Çin Devlet Başkanı Jinping, “Biyoçeşitliliğin korunmasına yönelik küresel süreci yürütmeliyiz. Bütün canlılar birbirine zarar vermeden gelişmeli” dedi.
YAZI: Gloria DICKIE ve Isla BINNIE
ÇEVİRİ: Erhan ARCA
Çin Devlet Başkanı Xi Jinping, Çin’in başkanlığındaki BM biyoçeşitlilik zirvesi için Montreal’de buluşan 120’den fazla ülkenin bakanlarına gönderdiği video mesajla dünyayı doğa kaybını önlemek için harekete çağırdı.
Xi, Perşembe günü bir tercüman aracılığı ile “Biyoçeşitliliğin korunmasına yönelik küresel süreci yürütmeliyiz. Bütün canlılar birbirine zarar vermeden gelişmeli” dedi.
Ülkeler, 23 hedefin önderliğinde 2030’a kadar doğayı korumaya yönelik yeni bir küresel anlaşmaya varmaya çalışıyor. Ancak ilerleme yavaş oldu. Delegeler arasındaki görüşmeler 7 Aralık’ta başladı, ancak taslak halindeki anlaşmada yüzlerce çözülmemiş madde varken ülkeler finansman konusunda ve kara ve suların en iyi nasıl korunacağı konularında anlaşmaya varamadı.
Çin Perşembe günü, 19 Aralık’a kadar bir anlaşmaya varma umuduyla, mali seferberlik ve üç temel hedefe dahil olan koruma ve restorasyonu içeren öne çıkan konularda istişarelerde bulunmak üzere altı bakan atadı.
Meksika’dan bir müzakereci, Salı akşamı yapılan toplantıda taslak hedeflerde çözülen her bir madde için delegelere bir şişe tekila sözü verdi.
Brezilya’nın yeni Devlet Başkanı Luiz Inacio Lula da Silva’nın geçiş ekibi, BM biyoçeşitlilik sekreterliğine para konusunda daha fazla hareketlilik için baskı yapan bir mektup gönderdi.
Lula’nın çevreyle ilgili geçiş çalışma grubuna liderlik eden Jorge Viana, “Müzakerelerdeki mevcut çıkmaz bu gündemi riske atıyor” diye yazdı.
Çarşamba gününün erken saatlerinde, gelişmekte olan ülkelerden delegeler, refah sahibi ülkelerin zirvede yeni fonları tartışmakta isteksiz olmasını protesto ederek finansman toplantısını terk ettiler.
Brezilya mektubunda, “Taslaktaki amaç ve hedeflerin iddia düzeyiyle orantılı mali kaynaklar olmadan uygulanması mümkün olmayacaktır” dedi.
Gelişmekte olan ülkeler, gelişmiş ülkeleri kendi bölgelerindeki biyoçeşitliliğin korunması için yılda 100 milyar dolar fon sağlamaya çağırdı. Uzmanlar, doğa için yılda yaklaşık 700 milyar dolar gerektiğini söylüyor.
Ancak gelişmiş ülkeler, iddia seviyelerinin finansman ile eşleştiğini görmek istediklerini belirttiler.
Norveç’in İklim ve Çevre Bakanı Espen Barth Eide, Reuters’a verdiği demeçte “Bir hedef düzeyimiz yoksa hiçbir finansman olmayacak” dedi. Geçen ay Mısır’da Şarm El-Şeyh’te düzenlenen iklim müzakerelerinde kayıp ve zarar fonu sonucuna atıfta bulunarak, burada kimi ilerlemeler kaydedilmesine karşın, iklim değişikliğini hafifletmek konusunda yeterli iddianın olmadığını belirtti.
Özel Sektörün Çıkarları
Zirveye katılan kimi bankalar ve diğer finansal hizmet firmaları, taslak anlaşmada şirketlerin operasyonlarının doğa kaybını nasıl etkilediği ve bundan nasıl etkilendiği hakkında daha fazla bilgiyi analiz etmesini ve raporlamasını zorunlu kılacak bir hedefi destekliyor.
İngiliz fon yöneticisi Schroders’in küresel sürdürülebilir yatırım başkanı Andrew Howard, “Yatırımcılar olarak özgüllüğe, nesnelliğe ve farklılaşmaya ihtiyacımız var” dedi.
Sigorta şirketi Aviva’nın AB ve uluslararası politika başkanı Suresh Weerasinghe ise bir anlaşmaya varılırsa, “Gelecek olduğunu söyleyebiliriz, şimdi davranışlarda değişiklik görmeye başlamak istiyoruz” dedi.