Bu yazının, yılın ilki olmasının dışında çok özel bir anlamı daha var. EKOIQ 5 yaşında! İş dünyasına “Yeni ekonomiye geçiyoruz dönemi bitti” diyerek yola çıkan EKOIQ, bugün 5 yaşında. İlk sayıyı sanki dünmüş gibi hatırlıyorum, iki ayda bir yayınlanma kararı ile başlamışlardı bu yolculuğa…
Başta Barış Doğru olmak üzere herkes çok umutluydu, bardağın hep dolu tarafını gördüler, hatta bardağı boş gördüklerinde de hiç yılmadılar ve bugünlere geldik…
İş dünyası 5 yıldır; iş modellerindeki değişimi, çevresel ve sosyal etkilerin kurum ve markaların geleceğini nasıl etkilediğini, başarıları ve başarısızlıkları, iyi uygulamaları ve örnekleri, dünyadan son haberleri EKOIQ aracılığı ile tanıyor, okuyor. Bugün gelinen nokta için Barış Doğru ve ekibini yürekten kutluyorum. Yılmadan, bıkmadan kahramanlıklara devam ediyorlar…
Intel, Apple, Tesla ve H&M, Hangi Fedakarlıkları Yaptı?
Geçen ay sizlerle tüketici refahını artırmak ve refah üzerindeki olumsuz etkileri azaltmak için markaların yaptıkları kârlılık ve satış fedakarlıklarını paylaşmıştım. CVS ve Tesco, bu konuda örnek kurumlardan yalnızca ikisiydi. Şimdi, markaların yaptıkları fedakarlıklara kaldığımız yerden devam edelim…
Bireyin ötesinde bir bütün olarak toplum refahı üzerindeki olumsuz etkilerini azaltan çalışmalar yapan marka sayısı her geçen gün artıyor. Gerek bireysel gerek toplumsal refah üzerinde çalışmalar yapan markalara daha fazla güven duyulduğu da artık bir gerçek. Yapılan ampirik çalışmalar ve tüketici araştırmaları bu yargıyı destekliyor.
Toplumun refahını düşünen markalardan biri de Intel. Çokuluslu teknoloji firması olan Intel, Ocak 2014’te çatışma bölgelerinden mineral alımını durdurdu. Altın ve tungsten gibi mineraller, genellikle Kongo Demokratik Cumhuriyeti gibi silahlı mücadeleler ve insan hakları ihlallerinden etkilenen ülkelerden alınıyor. Intel, çatışmaların olmadığı bölgelerden malzeme tedarik edilmesiyle ilgili teknoloji sektöründeki diğer markalara da çağrı yaptı. Apple da örnek markalardan biri. Geçtiğimiz Eylül ayında Apple CEO’su Tim Cook’un tüm müşterilere gönderdiği tüketici gizliliği ile ilgili taahhüt mektubu, markanın toplumsal refahla ilgili önemli bir girişimine örnek olarak gösterilebilir.
Markaların yaptıkları önemli fedakarlıklar, gezegen üzerindeki olumsuz etkileri azaltmak amacına da hizmet ediyor. Buna ilk örnek, Amerikan otomobil üreticisi Tesla’dan. Şirket, Haziran 2014’te iyi niyetle kendi teknolojisini kullanan kişilere karşı patent davası açmayacağını duyurdu. Tesla, toplam otomotiv pazarı içinde oldukça küçük bir paya sahip olan elektrikli otomobil pazarı ve karbon krizinin önemi de göz önüne alındığında -hatta potansiyel rakiplerine- kendi teknolojisinin kullanılabilir hale gelmesinin insanlık için önemli bir fayda sağlayacağını belirtti. Bir başka örnek ise H&M’in tavşandan üretilen Angora ürünlerin mağazalarda satılmayacağını duyurması ve diğer bazı moda markalarının da H&M’i takip etmesi.
Bu ve bunun gibi marka fedakarlıkları marka değerlerine önemli katkılar sağlıyor. 2015 yılında bu örneklerin çoğalacağına ve yeni marka yönetiminin temelini bu hedeflerin oluşturacağına inanıyorum.
Türkiye’nin İlk Sürdürülebilir İş Sertifikası: Yeşil Dostu Sertifika
Ocak ayında bu köşeye taşımak istediğim, iş modelleriyle ilgili önemli çalışmalardan biri de Türkiye’de ilk kez, perakende ürün ve hizmet satış alanlarının yönetimlerinin toplumsal ve çevresel etkilerinin de dikkate alınarak sertifikalandırılması oldu.
Üzerinde durmaya özen gösterdiğim yeni marka yönetim modelleri gösteriyor ki, bugün markalar, marka değerlerini ve yönetim modellerini yeniden tanımlıyor, tüketiciye verdikleri sözleri yeniliyorlar ve taahhütleri artık dünden daha farklı. Markalar; yönetim modellerini, iş süreçlerini, yaptıklarını ve yapmadıklarını şeffaflıkla paylaşmaları gerektiğini ve bu paylaşımın kurum itibarlarına olan net pozitif etkilerini bilerek yol haritaları oluşturuyorlar. Sertifika da bu konuda en önemli destek ürünlerden biri, tıpkı sosyal medya, reklam, kurumsal iletişim gibi…
Tüm bu sebeplerle Sürdürülebilirlik Akademisi, Türkiye’nin ilk sürdürülebilir iş sertifikasını çıkardı. Böylece daha önce TUROB tarafından çıkartılan “Yeşillenen Oteller” ile Turizm Bakanlığı’nın “Yeşil Yıldız” sertifikalarına bir yenisi daha eklenmiş oldu. Adı “Yeşil Dostu Sertifika” olan ve Bureau Veritas işbirliğiyle gerçekleştirilen bu sertifikanın amacı, tüketicilerin ürün ve hizmet satın aldıkları noktaların yönetimlerinin çevresel ve toplumsal etkilerin göz önüne alınarak yönetildiğinin belgelendirilmesi. Sertifikalar, tüketiciye kendini güvende hissetme ve beklentilerinin karşılandığı duygusu yaşatırken, kurumlara da standartlarla yönetim, giderleri kontrol ederek azaltma, rakiplerden farklılaşma, kârlılığı artırma gibi avantajlar sağlıyor. Önümüzdeki günlerde sizlerle paylaştığım bu sertifikalara sahip mekan sayısının hızla artmasını ve sürdürülebilir tüketim alışkanlıklarına yol alabilmemizi diliyorum.
