#ekoIQ | Sürdürülebilirlik Hakkında Her Şey
obruk

Kuraklık Konya Ovası’ndaki Obruk Oluşumunu Hızlandırıyor

Konya Ovası’nda, kuraklık ve kontrolsüz yer altı su kullanımıyla oluşan obrukların sayısının artmasından endişe ediliyor. Geçmişte daha uzun yıllar içinde oluşan obrukların şimdi çok daha kısa sürede oluşmaya başladığını belirten uzmanlar, “Yağış durumunda değişim olmazsa yer altı su kullanımının daha çok olacağını ve bunun da yeni obruk oluşumlarını etkileyeceği” yorumunu yapıyor.

Konya Ovası’nda, kuraklık ve kontrolsüz yer altı su kullanımıyla her geçen gün sayıları artan obruklar görülmeye devam ediyor. Karapınar ilçesinde tarla ve yerleşim yerlerinde de sıklıkla karşılaşılan obruklardan bazılarında yıllar içinde çökmeler yaşanıyor. Üç yıl önce ilçenin bir yaylasında oluşan 2 metre derinlikteki obrukta geçen ay 20 metrelik yeni çöküntü oluştu. Bazı yurttaşların tarla ve arsalarda oluşan obrukları, değerinin düşmesi endişesiyle kendi olanaklarıyla doldurmaya başlamaları ise uzmanlarca “tehlikeli bir girişim” olarak değerlendiriliyor.

AA’nın haberine göre, Konya Teknik Üniversitesi (KTÜN) Obruk Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürü Prof. Dr. Fetullah Arık, Konya Ovası’nda obruk oluşumu tespitine yönelik AFAD ile yürüttükleri çalışmayı tamamladıklarını söyledi. Konya’nın güney ve kuzeyindeki ilçelerde yürütülen saha çalışmalarında obruk sayısını belirlediklerini anlatan Arık, “700 civarında görmeye alışık olduğumuz derinlikte, 1,800’ü de 1 metreden daha sığ çukurluklar şeklinde toplamda 2, 512 obruk oluşumu var” dedi.

“Tarımsal Alanlardaki Obruklarda Doldurma İşlemi Daha Sık Yapılıyor”

Prof. Dr. Arık, tespit edilemeyen obruk oluşumlarından söz ederek “Vatandaşın arazisinde oluşan obruk, amatör yöntemle dolduruluyor. Böyle gizlenenler olduğu için net sayı vermek oldukça güç” dedi.

Obruk oluşumunun bazılarının saha çalışmalarında doldurulduğunu gözlemlediklerini anlatan Prof. Dr. Arık şunları aktardı: “Bu doldurma işlemi güvenli değil. Her obruğun kendine özgü çözüm yöntemleri olması gerekir. Kabaca taş, toprak ve molozla doldurulan obruğun daha sonra çökmeyeceğine garanti verilmez. Yer bilimcileri tarafından her obruk kendi sistematiğini oluşturacağı için orada detaylı araştırma yapılması lazım. Obrukta malzemenin iyi tespit edilmesi lazım. İri taneliden ince taneliye doğru, geçirimsiz malzemeyle doldurulduktan sonra çimento ve beton enjeksiyonlarıyla kapandıktan sonra dolgu yapılması gerekiyor. Vatandaşın kendi yöntemiyle yaptığı dolgunun pek çoğunun çöktüğünü izledik. Sahada sık karşılaşıyoruz. Tarımsal alanlardaki obruklarda bu doldurma işlemi daha sık yapılıyor.”

“Kuraklığın Obruk Oluşumunda Ciddi Etkisi Var”

Konya Ovası’nda son yılların en kurak kışının yaşanmasıyla baharda yer altı su kullanımının artacağı öngörüsünde bulunan Prof. Dr. Arık, “Geçmişte obruklar daha uzun yıllar içinde oluşurken şimdi çok daha kısa sürede oluşmaya başladı. Bunun temel nedeni kuraklık, yağış azlığı ve kontrolsüz yer altı suyu kullanımıdır. Konya kapalı havzasında yer altı su kullanımı oldukça yaygın ve su seviyesi her geçen gün daha da düşüyor. Yağışlarla artıyor ve daha sonra düşüyor. Su seviyesindeki hareketlenmeler çözülmeleri sıklaştırıyor ve obruk oluşumunu hızlandırıyor. Kuraklığın obruk oluşumunda ciddi etkisi var. Nisan-Mayısta yapılması gereken tarımsal sulamalar şimdiden başladı. Yağış durumunda değişim olmazsa yer altı su kullanımının daha çok olacağını öngörüyoruz. Bu da yeni obruk oluşumlarını etkileyecektir” dedi.

EkoIQ Editör