanları ve araştırma merkezleri arasında yeterlilikler ve ortaklık ağları kurması umuluyor. Sözleşme metni öncelikle İslam Dünyası Çevre Bakanları Konferansı’na sonrasında ise Birleşmiş Milletler’e sunulacak. “Al-Mizan: Dünya Çevre Sözleşmesi” Türkçe, Arapça, Almanca ve Fransızcaya çevrildi. Diğer dillere çevirileri sürüyor.
Çevreye İslami Bir Bakış Açısı Sunuyor
“Al-Mizan: Dünya Çevre Sözleşmesi”, iklim değişikliği ve gezegene yönelik diğer tehditlerle mücadele eden yerel, bölgesel ve uluslararası eylemleri güçlendirmek amacıyla çevreye İslami bir bakış açısı sunuyor. Çağrının geliştirilmesi ve benimsenmesine İslam alimlerini ve Müslüman kurumları dahil etmek için küresel bir çaba olarak öne çıkıyor. Tabiatın korunmasını yöneten ilkelerin mevcut zorlukları karşılayan bir biçimde yeniden ifade edilmesi amacını taşıyan metin, insan varoluşunun toplumsal düzeninin ardındaki ahlaki boyutu inceliyor.
Dünyanın mevcut durumunun değerlendirilmesiyle başlayan metin, muhatapları bu durum üzerinde derinlemesine düşünmeye, yani tefekküre davet ediyor. İnsanlık mirası zikredilerek küresel iklim değişikliğinin sonuçlarına dikkat çekiliyor. Ayrıca sözleşme, tüm Müslümanlara umutlarını yitirmeden, sorunlarına çözüm bulmak için sivil ve demokratik bir anlayış içerisinde bireysel sorumluluk yüklenmeleri konusunda çağrıda da bulunuyor.
Sözleşmenin temel başlıkları şöyle:
- Kozmos ve Dünya Üzerindeki İşaretler: Entegre Bir Yaklaşım,
- Rahmân olarak Allah: Kozmik Denge,
- Al-Mīzān: Denge ve Karşılıklılık,
- Hilafet fi ‘l-Ard: Yeryüzünde Vekil Harçlık: Bütünün Refahı,
- Herkese Karşı Nihai İyilik için Çalışmak: Ethos ve Ahlak,
- Tevhid’in Ahlaki Boyutları,
- Rahmet: Merhamet,
- Şükür: Minnetkarlık,
- Rahman’ın İşaretlerine Karşılık Vermek,
- Rahmân’ın Alâmetlerini Anlamak,
- Çevre Konusundaki Baş Örneğimiz: Alemlere Rahmet Bir Peygamber: Hz. Muhammed (sav),
- Eşitlik ve Adalet: Refahı Yeniden Düşünmek, Kalkınma ve Yaşam Tarzı, Yaşamın Kaynakları, Yaşam Kaynaklarını Kullanmada Hesap Verebilirlik,
- Hayvanların Refahı ve Hayvan Hakları,
- Avcılık ve Balıkçılık,
- Ekolojik Planlama: Tabiattan İlham Alarak Tasarım,
- Ekolojik Tasarım: İslam Bahçe Tasarımı Geleneği,
- Çevre Aktivizmi: Önümüzdeki Yol.