İngiliz Petrol ve Doğalgaz Şirketi, “Mantıksız” Çevre Korumaları Nedeniyle Slovenya’ya Dava Açtı

Bir İngiliz petrol ve doğalgaz şirketi, Slovenya hükümetine bir su kaynağının yakınında kaya çatlatma işinden önce çevresel etki çalışması yaptırması için dava açıyor. Şirketin avukatları, Slovenya hükümetine yazdıkları bir mektupta, hükümetin eylemlerini “keyfi ve mantıksız” olarak nitelendirdi. Çevreciler ise, davranışları “çirkin” olan tarafın şirket olduğunu belirtiyor.

Haber: Joe Leo
Çeviri: S. Sena Akkoç

Dünya Dostları Slovenya (Friends of the Earth Slovenia), Ascent’i ülkenin içme suyu kaynaklarını tehlikeye atmakla suçladı ve yeni Sloven hükümetini baskıya boyun eğmemeye çağırdı.

Friends of the Earth Europe’un ekonomik adalet koordinatörü Paul de Clerck şunları söyledi: “İklim ve çevresel bir acil durum ortasında, Slovenya gibi bir ülkenin doğru şeyi yaparak suyunu ve çevresini yıkıcı kaya çatlatma işinden koruduğu için dava edilebilmesi bir skandal. ”

Londra merkezli Ascent Resources, İngiltere-Slovenya ikili yatırım anlaşmasını ve Birleşik Krallık ile Slovenya’nın imzaladığı tartışmalı Enerji Şartı Anlaşmasını (ECT) kullanarak yasal işlem başlatıyor.

ECT daha önce bir Alman enerji şirketi tarafından kömürden çıkış planları konusunda Hollanda hükümeti ile savaşmak için ve bir İsveç şirketi tarafından Alman devletinin nükleer enerji ve kömür enerjisine karşı politikaları nedeniyle dava etmek için kullanılıyordu.

2007 yılında Ascent, doğu Slovenya’daki Petišovci’den gaz çıkarmak ve bunu Hırvat şirketi INA’ya satmak için devlete ati Geonergo adlı bir Sloven şirketi ile ortak girişime girdi. O zamandan beri projeye 50 milyon euro yatırım yapıldığı söyleniyor.

2017 yılında şirket, hidrolik kırma olarak bilinen gaz akışını teşvik etmek için yeraltına su enjekte edilmesi ve kayaların çatlatılması gerektiğine karar verdi ve hükümet izni için başvurdu. Ascent’in avukatları bunun için başvuruya gerek olmadığını söylüyorlar, ancak Geonergo bunu yine de “çok dikkatli” yaptı.

Mart 2019’da Slovenya Çevre Ajansı (ARSO), sahanın su kaynaklarına yakın olması nedeniyle şirketin çevresel etki değerlendirmesi yapması gerektiğine karar verdi.

Ascent’in avukatları, bu kararın diğer bazı hükümet organlarının uzman görüşlerine aykırı olduğunu ve “açıkça keyfi ve mantıksız” olduğunu söyledi. Çevre ve Mekansal Planlama Bakanı’nın şirkete yönelik kamuoyu eleştirisinin ve ARSO’dan basına sızmasının ARSO’nun “önyargılı” olduğunu ve kararının “siyasi motivasyonlu” olduğunu gösterdiğini de söylediler.

Geonergo, ARSO’nun kararına itiraz etti ancak Mayıs 2020’de Slovenya mahkemesi, firmaların aleyhine karar verdi. Temmuz ayında Ascent’in Londralı avukatları, Slovenya’ya yasal işlem başlattıklarını söylediler.

Friends of the Earth Slovenia’dan Lidija Živčič, Climate Home News’e yaptığı açıklamada, Mart 2020’de seçilen Sloven hükümetinin önceki hükümetin hidrolik kırmaya karşı muhalefetini tersine çevireceğinden korktuğunu söyledi.

Marjan Šarec liderliğindeki eski hükümet, kırılmayı yasaklayacak bir yasa hazırlıyordu. Yasa, kabul edilmeden önce oylandı ve Živčič, Janez Janša’nın yeni hükümetinin daha çok hidrolik kırma taraftarı göründüğünü söyledi.

Živčič, Petišovci’de hidrolik kırma devam ederse, yakındaki içme suyu ve termal su kaynaklarının hidrolik kırma kimyasallarından etkilenebileceğini söyledi. Diğer ülkelerdeki kötü inşa edilmiş sığ hidrolik kırma kuyuları, yeraltı tatlı su akiferlerine gaz enjekte etmişti.

Živčič, hidrolik kırmanın yakın ekosistemlere de zarar verebileceğini ve küresel iklim değişikliğine katkıda bulunabileceğini söyledi. Saha, Macaristan ve Hırvatistan sınırlarına yakın.

Friends of the Earth, ECT üyelerinin 1990’ların başından kalma anlaşmanın ‘modernizasyon’ müzakereleri sırasında bu davaya dikkat çekti.

Avrupa Birliği, ECT kapsamında yasal işlemlerle karşılaşmadan hükümetlerin iklim değişikliğiyle ilgili “düzenleme hakkını” iyileştirmek istiyor. Ancak Japonya ve Kazakistan gibi ülkeler reforma direniyor.

Lüksemburg enerji bakanı, ülkesinin ve diğerlerinin çevre korumaları iyileştirilmezse ECT’den ayrılabileceğini söyledi. Rusya ve İtalya, kendilerini dava etmek için kullanılınca ECT’yi terk ettiler.

Prairie Mining adlı Avustralyalı bir madencilik şirketi de bu hafta ECT’nin yasal eylemini duyurdu. Şirket, Polonya hükümetinin tavizlerinden birini yenilemeyerek ve diğerinin bir kısmını rakip bir firmaya vermeyerek kömür madenciliği umutlarına haksız bir şekilde zarar verdiğini söylüyor.

Haberin aslına buradan ulaşabilirsiniz.