“Otomotiv Sektöründe Sürdürülebilir Yeni İş Modelleri Uygulanmalı”
Sürdürülebilirlik Akademisi, TAYSAD ve uluslararası hukuk firması CMS işbirliğinde 20 Kasım’da İstanbul’da “Ready to Go Global? Opportunities for Turkish Automotive Suppliers in Germany, Russia, China” başlıklı bir konferans düzenlendi. Otomotiv sektöründeki yatırım olanakları ve markalaşma konularının ele alındığı konferans kapsamında ulusal ve uluslararası sektör uzmanları ile katılımcılar, yatırım deneyimlerini paylaştılar; tedarikçilerin dış piyasalardaki durumlarına dair değerlendirmeler yaptılar. Konferansta konuşmacı ve oturum moderatörü olan Sürdürülebilirlik Akademisi Yönetim Kurulu Üyesi Semra Sevinç, sektörün fırsat ve riskleri değerlendirmek için yeni sürdürülebilir iş modellerini benimsemesi gerektiğini şu sözlerle vurguladı ve “Otomotiv ve yan ürün sanayii şirketlerinin, tedarikçi firmaların küresel birer marka olmayı hedeflerken, daha iyi ürün ve hizmet anlayışının merkezinde olduğu yeni faktörleri göz önünde bulundurmaları, stratejilerini yeni iş modelleri ile oluşturmaları kaçınılmaz. Daha fazla ve sürdürülebilir yatırım için sektörün yeni sürdürülebilir modelleri uygulamaya geçirmesi gerekiyor” dedi.
Yeşil Dostu Sertifika, Sürdürülebilir İş Dönüşümü İçin Araç Olacak
Akademinin, sürdürülebilir kalkınma ve büyüme modelinin kurumlar tarafından benimsenmesini sağlamayı amaçlayarak geliştirdiği “Yeşil Dostu-Green Check Sertifika”, dünyanın önde gelen belgelendirme kuruluşlarından Bureau Veritas işbirliğinde, uluslararası sertifikasyon standartları ekseninde oluşturuldu. Türkiye’nin ilk iş modeli sertifikası olan ve Ocak ayı itibariyle verilmeye başlanan sertifikada; çevre, enerji ve su yönetimi, atık ve geridönüşüm, karbon ayakizi, çalışan katılımı ve müşteri bilgilendirme konularında çeşitli kriterler yer alıyor. Sertifika hakkında ayrıntılı bilgi edinmek isteyenler bilgi@yesildostu.org’a e-posta gönderebilir.
Sustainable Brands İçin Danışma Kurulu Toplandı
Sürdürülebilirlik Akademisi, 26-27 Mayıs tarihlerinde gerçekleşecek Sustainable Brands’in içerik çalışmaları için ilk Danışma Kurulu toplantısını Aralık ayında gerçekleştirdi. Sürdürülebilir Markalar Küresel Platformu destekçisi kurumların uzmanlarından akademisyenlere, önde gelen araştırma şirketlerinin temsilcilerinden marka danışmanlarına kadar ilgili tüm paydaşların yer aldığı kurul, Türkiye’de sürdürülebilir marka dönüşümünü sağlayacak ve marka değerlerinin yeniden tasarlanması için domino etkisi yaratacak konuların neler olacağına dair değerlendirmeler yaptı. Program içeriği için çalışma grupları oluşturan kurulun ikinci toplantısı ise Ocak ayı içinde düzenlenecek.
Sürdürülebilir Perakende Konferansı 27 Mayıs’ta
Akademinin farklı sektörlerde sürdürülebilirlik çalışmaları yapma misyonu ile paralel olarak 2014 yılında Türkiye’de ilkini gerçekleştirdiği Sürdürülebilir Perakende Konferansı 27 Mayıs’ta Sustainable Brands 2015 İstanbul çatısı altında Park Bosphorus Hotel’de gerçekleştirilecek. Değişen müşteri davranışlarından sürdürülebilir marka yaratmaya, pazarlama ve iletişim stratejilerinden sürdürülebilir tüketime, tedarik zinciri yönetiminden inovasyona kadar perakende markalarının sürdürülebilirlik stratejilerini ilgilendiren temel konuların konuşulacağı konferansla ilgili detaylara www.sustainablebrandsistanbul.com adresinden ulaşabilirsiniz.
Sürdürülebilir Turizm Platformu Kuruldu
Sürdürülebilirlik Akademisi, geçtiğimiz Aralık ayında turizm sektöründe sürdürülebilir iş modellerine geçişi sağlamak amacıyla “Sürdürülebilir Turizm Platformu”nu kurdu. Turizmin geleceğini şekillendirmek, değişimi ve en yeni gelişmeleri tartışmak, yeni düşünce sistemleri oluşturmak için sektörün tüm paydaşlarını bir araya getirecek olan platform, 2015’in ilk çeyreğinde sektöre “Değişim Zamanı” demek için “Tourism For Tomorrow: Sürdürülebilir Turizm Buluşması”nı gerçekleştirecek.