Kırsal Kadınlar Günü: Küresel Yaşam Maliyeti ile Yüz Yüze

Toplumsal cinsiyet eşitliğinin sağlanması ve kadınların güçlendirilmesi, aşırı yoksulluk, açlık ve yetersiz beslenme ile mücadelede kritik önem taşıyor. Kadınlara erkeklerle aynı fırsatların verilmesi en yoksul bölgelerde tarımsal üretimi %2,5 ila %4 oranında artırabilir ve yetersiz beslenmeyi %12 ila %17 oranında azaltabilir. Ancak kadınlar, arazi ve hayvan sahipliği, eşit ücret dağılımı, karar verme mekanizmalarına katılım oranları, kaynaklara, krediye ve pazara erişim konularında ayrımcılıklarla karşı karşıya.

Derleme: S. Sena AKKOÇ

Ukrayna’daki savaş, hem Ukraynalı hem de dünya genelindeki kadınlar ve kız çocukları için yıkıcı etkilere yol açtı. Birleşmiş Milletler Kadın Birimi (UN Women) raporuna göre, gıda ve enerji piyasasında yaşanan aksaklıklar yalnızca cinsiyet eşitsizliklerini derinleştirmedi. Bununla birlikte gıda güvensizliği, yetersiz beslenme ve enerji yoksulluğu gibi sorunları daha da artırdı. Ortaya çıkan yaşam maliyeti krizleri, özellikle kırsal bölgelerde yaşayan kadınların geçim kaynaklarını, sağlığını ve refahını tehdit etti. Savaşın enerji ve temel gıda maddelerinin arzında kesintilere yol açması; gıda, yakıt ve gübre fiyatlarındaki hızlı yükselişi tetikledi.

Kadınlar, gelişmekte olan ülkelerdeki tarımsal iş gücünün %40’ından fazlasını oluşturuyor. Hatta bu oran Güney Amerika’da %20’ye yakınken Afrika ve Asya’da %50’nin üzerine çıkabiliyor. Buna karşılık küresel olarak kadınların araziye sahip olma oranı %15’in altında kalıyor. Diğer yandan cinsiyete dayalı şiddet, kadınların hayatta kalma şansını azaltıyor. Geçimlerini sağlamak için çocuk yaşta evlendirilmeleri, ücretsiz ev işlerine ayrılan emeğin adaletsizliği eşitsizlikleri katlıyor. Mevcut koşullar kadınların ve kız çocuklarının hem fiziksel hem de zihinsel sağlığını tehlikeye atıyor.

Kadınların ve Kız Çocuklarının Genel Refahı Artırılmalı

Uluslararası Kırsal Kadınlar Günü, “Kırsal Kadınlar Küresel Yaşam Maliyeti Kriziyle Yüzleşiyor” temasıyla gıda sistemlerinin kahramanlarının çalışmalarını tanıtıyor. Aynı zamanda kırsal bölgelerde de herkesin eşit fırsatlara sahip olması gerektiğinin altını çiziyor. Kırsal hanelerin ve toplulukların sürdürülebilirliğinin sağlanabilmesi için kadınların ve kız çocuklarının genel refahı artırılmak zorunda. Aksi takdirde sürdürülebilir bir kalkınmanın gerçekleşmesi mümkün değil.

Kadınlar, kayıt dışı işler de dahil olmak üzere tarımsal iş gücünün önemli bir bölümünü oluşturuyor.  Öte yandan kırsal alanlardaki ailelerde ve hanelerde ücretsiz bakım ve ev işlerinin büyük bir kısmını üstleniyor. Bu da tarımsal üretimden gıda güvenliğine, beslenmeden arazi ve doğal kaynak yönetimine dek birçok alanda kadınları iklim direnci ile yan yana getiriyor.

Kabul Edilemez Yoksulluk Koşullarında Yaşayan 1 Milyar İnsan Var

Tüm bunların yanı sıra kadınlar, kırsal kesimlerde çok boyutlu yoksullukla mücadele ediyor. Küresel olarak aşırı yoksulluk azalıyor olsa dahi kabul edilmez yoksulluk koşullarında yaşayan 1 milyar insan bulunuyor. Kabul edilmez yoksulluk koşullarında yaşayan insanların çoğu ise kırsal bölgelerde yaşamını sürdürüyor. Yine de küçük ölçekli tarım, Asya ve Sahra Altı Afrika’nın gıda üretiminin yaklaşık %80’ini sağlıyor ve 2,5 milyar insanın geçimini destekliyor. Ancak kadın çiftçiler toprağa, krediye, tarımsal girdilere, pazarlara ve yüksek değerli tarımsal gıda zincirlerine erişimde birçok zorlukla karşı karşıya kalıyor.

Yapısal engeller ve ayrımcı sosyal normlar, kırsal topluluklarda kadınların karar alma gücünü ve siyasete katılımlarını kısıtlamaya devam ediyor. Kırsal alanlardaki kadınların üretken kaynaklara, eğitim ve sağlık gibi kamu hizmetlerine, su ve sanitasyon gibi altyapı hizmetlerine erişimi de oldukça sınırlı. Üstelik kadınların iş yükleri, erkeklerin mevsimlik iş göçleri sırasında daha da artıyor. Emeklerinin çoğu, ev içinde kaldığı için görmezden geliniyor ve önemsiz kabul ediliyor.

Bu bağlamda hükümetlerin ve toplumların kadınların gereksinimlerini öncelikleyerek yatırımlar yapmaları gerekiyor. Kırsal kesimdeki kadınların politik ve sosyoekonomik açıdan güçlendirilmesi çok önemli. Ayrıca sürdürülebilir bir kalkınma için kadınlar her düzeyde karar alma süreçlerine tam ve eşit şekilde dahil edilmeli.