Bu yıl 2 Ağustos gününe denk gelen Dünya Limit Aşım Günü, nüfusun kaynak ve hizmetlere olan talebi ile ekosistemlerin arzını ölçüyor. Türkiye için aşım günü ise 22 Haziran olarak hesaplandı. Yani eğer tüm dünya, ekosistemin kaynaklarını Türkiye gibi tüketseydi dünyanın kaynakları bugün tükenecekti.
Bu yıl Dünya Limit Aşım Günü, 2 Ağustos gününe denk geliyor. Dünya Limit Aşımı Günü, “insanlığın ekolojik kaynaklara ve hizmetlere belirli bir yıl içindeki talebinin, dünyanın üretebileceği miktarı aştığı tarihi” ifade ediyor.
Uluslararası araştırma kuruluşu Global Footprint Network’ün (Küresel Ayakizi Ağı), Dünya Limit Aşımı Günü’nü hesaplamasının nedeni; karar vericilere, insan ekonomisinin dünyanın ekolojik sınırları içinde çalışmasına yardımcı olmasını sağlamak. Limit Aşım Günü’nün denk geldiği tarih, o yıl içinde dünyanın biyolojik kapasitesinin insanlığın ekolojik ayakizini karşılamak için yeterli olduğu gün sayısını, yılın geri kalanı ise limitin aşıldığı günleri belirtiyor.
Ekolojik Açık Ölçülüyor
Dünya Limit Aşım Günü, nüfusun kaynak ve hizmetlere olan talebi ile ekosistemlerin arzını ölçüyor. Arz tarafında şehirlerin, eyaletlerin veya ülkelerin biyolojik kapasiteleri, orman arazileri, otlak alanları, ekin arazileri, balıkçılık alanları gibi biyolojik olarak verimli ekosistemler bulunuyor. Diğer yanda ise fosil yakıtlardan kaynaklanan karbondioksit emisyonları dengelemek için gerekli olan faaliyetlere olan talep ölçülüyor. Bir bölgede ekolojik varlıklara yönelik talep arzı aştığında bölge ekolojik açık veriyor. Ekolojik açığı olan bölge ise kendi ekolojik varlıklarını dünyanın diğer yerlerinden ithal ediyor veya atmosfere daha fazla karbondioksit salıyor. Duruma küresel ölçekte baktığımızda gezegene kaynak aktarmak mümkün olmadığı için, ekolojik açık atmosfere daha fazla seragazı emisyonu yayılması ve limit aşımı ile sonlanıyor.
Türkiye’nin Aşım Tarihi 22 Haziran
Tüm ülkeler aynı kaynakları kullanmıyor, aynı miktarda kaynak tüketmiyor veya aynı biyolojik kapasiteye sahip değil. Bu nedenle her ülkenin farklı bir aşım günü var. Bu yıl gezegenin Limit Aşım Günü 2 Ağustos’a denk gelse de 2023 yılında Türkiye’nin aşım tarihi 22 Haziran olarak hesaplandı. Yani eğer tüm dünya, ekosistemin kaynaklarını Türkiye gibi tüketseydi dünyanın kaynakları bugün tükenecekti. Limit Aşım Günü, 2022 yılında 28 Temmuz’da gerçekleşmişti ki bu da kaynakları bu yıl daha hızlı tükettiğimiz anlamına geliyor.
Global Footprint Network’un hesaplarına göre, tüm ülkeler, dünyanın kaynaklarını Türkiye gibi tüketseydi 2,1 dünyaya ihtiyacımız olacaktı. Bu sayı ABD için 5,1 dünya olarak hesaplanırken Çin için 2,4, Hindistan için ise 0,8 olarak hesaplanıyor. Küresel olarak ise 1.75 dünyaya ihtiyacımız var. WWF’ye göre Limit Aşım Günü’nü her yıl altı gün geciktirebilseydik 2050 yılına kadar tek bir gezegenin kaynaklarının yeterli olabileceği noktaya gelebilirdik. IPCC’ye göre ise küresel ısınmayı 1,5 derece ile sınırlamak için limit aşım tarihini 10 gün ileri almamız gerekiyor.