EKOIQ
Bozcaada Caz Festivali, adada yaratmaya çalıştığı ekonomik ve sosyal etkinin somut çıktılarını görebilmenin yanı sıra geliştirebileceği ve değiştirebileceği alanları da keşfedebilmek adına “Bozcaada Caz Festivali 23’ Etki Raporu” başlıklı etki raporunu yayımladı. Raporun Çevresel Etki başlığı altında, festivalin karbon ayakizinin 1,600 ton CO2’e olarak ölçümlendiği ve 1,329 Çanakkale sakininin bir yılda ürettiği emisyon miktarına eşit olduğu bilgisi aktarıldı. Festivalin su ayakizi ise 23 bin 500 m3, 10 olimpik yüzme havuzu dolduracak su miktarına denk ölçümlendi.
2017 yılından bu yana gerçekleşen Bozcaada Caz Festivali, OECD tarafından 2023 yılında yayımlanan “Kültür, Spor ve İş Etkinliklerinin Etkisi Nasıl Ölçülür” (How To Measure The Impact of Culture, Sports and Business Events) başlıklı etki ölçümü rehberi odak alınarak gerçekleştirilen analiz verileriyle hazırladığı raporunu yayımladı.
Dünyada bir etkinliğin en başta bir etkisinin olup olmadığını ve etkisinin hangi başlıklar altında olduğunu saptayabilmek için tasarlanmış bir kılavuz olan OECD Kılavuzu (2023) baz alınarak yapılan ilk çalışmalardan biri olma niteliği taşıyan “Cazın Etkisi” raporu DNDLAB & Impact Hub Ankara işbirliğiyle hayata geçirildi. Mehmet Can İrhan, Berivan Eliş ve Doç. Dr. Ersan Ocak tarafından kaleme alınan raporun araştırma ekibinde ise Berivan Eliş, Mehmet Can İrhan, Doç. Dr. Ersan Ocak, Mizgin Öykü Çalağan, Ece Yılmazdemir ve Alperen Yörük bulunuyor.
Ekonomik, Çevresel ve Sosyal Etki Ayrı Başlıklar Altında Ele Alındı
Bozcaadalılar, çalışanlar ve katılımcılardan oluşan ve OECD etki göstergelerini besleyecek üç anket çalışması gerçekleştirilerek hayata geçirilen Bozcaada Caz Festivali’nin ilk etki raporu olan Bozcaada Caz Festivali 23’ Etki Raporu başlıklı rapor, pratik ve pragmatik kalmaya ve aracı tanıyarak, sonraki yıllarda sürekliliği sağlanabilecek veri toplama mekanizmaları kurgulamaya odaklanmayı temeline koydu. Gerçekleştirilen etki çalışmasında; ekonomik, çevresel ve sosyal etki ayrı başlıklar altında ve ayrı göstergeler ile ele alınırken bu üç başlığın birbiri ile örtüştüğü alanlara dair ek analizler de gerçekleştirildi. OECD kılavuzunda yer alan “diğer” kategorisi ise bu çalışma kapsamında ağırlıklı olarak kültürel etki başlığı altında değerlendirildi.
Bozcaada Caz Festivali’nin ekonomik, sosyal, çevresel ve kültürel etkisine dair veriler şu şekilde sıralandı:
- Ekonomik Etki
Organizatör ve ziyaretçi harcamaları ile Doğrudan Ekonomik Etkisi 40,394,000 ₺, Dolaylı ve Tetiklenen Ekonomik Etkisi 80,788,000 ₺, Toplam Ekonomik Etki 121,182,000 ₺, 3,000’i Çanakkale dışından olmak üzere toplam 4,000 kişilik ziyaretçi ve doğrudan ve dolaylı istihdam 33 tam zamanlı kişi/yıllık.
- Sosyal Etki
Etkinlik sonucunda esenlik durumunda değişiklik olduğunu bildiren katılımcılar ve yerel halk %90.47, toplumsal cinsiyet odağında yapılan Kızlar için Caz Kampı gibi müzik ve özellikle caz alanındaki kadın müzisyen sayısını artırmaya yönelik etkinlikler “etkili” olarak gözlemlendi. Çalışanlar ve organizasyonun yönetici ekibinde cinsiyet dağılımında kadın katılımı yüksek olarak belirlendi. Toplumsal cinsiyet eşitliğinin savunuculuk alanı olarak belirtilmesi ve “keşif” etkinliklerinde yer alması bu çeşitlilik ve kapsayıcılık konusunu görünür kıldı.
- Çevresel Etki
Karbon ayakizi 1,600 ton CO2’e olarak ölçümlenmiş ve 1,329 Çanakkale sakininin bir yılda ürettiği emisyon miktarına eşit olduğu görüldü. Ziyaretçi ulaşımı, konaklama ve yemek hizmetleri karbon ayakizinin %95’ini oluştururken bu oranın %50’si yolculuklardan kaynaklandığı saptandı, su ayakizi 23 bin 500 m3 10 olimpik yüzme havuzu dolduracak su miktarına denk ölçümlendi.
- Kültürel Etki
Festival, programın içerik kalitesi ve katılan sanatçıların profili göz önünde bulundurulduğunda önemli bir kültürel etki yaratıyor; ada halkı, işletmeciler ve yerel yönetim BCF’ye genel olarak olumlu bakıyor. Keşif programı ile konser programı arasında daha fazla organik köprü ve etkileşim kurulması kültürel etkiyi artırabilir.
Prof. Dr. Oğuz Özyaral
