Birleşmiş Milletler, 2013’ten bu yana 20 Mart tarihinde Dünya Mutluluk Günü kapsamında etkinlikler gerçekleştiriyor. Son yayımlanan Dünya Mutluluk Raporu’na göre ise Türkiye, yaşam standartları ve memnuniyet verilerinde zayıf ülkeler arasında yer alıyor.
Mutluluğun her insan için temel bir hedef olduğunu kabul eden Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu, “Tüm halkların mutluluğunu ve refahını destekleyen daha kapsayıcı, eşitlikçi ve dengeli bir ekonomik büyüme yaklaşımı” çağrısında bulunuyor. Tüm yaş gruplarındaki her birey, tüm toplumsal sınıflar, şirketler ve hükümetler “20 Mart Dünya Mutluluk Günü”nü kutlamaya davet ediliyor.
Refah ve Mutluluğu Sağlayacak Üç Temel Unsur
BM, 2015 yılında, refah ve mutluluğu sağlayacak üç temel unsurun altını çizdi: Yoksulluğu sona erdirmek, eşitsizliği azaltmak, gezegeni korumak. Ve bu hedeflerin izinde 17 Sürdürülebilir Kalkınma Amacı’nı (SKA) devreye soktu.
Dünya Mutluluk Günü ile BM, mutluluğun ve iyi yaşamın, evrensel hedefler olarak tanınmasının gerekliliğine işaret ediyor. Kamu politikalarının da bu doğrultuda oluşturulmasının önemini vurgulayan BM, çeşitli etkinlikler ve çağrılarla günün önemini hatırlatıyor.
Dünya Mutluluk Günü’nün İlanı
20 Mart Dünya Mutluluk Günü’nün ilan edilme süreci Butan tarafından başlatıldı. Butan, 1970’lerin başından bu yana ulusal mutluluğun milli gelir üzerindeki değerini tanıyan ve Gayri Safi Milli Mutluluk‘un Gayri Safi Milli Hasıla üzerindeki etkisini benimseyen bir ülke. Yanı sıra 19 Temmuz 2011’de gerçekleştirilen 66. BM Genel Kurulu oturumunda “Mutluluk ve Refah: Yeni Bir Ekonomik Paradigmanın Tanımlanması” başlıklı üst düzey bir toplantının gerçekleştirilmesi ve konu hakkında bir rapor yayımlanması da süreci tamamlayan kilometre taşlarından oldu.
Dünya Mutluluk Raporu Neler Söylüyor?
2011’de gerçekleştirilen oturumdan bu yana her yıl Gallup, Oxford İyi Olma Araştırma Merkezi, BM Sürdürülebilir Kalkınma Çözümleri Ağı ve WHR Editöryal Kurulu’nun ortaklığında Dünya Mutluluk Raporu yayımlanıyor.
İlk Dünya Mutluluk Raporu’nun yayımlanmasının üzerinden 10 yıldan fazla zaman geçti. O günden bugüne gelinceye dek ülkelerin başarısının halklarının mutluluğuyla değerlendirilmesi gerektiği inancı daha fazla benimsendi. Mutluluğun nasıl ölçülmesi gerektiği konusundaki fikir birliğinin giderek artması ise “ulusal mutluluğun” hükümetler için “operasyonel bir hedef” haline gelebileceği anlamını taşıyor.
Son yayımlanan Dünya Mutluluk Raporu 2023’te beş ana başlık yer alıyor:
- Mutluluk Gündemi, Gelecek 10 yıl,
- Covid-19 ve Ötesinde Dünya Mutluluğu, Yardımseverlik ve Güven,
- İyi Olma Hali ve Devlet Etkisi,
- Feda ve İyi Olma Arasındaki İlişkiler; Fedakarlar, Hak Sahipleri ve Gözlemciler,
- Toplumların İyi Oluşunu Sosyal Medya Kullanarak Güvenilir Bir Şekilde Tahmin Etmeye Doğru: Üç Nesil İlerleme.
Türkiye Yaşam Standartları Bakımından “Zayıf”
Dünya Mutluluk Raporu 2023’te Türkiye’ye dair değerlendirmeler “İyi Olma Hali ve Devlet Etkisi” başlığında ön plana çıkıyor. Raporda, “Bir ülkede iç savaş olmaması, siyasi şiddetin olmadığı anlamına gelmez. Bu, mevcut rejimin şiddet tekelini kullanarak herhangi bir siyasi muhalefeti bastırdığını gösterebilir” ifadesinde, siyasi yöneticilerin muhalefet gruplarını hapse atarak ve protestoları bastırarak siyasi muhalefeti ortadan kaldırdığını belirtiyor. Aynı başlık altında paylaşılan verilere göre, dünya genelinde siyasi baskı oranının 1950’lerde %30-40 iken 1990’ların sonu 2000’lerin başına gelindiğinde neredeyse sona erdiği aktarılıyor.
Bununla birlikte rapora göre, 2006-2016 yılları arasında 76 ülkede devlet baskısı yaşandı ve eğilim yükselmeye devam ediyor. Demokratik resesyon ile bağlantılı olduğu vurgulanan siyasi baskının görüldüğü ülkeler arasında Türkiye de var. Türkiye’nin yanı sıra Brezilya, Filipinler, Rusya, Tayland, ve Venezuela siyasi baskının bulunduğu ülkeler arasında yer alıyor. Raporda bulunan yaşam standartları ve memnuniyet verilerine göre ise 19 ülke “zayıf ülke” olarak değerlendiriliyor. Aralarında Türkiye’nin de bulunduğu zayıf ülkeler şu şekilde: Cezayir, Benin, Bolivya, Fildişi Sahili, El Salvador, Guatemala, Hindistan, Malavi, Fas, Myanmar, Nijer, Pakistan, Paraguay, Peru, Filipinler, Senegal, Sri Lanka, Togo.